Alerjik Rinit Nedir?

Polen Alerjisi Nedir?

Polenler, rüzgar akımları ile belirli mesafelere taşınan, farklı ağırlıktaki alerjen küçük parçacıklardır. Polen alerjisine yol açan polen çeşitleri genellikle kızılağaç, fındık ağacı ve huş ağacı tarafından üretilir. Polen alerjisi ise kişide belirli polen türlerinde yer alan belli proteinlere karşı alerjik bir tepki göstermesi ile ortaya çıkar. Tıp dilinde alerjik rinit olarak tanımlanan polen alerjisi, halk dilinde ise saman nezlesi olarak bilinir.

Uzak mesafelere kadar gidebilen polenler, nefes yolu ile kişinin solunum yollarına, ayrıca cilde, saçlara ve gözlere yerleşir.  Çoğu kişi için sorun olmayan bu durum alerjik olan kişilerde vücudun savunma sisteminin harekete geçmesine yol açar. Kişinin vücudu, polendeki proteinlere tepki gösterdiği için hapşırma, burun akıntısı, gözlerde akıntı ve kaşıntı, iltihaplanma gibi tepkilere neden olur.

Genellikle 5-40 yaş grubundaki kişilerde görülen bu alerjik durumu yaşayan insan sayısı da sürekli artmaktadır. Polenlere karşı etkili hava temizleme cihazı kullanmak gibi çözümleri olan polen alerjisi özellikle belli mevsimlerde kişinin hayatını zorlaştırdığı için bu durum ve çözümleri hakkında bilgi edinmek çok önemlidir.

Polen Nerelerde Bulunur?

Polen, yılın belli dönemlerin çok yüksek oranda havada bulunur. İlkbahar mevsiminde ağaçlar, yaz mevsiminde ise çimenler polenin en yaygın kaynaklarıdır. Çimenlerden kaynaklı polenler ancak yakın mesafelere yayılırken, ağaçlardan kaynaklı polenler kilometrelerce uzaklıkta mesafelere dahi ulaşabilir. Bu nedenle ilkbahar döneminde polen alerjisi çok daha sık görülür ve çok daha ağır yaşanabilir.

Polen Alerjisinin Belirtileri

• Burunda tıkanma
• Nöbet halinde hapşırma
• Sulu burun akıntısı
• Burunda ve gözlerde kaşıntı
• Sinüslerde baskı
• Yüzde ağrı
• Gözaltlarında şişme
• Koku almada zorlanma
• Tat kaybı
• Yorgunluk hissetme
• Algılamada güçlük yaşama
• Uyku sorunları
• Damakta kaşıntı
• Öksürük
• Baş ağrısı

Bu belirtilerin, haftada dört günden veya dört haftadan daha kısa sürmesi hali aralıklı alerjik rinit olarak tanımlanır. Haftada dört günden ya da dört haftadan daha fazla bu belirtilerin görülmesi ise  kalıcı alerjik rinit olarak adlandırılır. 

Polen Alerjisinin Teşhisi

Polen alerjisinin başlıca belirtileri olan burunda akıntı, tıkanıklık ya da hapşırma şikayetleri yaşayan kişiden alınan detaylı öykü tanı koyma sürecinin ana unsurudur. Bu süreçte, semptomların kaç gün görüldüğü ya da ne kadar sürdüğü önemlidir. Çünkü polen alerjisinde görülen bazı belirtiler sadece bazı ortamlarda görülür, bazı ortamlarda ise tamamen kaybolur.

Polen alerjisi durumunda, hasta muayene edildiğinde burunda ödem görülür. Ayrıca, alerji göz altlarında mor halkaların artmasına yol açar. Bu da ayırıcı bir tanı olarak kullanılır. Polen alerjisine eşlik edebilen diğer hastalıklar ise orta kulakta sıvı birikmesi, sinüzit ve uyku sorunlarıdır. Bu sebeple polen alerjisi yaşayan kişilere kulak burun boğaz muayenesinin yapılması da gerekir.

Polen Alerjisi Tedavisi

Polen alerjisi uzun süre tedavi edilmesi gereken bir rahatsızlıktır. Tedavi sürecinde alerjenlerden korunma en önemli adımdır. Buna ek olarak kortizonlu spreyler ve antialerjik ilaçlar kullanılabilir. Vücudun savunma sistemini güçlendirmek için dengeli beslenmeye dikkat edilmesi ve bol su içilmesi gerekir. Özellikle, A, B, C ve E vitaminleri açısından zengin besinler tüketilmesi tavsiye edilir.

Bazı durumlarda aşı uygulaması da yapılabilir. Aşı tavsiye edilen hastalar çoğunlukla polen alerjisi ilaçlarla kontrol edilmesi mümkün olmayan ya da ilacın yan etkilerini yaşamak istemeyen kişilerdir. Aşı yapılması için hastada en az iki mevsim ya da 6 ayda bir olacak şekilde polen alerjisi bulgularının görülmesi gerekir.

Polen Alerjisinden Korunma Yolları

• Polen alerjisinin arttığı bahar mevsiminde kişi tüm alerjenlere karşı aşırı duyarlılık kazanır. Özellikle bu dönemde temizliğe dikkat edilmesi gerekir.
• Stresten uzak durulması, alkol ve sigara tüketilmemesi gerekir.
• Polen özellikle gündüz vakitlerinde daha yoğundur. Bu süreçte evinizi akşamları havalandırmanız koruyucu etki sağlayabilir.
• Polen çamaşırlara da yapışabildiği için gün içinde kıyafetlerinizi dışarıda kurutmamaya dikkat edin.
• Polen sezonu boyunca uyumadan önce saçlarınızı yıkayın.
• Dönem boyunca güneş gözlüğü olmadan dışarı çıkmamak gözdeki rahatsızlıkları da önemli ölçüde azaltabilir.