Organik Pamuk Nasıl Üretilir?
Pamuk, yüzyıllardır giyimde kullanılan doğal bir ürün. Hafif, nefes alabilen, yumuşak, güçlü, işlenmesi kolay ve boyaları kolayca emdiği için de oldukça popüler. Sentetik muadillerinden bazı yönlerden daha iyi olsa da (fosil yakıt türevli olmaması, plastiği su yollarına dökmemesi ve düzgün bir şekilde parçalanabilmesi) konvansiyonel tarım ve pamuk üretiminin birçok dezavantajı var. Geleneksel pamuk üretimi, genetiği değiştirilmiş tohumlar ve çok miktarda suyun yanı sıra pestisitler, herbisitler, böcek ilaçları ve sentetik gübreler gibi kimyasalların kullanımına dayanıyor.
Ancak, elbette bu tek seçeneğimiz değil. 2008 yılında dünya pamuk üretiminin %0,6’sını oluşturan organik pamuğun üretimi büyük ölçüde arttı. Organik olarak yetiştirilen bir ürün hasat edildikten sonra yine de sentetik liflerle karıştırılabilir veya toksik kimyasallarla işlenebilir. Bu nedenle, organik pamuğun tercih edildiği zamanlarda da sertifikalarının kontrol edilmesi gerekir. Bu sertifikalar, insanlara ve gezegene duyarlı davranılmasını sağlamak, toksik maddeleri üretimden çıkarmak ve işçi haklarını korumak için bütünsel bir çalışmanın yürütülüp yürütülmediğini öğrenmenin tek yoludur.
Geleneksel Yöntemlerle Elde Edilen Pamuğu Neden Tercih Etmemeliyiz?
Pamuk, büyüme, liflerin iplik haline getirilmesi, boyama ve baskıyı içeren uzun bir tedarik zincirine sahip. Büyüme sürecinin çeşitli aşamalarında, daha hızlı mahsul büyümesi için pestisitler, gübreler ve herbisitler gibi kimyasallar kullanılabilir. Geleneksel pamuk üretimi kimyasal olarak oldukça yoğun bir süreç ve bu kimyasallar havayı, suyu, toprağı, biyolojik çeşitliliği ve insan sağlığını etkileyebiliyor. Tek mahsulün, küresel pestisit kullanımının %5’ini ve küresel insektisit kullanımının %14’ünü oluşturduğu, tarım işçilerinin %1-3’ünün akut pestisit zehirlenmesinden mustarip olduğu ve her yıl en az 1 milyonunun hastaneye kaldırılması gerektiği tahmin ediliyor.
Bu kimyasallar elbette sadece çalışanları etkilemiyor. Toprağa nüfuz ederek çevreye sızabilir, yerel su yollarına bulaşabilir ve püskürtüldüklerinde hava yoluyla birçok insana zarar verebilirler. Daha sonra gıda ve su kaynaklarını kirleterek hastalık ve hatta doğum kusurlarının artmasına neden olurlar. Bu akış aynı zamanda topraktaki mikropları ve bakterileri de yok eder ve haşereler bu kimyasallara karşı direnç oluşturur. Bu, sürekli olarak yeni pestisitlerin geliştirilmesine yol açarak daha fazla pestisit kullanımına ve çiftçiler için artan maliyetlere yol açar.
Geleneksel pamuğun su üzerinde de büyük etkisi vardır. Tek bir pamuklu tişört üretmek için 2.700 litre suya ihtiyaç olduğu ve Çin’deki nehirlerin ve göllerin %70’inin tekstil endüstrisi tarafından üretilen 2,5 milyar galon atık su ile kirlendiği tahmin ediliyor. Son yıllarda büyük su krizleriyle karşı karşıya kalan Hindistan da dahil olmak üzere, su kıtlığı olan bölgelerde bu kadar çok pamuğun yetiştirildiği gerçeğini göz önünde bulundurduğumuzda, bu miktarda suyu giyim için kullanmak böylesine hayati bir kaynağın büyük bir israfıdır.
Diğer yandan, Hindistan’da ekilen pamuğun %89’u artık GDO tohumlarından geliyor. Bu tohumlar, çeşitli zararlılara karşı dayanıklı olduğu varsayılan toksinleri içeriyor, ancak bunlar çoğalamayacak şekilde modifiye ediliyor, bu nedenle çiftçilerin her yıl yeni tohumlar alması gerekiyor.
Ayrıca, bu mahsulleri yönetmek için çiftçilerin çoğu ülkede yasaklanmış olan pestisitleri kullanmaları da gerekiyor.
Alternatif: Sertifikalı Organik Pamuk
Organik tarım genel olarak, çiftlik kaynaklarının döngüsünü ve ekolojik dengeyi destekleyen, biyolojik çeşitliliği koruyan bir dizi kültürel, biyolojik ve mekanik uygulamanın hayata geçirilmesi olarak tanımlanır. Toprak ve su kalitesinin korunması veya arttırılması, sulak alanların,
ormanlık alanların ve vahşi yaşamın korunması ve sentetik gübrelerin ve genetik mühendisliğinin kullanılmasından kaçınılması da organik tarımın özellikleridir.
Organik pamuk, yaygın olarak toksik kimyasallar kullanmadan yetiştirme yöntemi olarak kabul edilir. Arazi hazırlığı, GDO olmayan tohumlar, toprak ve yabani ot ve haşere yönetimi de dahil olmak üzere, tedarik zincirinin çoklu aşamalarının organik olması için kimyasal içermemesi gerekir. Hasat edildikten sonra, mahsulün ham elyaftan kumaşa üretim süreci de toksinlerden arınmış olmalıdır.
Diğer yandan, organik pamuk aynı zamanda geleneksel üretimde bulunan çok sayıda insan hakları sorununu da ele alır. Tohumdan nihai ürüne kadar üreticilerin çiftliklerini, ürünlerini ve çalışanlarını korumasını ve bakımını yapmasını sağlayan bütünsel bir yaklaşımdır.
Organik Pamuğun Faydaları
Kimyasal pamuk üretimi için organik pamuğa göre daha az su kullandığı fikri yanlıştır. Yapılan araştırmalara göre, ortalama büyüklükte bir tişört için organik pamuk üretimi, kimyasal olarak yetiştirilen pamuğa kıyasla 1.982 galon su tasarrufu sağlar. Su kıtlığının önümüzdeki on yılda
toplum için büyük bir küresel risk olarak tanımlandığı bir dönemde bunun çok önemli rakam olduğu unutulmamalıdır. Organik pamuğun birkaç nedenden dolayı su üzerinde çok daha küçük bir etkisi vardır:
· Organik çiftçiler, hem pestisitlerin ve herbisitlerin eksikliğinden hem de diğer toprak oluşturma tekniklerinin kullanılmasından dolayı genellikle daha sağlıklı toprağa sahip olurlar. Sağlıklı toprak, bir sünger gibi daha fazla su tutabilir, bu da kuraklık sırasında daha az sel baskınına ve daha dayanıklı toprağa yol açar.
· Tehlikeli kimyasallar su yollarına karışamaz, bu nedenle nehirler, göller ve içme suyu daha temiz kalır.
· Çoğu organik pamuk, yağmurla beslenen bölgelerde yetiştirilir. Çiftçiler, topluluklar için yerel su kaynaklarını olumsuz yönde etkileyebilecek suyu topraktan çıkarmak yerine mahsullerini sulamak için yağmura güvenir.
Su tasarrufunun yanı sıra, organik yöntemler toprağı, havayı ve gıda kaynaklarını kirleten toksik kimyasallarla sonuçlanmaz, bunun yerine bu kimyasalların yok ettiği biyoçeşitliliği destekler ve fosil yakıt bazlı gübreler kullanmazlar. Organik tarım toprağı daha sağlıklı tutar ve mahsullerikorur, aynı zamanda çiftçi ailelere ve topluluklarına daha istikrarlı ve çeşitli gıda kaynakları ve ekstra gelir kaynakları sağlar. Organik tarım aynı zamanda GDO’suzdur ve genel olarak, organik pamuk, geleneksel pamuğa göre %46’ya kadar daha az sera gazı yayar.
Ayrıca, organik pamuk daha uzun ömürlüdür, yıkama ve kullanım için daha dayanıklıdır. Alerjik reaksiyona yol açmaz. Kimyasaldan uzak organik giysilerin tercih edilmesi, kişiyi ter yoluyla cilde geçmesi muhtemel kimyasalların olumsuz etkilerinden korur.
Tercih Nasıl Yapılmalı?
Sonuçta, seçim her zaman tüketicilere kalır. Pamuklu bir şey satın almak istiyorsanız ve imkanlarınız varsa, bir numaralı seçeneğiniz olarak sertifikalı organik pamuktan üretilmiş ürünleri tercih edebilirsiniz. Ancak, organik pamuk üretiminin de mükemmel olmadığını unutmamak gerekir. Bir şey organik olabilir, ancak yine de büyümek için kaynaklara ihtiyaç duyar. Her zaman asıl çözüm daha az ve daha iyi tüketmek olmalıdır. Aynı zamanda iyi yapılmış, dayanıklı ve her mevsim kullanıma uygun organik ve doğal malzemelere öncelik verilmesi gerekir.
Albatros Bilişim Kooperatifi