Göz, bizimle aynı evi, bahçeyi ya da sokağı yani aynı yaşam alanını paylaşan hayvan dostlarımız için de çok önemli bir organdır. Ancak ne yazık ki hem evcil hem de sokak hayvanlarında gözle ilgili sağlık sorunları çok sık görülür.
İnsan hastalıklarında olduğu gibi kedi ve köpeklerinde göz hastalıklarında çevresel faktörler ve genetik faktörler doğrudan etkili olur. Bu nedenle kedi ve köpeklerin göz hastalıkları doğuştan olabildiği gibi lokal tahriş edici maddelerle, alerjik reaksiyonla, travmayla, enfeksiyona yol açan mikroplarla, metabolizmalarında aksayan nedenlerle sonradan da meydana gelebilir.
Gözle ilgili hastalıklarda erken tanı tedavi için çok önemli olduğundan birlikte yaşadığımız dostlarımızın rutin sağlık muayenelerini aksamamak özel önem taşır.
Kedi ve köpeklerde sıklıkla görebileceğimiz göz hastalıkları nelermiş birlikte bir göz atalım.
Özellikle kediler için göz en hassas oldukları organlardan biridir. Bu nedenle gözlerini korumak için anatomileri de biraz farklıdır. Kedilerin insanlardan farklı olarak üç tane göz kapakları olur. Üst, alt ve çok ince bir zar şeklinde gözü koruyan üçüncü bir göz kapakları bulunur.
Göz İltihabı
Kedi ve köpeklerde günlük hayatta en sık karşılaşacağımız göz hastalıklarının başında iltihabi durumlar gelir.
Göz iltihapları bulaşıcı ya da bulaşıcı olmayan olarak iki ayrı grupta incelenebilir. Bulaşıcı olanlar enfeksiyona yol açan mikroorganizmalar (bakteriler, mantarlar, virüsler) nedeni ile olur. Bulaşıcı olmayanlar ise çeşitli kimyasallara temas, alerji ya da yabancı cisimlerden kaynaklanabilir. Evde bulunan bazı bitkiler de özellikle kediler için zararlı etken olabilir. Zaman zaman enfeksiyonları göz kapaklarını da tutabilirler.
İltihaplı bir göz söz konusu olduğunda hayvanın gözlerini kapalı ya da kısık tutmayı tercih etmesi, iltihaplı gözün diğerinden küçük görünmesi, sarı, yeşil göz akıntısının, çapaklanmanın olması, gözde kızarıklık olması, gözde çok fazla sulanmanın olması gibi belirtiler meydana gelir. Evcil hayvanınızda bu belirtileri görüyorsunuz ve birkaç gün içinde geçmiyorsa mutlaka bir veteriner hekime ulaşarak tedavisinin başlamasını sağlamanız gerekir. Tedavi edilmeyen göz enfeksiyonları daha ciddi sağlık sorunlarına hatta gözün kaybına bile yol açabilir. Veteriner hekiminiz tedaviyi hastalığın nedenine göre belirleyecektir. Eğer enfeksiyon varsa ona yönelik antibiyotikli damla veya merhemler verecektir. Eğer enflamasyon zararlı bir kimyasala maruz kalma nedeni ile olmuşsa göz yıkama solüsyonu ve şikayetlerini azaltacak ilaçlar reçete edecektir.
Glokom
Yine kedi ve köpeklerde sık görülen bir göz hastalığı da glokomdur. Glokom, göz içi basıncının yüksek olması anlamına gelir. Glokom insanlarda olduğu gibi kedi ve köpeklerde de erken fark edilmezse körlüğe neden olabilen bir hastalıktır.
Peki glokomu nasıl fark edebiliriz?
Kedi ya da köpeğin gözünde ağrı, göz bebeğinde bulanıklık, şaşı görme, gözlerde sulanma, göz bebeğinin büyük olması gibi ilk dönemde fark edilmesi zor belirtileri olan glokomda ileri dönemde görme kaybı gelişmesi nedeni ile sakar davranışlar, hayvanın normalden farklı davranışlarının olması ve en son noktada körlük görülür.
Glokom kalıtsal olabilir. Bazı kedi, köpek ırkları glokoma daha yatkındır. Siyam ve Birmanya ırkı kediler ile, Cocker Spainel, Chow Chow, Poodle ırkı köpekler glokoma yatkın olduğu bilinen ırklardır. Glokom bazen de travma, ileri derecede katarakt, üveit gibi farklı nedenlerle de meydana gelebilir.
Glokom, mutlaka işin uzmanınca tedavi edilmesi gereken bir göz hastalığıdır.
Katarakt
Kedi ve köpeklerde sık görülen bir göz hastalığı da kataraktır. Katarakt hastalığında normalde şeffaf ve berrak olan göz merceği opak bir hal alır.
Katarakt genellikle yaşın ilerlemesi ile ortaya çıkar. Daha az olarak ise göz yaralanmaları, yanlış beslenme, güneş ışınlarına fazla maruziyet, eşlik eden başka kronik hastalıklar da katarakta neden olabilir. Kronik hastalıklar içinde en çok suçlanan şeker hastalığıdır.
Kedi veya köpeğinizin göz bebeğinin opak görünmesi, göz renginin değişmesi, hayvanın özellikle ışığın az olduğu bölgelerde sakarlıklar yapması, tanıdığı kişilere tepki vermemesi gibi belirtiler hastalığın belirtileri olabilir.
Katarak tedavisi ancak cerrahi yöntemlerle olur. İlaç tedavisi yoktur.
Görme Kusuru
İnsanların en sık karşılaştığı göz sorunlarından bir olan uzağı ya da yakını görememe yani görme kusuru kedi ve köpekler içinde söz konusu olabilir. Kedi ve köpeklerin görme dereceleri özel cihazlarla ölçülerek tanı koyulabilir. Özellikle bazı köpek ırkları uzağı görme kusuruna (miyopi) daha yatkındır. Rottweiler, German Shephard gibi bazı ırkların yatkınlığı bilinmektedir.
Kedi ve köpeklerin görme kusuru da insanlarda olduğu gibi gözlük, lens ya da lazer uygulaması ile tedavi edilebilse de bu yöntemlerin hayvanlarda kullanılması oldukça zordur.
Göz Kuruluğu
Kedi ve köpeklerde yine sık karşılaşılabilen bir göz hastalığıdır. Gözyaşı bezlerindeki sorunlardan kaynaklanır. Yeterince gözyaşı olmaması nedeni ile göz yeteri kadar nemlenemez. Bu da gözde batmalara ve sık enfeksiyonlara neden olur. Sürekli göz kırpması kedinizin size bir verdiği bir mesaj olabilir. Uygun tedavi ile çözülebilecek bir sorundur.
Tüm bu sorunları yaşamamak için evcil hayvanların uygun mama ile beslenmesi, rutin kontrollerinin ihmal edilmemesi ve temiz bir yaşam ortamı sağlanması gereklidir.
Albatros Bilişim Kooperatifi