Uzmanlar tarafından haftada en az 2 defa tüketilmesi önerilen balık sağlıklı beslenme için olmazsa olmazlar arasında yer alır. Balıktan istenilen besin öğelerinin alınabilmesi içinse mevsiminde ve taze olarak tüketilmesine özen göstermek gerekir.
Haziran ayı balık tüketimi açısından aslında çok fazla seçeneğimiz olmayan aylardan birisidir. Çünkü balık neslinin devamı için balıkların yumurtlama mevsiminde avlanmaları yasaklanır. Böylece balıkların nesillerinin tükenmemesi sağlanır. Ülkemizde Nisan ve Eylül ayları arasında balık avlama yasağı uygulanır.
Orkinos Balığı: Orkinos balığı denizleri en büyük balıkları arasında yer alır. Nisan ayından itibaren Akdeniz’den Karadeniz’e sürüler halinde göç etmeye başlayan orkinoslar Mayıs ve Haziran aylarında belli kotalarda avlanabilir. Kotalar uluslararası kurullar tarafından belirlenir. Orkinoslar boyları 3 – 4 metrelere, ağırlıkları ise 800 – 900 kilogramlara ulaşabilen büyük balıklardır. Ton balığı olarak ta tanınırlar. Omega 3, protein ve B vitaminleri açısından oldukça zengin olan orkinos balığı taze tüketilebildiği gibi konserve olarak ta sevilerek tüketilmektedir. Taze orkinos ızgara, buğulama ya da fırında tüketilebilir. Kızartma yöntemi orkinos balığı için tavsiye edilen bir pişirme yöntemi değildir. Ton balıklarının civa içeriğinin yüksek olma ihtimaline karşın çok tüketilmesi önerilmez.
Sardalya: Aslında Eylül ve Ekim aylarında çok daha lezzetli olan sardalya balığı Haziran ayında da rahatlıkla tüketilebilen, ülkemizde Ege ve Marmara denizlerinde bulunan bir balıktır. Izgara, buğulama ya da pilakisi yapılarak tüketilebilir. Orta boy sardalya balıkları en lezzetli olanlarıdır. Sardalya balıkları sürüler halinde dolaşır. Bu sayede bolca avlanabilirler. Sardalya balığının en önemli özelliği oldukça yüksek miktarda kalsiyum içermesidir. Kemik ve diş sağlığı için tüketilmesi önerilir. Yine omega 3 içeriği yüksek bir balık olması nedeni ile sardalya sağlıklı beslenme için uygun bir balıktır. Asma yaprakları arasında pişirilen sardalya mevsiminde size bir damak ziyafeti sunacaktır.
Akya Balığı: Akya ülkemizde Ege ve Akdeniz rastlanan dişleri olmayan ve halk arasında akbalık olarak ta bilinen bir balıktır. Akya balığı genellikle baş kısmından çorba yapılarak tüketilir. Balığın gövde kısmının ise kızartması yapılması önerilir. Tuzda pişirmek içinde oldukça uygundur. Yağ oranı düşük bir balık olduğu için pişirilmeden önce yağ ile marine edilmesi önerilir. Defneyaprağı ve kekikle birlikte fırında oldukça lezzetli bir alternatif olan balık Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarında oldukça lezzetlidir.
Kaya Balığı: Özellikle sığ kumluklar ve kayalık alanlarda yaşayan pek çok çeşidi olan bir balık türüdür. Yakalanması kolay bir balıktır ama ekonomik değeri çok yüksek değildir. Genellikle balık çorbası yapmak için kullanılır. Yine kızartılarak da tüketilebilir.
Mersin Sarıağız: Bazı bölgelerde kaya levreği adı ile tanınan bu balık adını sarı renkli ağzından almıştır. Oldukça lezzetli bir balık olan sarıağız buğulama ya da ızgara olarak tüketilebilir.
Mercan Balığı: Omega 3, A vitamini, fosfor gibi birçok vitamin ve mineralden zengin bir balık olan mercan balığı buğulama, fırında ya da ızgara şeklinde tüketilebilir. Mercan balığı kayalık balıkları arasında yer alır ve oldukça yumuşak bir eti vardır. Kendine özgü tadı ile Haziran ayında sevilerek tüketilebilecek balıklar arasında yer alır.
Orfoz: Akdeniz ve Ege Deniz’inde bulunan bir balık olan orfoz balığının neslinin tükenme tehlikesi ile karşı karşıya olduğu için ülkemiz denizlerinde orfoz avlama yasağı uygulanır. Avlanması sınırlandırılmış balıklar listesinde yer alır. Bu nedenle tezgâhlarda çok sık görülebilen bir balık değildir. Aslında kayalık bölgelerde çok iyi kamufle olma becerisi olan bu balığın eti oldukça lezzetlidir. Kalın derisi nedeni ile genellikle zıpkınla avlanan orfoz balığı sofralarda birçok farklı şekillerde kendine yer bulabilir. Buğulama, ızgara ya da fırında pişirilebilen orfoz tuzda pişirilerek de servis edilebilir. Oldukça zengin vitamin ve mineral içeren orfoz balığı aynı zamanda omega-3 ve protein açısından da oldukça zengindir. Orfoz balığının kolesterol içeriğinin oldukça yüksek olduğu unutulmamalı ve bu nedenle bu konuda sağlık sorunu olanlarca dikkatli tüketilmelidir.
Balık çeşidinin oldukça az olduğu bu ayda çiftlik balıkları da bir alternatif olabilir. Çiftliklerde yetiştirilen çipura, alabalık ve levrek balık ihtiyacının karşılanmasını sağlayabilir.
Şimdi denizlerimizde bulunabilen ve henüz nesli tehlikede olmayan bir balık olan mercan balığı için bir tarif verelim.
Mercan Balığı Kızartma
Yaklaşık 30 dakikada hazırlanabilir. Oldukça lezzetli bir ana öğün olarak sofrada yer alır.
Malzemeler
- 1 kilogram temizlenmiş, suyu süzülmüş mercan balığı
- 4 yemek kaşığı beyaz un (Arzu ederseniz bunu 2 yemek kaşığı un, 2 yemek kaşığı mısır unu karışımı olarak kullanabilirsiniz)
- Yarım çay bardağı zeytinyağı
- 1 yemek kaşığı tereyağı
- Tuz, karabiber
Yapılışı
Pullu bir balık olan mercan balıklarınızı iyice temizleyip, yıkayın. Temizlenen balıkların sularının iyice süzülmesi için bir süzgeçte bir süre bekletin. Derince bir kapta mısır unu ve beyaz unu karıştın. Un karışımına arzu ettiğiniz ölçüde tuz ve karabiber ilave ederek karıştırın. Balıkların her iki yüzünü de una bulayın. Önceden ısıttığınız tereyağı ve zeytinyağı karışımında balıkların her iki yüzünü de iyice kızartın. Bol mevsim salata ile balıklarınız yemek için hazır.