Dünyanın bir ucuna, Beijing’e uzanıyoruz. Çin’in başkenti günlerdir nefes kesen bir fırtınaya tanık oluyor: 2022 Kış Olimpiyat Oyunları. 4’ta başlayan olimpiyatlar 20 Şubat’a kadar sürecek.
Beijing, hem yaz hem de kış olimpiyatı düzenlenen ilk şehir olma özelliği taşıyor. Bu seneki organizasyonda 15 spor dalında 109 madalya yarışması düzenlenirken bu yarışmaların 25 spor tesisinde yapılacak. Bu tesisler Bejing, Yanging ve Zhangjiakou olmak üzere 3 ayrı bölgede bulunuyor. Oyunlara yaklaşık 2.900 sporcu katılması öngörülüyor. Türkiye’den katılması öngörülen sporcu sayısı ise 7.
2022 kış olimpiyat oyunlarının maskotu sevimli Bing Dwen Dwen. Bing Dwen Dwen, Çin’de konuşulan Mandarin dilinde bir isim. Bing güç, buz anlamına gelirken dwen dwen de hem çocuklar hem de sağlıklı, canlı anlamlarına gelmektedir. Bu maskota bir astronot giysisi giydirilmiştir. Astronot giysisinin özelliği ise buzdan yapılmış olmasıdır. Böylece olimpiyat oyunlarının teknolojiye önem verdiği mesajı verilmeye çalışılmıştır. Bing Dwen Dwen’in sol avucunda Çin’in misafirperverliğini gösteren bir kalp bulunmaktadır.
Olimpiyat oyunlarında meşale yakılması ayrı bir seremoni ile gerçekleştirilir. Olimpiyat meşalesi oyunların bir sembolü olarak oyunlarda yerini alır. Meşalenin kökeni olimpiyat oyunlarının dayandırıldığı Antik Yunan efsanelerine kadar gider. Prometheus’un Zeus’tan ateşi çalması sembolize edilir. İlk defa 1928 yılında Amsterdam’da düzenlenen yaz olimpiyatlarında kullanılan meşale, o tarihten beri oyunların ayrılmaz bir parçası olmuştur. Meşalenin atletler tarafından ülke ülke dolaştırılması ise 1936 yılından itibaren uygulanmakta. Olimpiyat meşalesi, Yunanistan’da Olimpia’ya kentinde Hera Tapınağında yakılır ve ülkeler boyunca elden ele geçirilerek atletler tarafından yarışmaların yapılacağı kente getirilir. Oyunların açılışının yapılacağı stadyumdaki dev meşale bu gelen meşale ile tutuşturulur ve oyunların sonuna kadar meşalenin yanık kalması sağlanır. 2022 yılında yakılacak olan meşale kar tanelerine, Çin Seddine, sporcuların karda bıraktığı izlere, Beijing’in yaz ve kış olimpiyatlarının düzenleneceği ilk şehir olmasına ve dostluğun göstergesi el sıkışmaya atıfta bulunan motiflerle süslenmiştir.
Olimpiyatların tarihinde hızlı bir yolculuğa çıkalım:
Çok eski tarihlerden beri insanların hayatında spor ve rekabet birlikte olmuştur. Bu nedenle de değişik isimler altında çeşitli yarışmalar tarih boyunca karşımıza çıkar. Antik Yunan Medeniyetinde her yıl tanrılar, özellikle Zeus adına Olimpus Dağında yarışmalar düzenlenir ve kazananlar ödüllendirilirdi. Günümüzde düzenlenen olimpiyat oyunlarının adı da bu yarışmalardan gelir.
Modern olimpiyat oyunlarının ilki 1896 yılında Atina’da düzenlenmiştir. Modern olimpiyat oyunları dünyanın birçok ülkesinden birçok sporcunun katıldığı çok büyük organizasyonlardır ve bu oyunlarda sporcu gençlerin hiçbir ayrım olmadan bir araya gelmeleri amaçlanmıştır.
Olimpiyat oyunlarının sembolü olan iç içe geçmiş 5 halka ilk kez 1920 yılında kullanılmıştır. 5 kıta bu halkalarla temsil edilir. Asya, Avrupa, Afrika, Avusturya ve Amerika yani dünyadaki tüm insanları bir organizasyonda toplamak amaçtır.
Organizasyonlar, Uluslararası Olimpiyat Komitesince yapılır. Olimpiyat oyunlarının yapılacağı şehir bu komite tarafından seçilir. Her 4 yılda bir tekrarlanır. Olimpiyat oyunlarında birçok spor dalı yer alır. Sporcular bu farklı dallarda yarışırlar. Bu kadar çok spor dalının bir arada olması bazı oyunların düzenlenen mevsim, coğrafik bölge gibi nedenlerle yeterli ilgiyi görememesine hatta organizasyonlarda yer almamasına neden olmuştur. Bu nedenle farklı alternatifler ortaya atılmıştır. Bunlardan kabul göreni olimpiyat oyunlarının yaz ve kış olimpiyatları olarak düzenlenmesi olmuştur. Uluslararası Olimpiyat Komitesince belirlenen bir şehirde sadece kış mevsiminin koşullarına uygun olan sporların yer aldığı kış olimpiyatları düzenlemesine karar verilmiştir. İlk kış olimpiyatı 1924 yılında Fransa Chamonix’te düzenlenmiştir. Bu oyunlara 16 ülke katılmıştır. Aslında kış olimpiyatları bünyesindeki bazı spor dalları olimpiyatlar içerisinde daha önce yer almış olsa da kış olimpiyatları sayesinde daha geniş bir kitleye ulaşmıştır. Örneğin buz pateni ilk kez 1908 yılında düzenlenen olimpiyat oyunlarına dahil olmuştur.
Tüm organizasyonlarda olduğu gibi kış olimpiyat oyunlarının da düzenlenme aşamalarında itirazlar olmuştur. En büyük itiraz İskandinav Ülkelerinden gelmiştir. Çünkü bu ülkeler 1901 yılından itibaren her 4 – 5 yılda bir Kuzey Disiplin Oyunları adı altında oyunlar düzenlemekteydiler. Bu nedenle kış olimpiyatları fikrini kendi oyunlarına rakip olarak kabul etmişlerdir. Ancak yine de 1924 yılında ilk kış olimpiyatları düzenlenmiştir.
Olimpiyat oyunlarının düzenleneceği şehir seçilmek o şehir ve ülke için oldukça kazançlıdır. Turizme olan katkısı, olimpiyatların düzenleneceği şehirde yapılan spor tesisleri ilk akla gelen kazançlar arasında sayılabilir. Bu nedenle her ülke olimpiyat oyunlarını düzenlemek için gönüllüdür.
Kış olimpiyatlarının günümüze kadar olan tarihine kısaca bir göz atarsak,
1924 Fransa Chamonix’te başlayan oyunlara yaşanan Dünya Savaşları, Japonya ve Çin arasındaki gerilim gibi siyasi olaylar nedeni ile 1940 ve 1948 yılları arasında ara verilmek zorunda kalınmıştır. Oyunlar daha sonra İsviçre’de 1948 yılında düzenlenen oyunlarla tekrar başlatılmıştır. Bu tarihten beri oyunlar 2 yıllık aralarla yaz ve kış olimpiyat oyunları olarak düzenlenmektedir.
Kış Olimpiyatlarında Yer Alan Spor Dalları
Kızak Sporları
Kızak
Yarış Kızağı
Skeleton
Kar Sporları
Biatlon
Alp Disiplini
Kuzey Kombine
Snowboard
Serbest Stil Kayak
Kayaklı Koşu
Kayakla Atlama
Buz Sporları
Curling
Buz Hokeyi
Sürat Pateni
Kısa Mesafe Sürat Pateni
Artistik Buz Pateni