Üç tarafı denizlerle çevrili bir ülke olan ülkemizde sağlıklı beslenme için önerilen balık tüketimi ne yazık ki istenen oranda değildir. Aslında içerdiği vitamin, mineral ve özellikle omega 3 nedeni ile uzmanlar tarafından haftada en az 2 gün balık tüketimi ısrarla önerilir. Balıkların tüketimi sırasında dikkat edilmesi gereken en önemli nokta belki de balıkları kendi üreme döngülerine uygun aylarda tüketilmesidir. Çünkü balıkların üreme mevsiminde tüketilmesi balık neslinin tükenmesi ile sonuçlanabilir. Çoğu balık türü Nisan – Ekim ayları arasındaki dönemde yumurtlar. Bu nedenle de balık avlama yasakları genelde bu dönemlere denk getirilir.
Bugün içinde bulunduğumuz ay olan Aralık ayında hangi balıkları tüketmeliyiz buna bir bakalım. Aslında Aralık ayı birçok balık türünün suların soğuması ile birlikte yağlanıp lezzetinin arttığı aylardan biridir. Özellikle bizim gibi her mevsim balık yeme şansı olan coğrafi bölgelerde yaşamak bu nedenle büyük bir şanstır.
Aralık Ayı Balıkları
Lüfer: Sivri dişleri ile denizlerde neredeyse yırtıcı bir balık olarak bilinen, ülkemizde de rahatlıkla tüketilebilen bir balık olan lüfer Aralık ayında lezzetli olarak tüketilebilecek balıklar arasında yer alır. Lüfer balığı biraz daha pahalı bir balık olarak bilinir.
Uskumru: Kış aylarında Marmara Denizinde yakalanabilecek ve zevkle tüketilebilecek bir balık türüdür.
Palamut: Lüfere göre daha ekonomik bir balıktır. Özellikle sonbaharın sonu kışın başlangıcı olan aylarda oldukça bol olarak bulmak mümkündür. Oldukça lezzetli bir balık olan palamut ile farklı yemekler hazırlamak mümkündür. Bu nedenle de sevilerek tüketilen kış balıkları arasında yer alır.
Torik: Palamut balığının oldukça büyük boylarına verilen isimdir torik. Normalde soğuyan sulardan daha sıcak sulara doğru Kasım ayında göç etmeye başlayan palamutlardan göçte gecikenler Aralık ayında Karadeniz ve İstanbul Boğazı çevresinde yakalanabilir. Yağ oranının yüksek olması lezzetini artırır. Ayrıca çok özel bir saklama yöntemi ile de torikler lakerda yapımında kullanılır.
Sardalya: Ülkemizde Ege denizinde yakalanma şansı daha yüksek olan sardalya balığı aslında yaz aylarında daha lezzetli olmakla birlikte Aralık ayında da tüketilebilen balıklar arasında yer alır.
Çipura: Aralık ayı bu balığın en lezzetli olduğu aylardan biridir. Ülkemizde çiftliklerde de yetişse de Ege denizinde deniz çipurası yakalayarak tüketmekte mümkündür.
Hamsi: Karadeniz ve Marmara Denizinde yakalanabilen oldukça besleyici ve en önemlisi ekonomik bir Aralık balığıdır. Soğuyan sular bu balığın daha yağlı ve lezzetli olmasını sağlar.
İstavrit: Yılın her ayı ulaşmak mümkün olsa da bu aylarda oldukça lezzetli bir balık olarak karşımıza çıkar. Üstelik oldukça ucuz ve kolay bulunabilir bir balıktır.
Tekir: Bir dip balığı olan tekir balığı kırmızı balık olarak ta bilinir. En lezzetli olduğu ay aslında Temmuz ayı olsa da Aralık ayında da zevkle tüketilebilir. Aynı rengi taşıyan barbun balığı ile karışabilir. Barbun balığından daha küçük olması ve bıyıkları ile ayırt edilebilir. Zaten bıyıkları nedeni ile tekir balığı olarak isimlendirilmiştir. Tekir balığı pullu bir balıktır. Bu nedenle pişirilmeden önce pulları temizlenmelidir. Ege ve Akdeniz gibi daha ılıman denizlerimizde daha sık olsa da tüm denizlerimizde yakalanabilir.
Aralık ayı balıklarından biri olan hamsi balığı ile le yapılan bir yemek tarifine göz atalım şimdi de;
HAMSİLİ PİLAV
Türk mutfağına ait oldukça özel bir yemek olan hamsili pilav her sofrada rahatça servis edilebilecek İç pilav ile balığı buluşturan Karadeniz yöresine has bir yemektir.
Malzemeler
-1-1.5 kilogram temizlenmiş hamsi balığı
-2 su bardağı kadar pirinç
-3-4 yemek kaşığı kadar zeytinyağı
-2-3 yemek kaşığı kadar tereyağı
-1-2 tane orta boy soğan
-1-2 yemek kaşığı kuş üzümü
-1-2 yemek kaşığı kadar dolmalık fıstık
-İnce kıyılmış bir tutam maydanoz
-Tuz, kuru nane, karabiber
-1 su bardağı kadar mısır unu
Yapılışı
Pirinçler pilav yapılmadan yaklaşık yarım saat kadar önceden ılık tuzlu suda bekletilir. Böylece nişastalarından arındırılmış olur. Pilavın yapılacağı tava kenarları da dahil olmak üzere zeytinyağı ve tereyağı karışımı ile iyice yağlanır. Mısır ununun içine bir tutam tuz atılarak karıştırılır. Önceden temizlenmiş, suyu süzülmüş hamsi balıkları tuzlanmış mısır ununa bulanıp tavaya sıra sıra dizilir. Hamsi balıkları dizilirken tavanın kenarları ve dip kısmı tamamen balıkla kaplanır. Bir tencerede tereyağı ve zeytinyağı karıştırılır. Küp şeklinde doğranmış soğanlar bu yağın içine alınarak pembeleşinceye kadar kavrulur. Suda bekletilen pirinçler suları süzülerek tencereye alınır ve soğanlarla karıştırılır. Daha sonra arzu ediliyorsa kuş üzümü ve dolmalık fıstık ile baharatlar eklenir. Tüm malzeme iyice karıştırıldıktan sonra üzerine çıkacak kadar ılık su eklenerek pilav pişmeye bırakılır. Pişen pilava ince kıyılmış maydanoz ve kuru nane eklenir. İyice karıştırılır. Pilav hamsilerin dizildiği tavada hamsilerin üzerine ve orta alana koyulur. Üzeri tekrar mısır ununa bulanmış hamsilerle kaplanır. Tavada iki tarafı da iyice kızartılır. Kızaran hamsili pilav servise limon dilimleri ile süslenerek hazır hale getirilir.
Albatros Bilişim Kooperatifi