Ülkemizde özellikle Marmara ve Karadeniz’de bolca yakalama şansı olan lüfer balığının küçük formu çinekop olarak isimlendirilir. Lüfer ailesi farklı büyüklüklerde farklı isimlendirilen 6 üyeli bir ailedir. En küçüğü yaprak olmak üzere büyüdükçe çinekop, sarıkanat, lüfer, kofana ve sırtıkara olarak isimlendirilir. Yaklaşık büyüklüğü 10-20 santimetre kadar olan üye, bugün soframıza konuk edeceğimiz çinekop balığı olarak bilinir.
Çinekop balığı ülkemizde sevilerek ve sık tüketilen balıklardan bir tanesidir. Özellikle kış aylarında yağ oranı artan balık oldukça lezzetli bir hal alır.
Çinekop balığının, 100 gramlık bir porsiyonunda yaklaşık 144 kalori, 1,6 gram yağ ve 32 gram protein olması nedeni ile diyetlerde sıkça aranan bir balıktır. Bir porsiyon çinekop balığı ile günlük omega ihtiyacının neredeyse tamamını karşılamak mümkündür. Çinekop balığı aynı zamanda B 12 ve A vitaminleri içeriği ile de ön plana çıkan bir balıktır. Mineral olarak ta selenyum, bakır, fosfor, çinko ve magnezyum içeriği oldukça iyidir.
Bu içeriği ile kalp damar sistemi, kemik ve göz sağlığı için önemli bir balıktır. Özellikle çocukluk yaş döneminde düzenli tüketiminde kemik sağlığını olumlu yönde destekler.
Çinekop balığı, alırken taze olmasına dikkat edilmelidir. Gözleri parlak, saydam, solungaçları canlı ve kırmızı renkte, eti sıkı, derisi gergin ve parlak görünümde olan balık tazedir. Mevsiminde bol yakalandığı zaman balık derin dondurucu da yaklaşık 6 ay kadar saklanabilir. Günlük kullanımda ise + 4 derecede buzdolabında birkaç gün bekletilebilir.
Lüfer balığının türünün devamı için çinekop balığı ile ilgili avlanma yasaklarına mutlaka uyulması gerekmektedir. Balığın yumurtlama mevsimi olan Haziran ve Eylül ayları arasında avlanılmamalıdır. Diğer zamanlarda da yakalanan ve boyutları küçük olan çinekop balıkları tekrar denizlere bırakılmalıdır.
Çinekop yağlı bir balık olduğundan tüm pişirme teknikleri ile pişirilebilir. Izgara, tava, fırın ya da buğulama yapılarak tüketime uygundur. Ancak çinekop balığı besin değerini en çok buğulama tekniği ile pişirildiği zaman korur.
Çinekop Tava
Malzemeler
- 1 kg Çinekop Temizlenmiş
- Sıvıyağ
- Tuz
- 1 su bardağı mısır unu ya da buğday unu
Talimatlar
- Mısır unu ve tuzu genişçe bir kap içinde karıştırın.
- Temizlenmiş ve suyu süzülmüş olan çinekop balıklarını bu karışımla iyice unlayın.
- Bir tavada sıvıyağınızı kızdırın. Kızgın yağda çinekop balıklarının iki tarafı da iyice kızarana kadar kızartın.
- Kızaran çinekop balıklarınızı mevsim salata ile servis yapabilirsiniz.
Çinekop Buğulama
Malzemeler
- 1 kg çinekop
- 1 orta boy patates
- 1 orta boy soğan
- 1 orta boy havuç
- 1 orta boy domates
- 1 adet limon
- 2-3 diş sarımsak
- Yarım demet maydanoz
- 2-3 yemek kaşığı zeytinyağı
- tuz
- karabiber
Talimatlar
- Bir fırın tepsisinin içine yağlı kağıt serin. Halka halka doğradığınız patates, havuç ve soğanı tepsiye dizin.
- Sebzelerin üzerine temizlenmiş ve suyu iyice süzülmüş balıkları dizin.
- Yine halka halinde dilimlenmiş limonları ve domatesleri balıkların üzerine yerleştirin. Aralarına maydanozları koyun.
- Ayrı bir kapta sarımsakları rendeleyin. Sarımsakların üzerine zeytinyağı, tuz ve karabiberi ekleyerek iyice karıştırın.
- Bu karışımı balıkların üzerine gezdirin.
- Önceden 200 derecede ısıtılmış fırında 20-25 dakika pişirin.
- Pişen balıkları servis tabağına sebzelerle birlikte alarak servis yapabilirsiniz.
Notlar
Çinekop Izgara
Malzemeler
- 1 kg çinekop balığı
- 1 kaşık zeytinyağı
- 1 orta boy domates
- 5-6 tane yeşilsivri biber
Talimatlar
- Mangal ya da elektrikli ızgaranızı hazırlayın. Izgara telinin üzerine balıklarınızıdizin. Mevsiminde çinekop balığı yeterince yağlı olduğu için balıkları tekraryağlamaya gerek olmayacaktır.
- Izgaranızın bir kenarında biber ve domateslerinizi de pişirin.
- Çinekop balıkları ızgarada pişirin. Yalnız balığın bir yüzünü iyice pişirmeden ötekiyüzünü çevirmeyin. Bu sayede balık ızgaraya daha az yapışarak bütün halinikoruyacaktır.
- Ardından pişen domates ve biberle birlikte servis tabağına alarak servis yapabilirsiniz.
Notlar
Soslu Çinekop Izgara
Malzemeler
- 1 kg çinekop temizlenmiş, suyu süzülmüş
- 1 orta boy soğan
- 1 orta boy domates
- 2-3 tane yeşilbiber
- 2-3 diş sarımsak
- 2-3 tane defne yaprağı
- 2-3 kaşık zeytinyağı
- tuz
- karabiber
Talimatlar
- Birsos tenceresinde domatesi, soğanı, biberleri ve sarımsakları rendeleyerek karıştırın.
- Karışıma zeytinyağı, tuz ve karabiberi ekleyin.
- Temizlenmiş çinekop balıklarının iki tarafının da üzerine çizikler atın.
- Balıkları sos tenceresinin içine alarak sosa bulayın. İyice soslanan çinekop balıklarını aralarına defne yaprakları gelecek şekilde ızgaraya dizin.
- Balıkların bir yüzleri pişince diğer yüzlerini çevirin. İkinci yüze de tekrar bir fırça yardımı ile sostan sürerek ızgara yapmaya devam edin. Izgarada pişirirken balıkların kurumamasına dikkat edin.
- Bol yeşillikle birlikte pişen balıkları servis edin.