Seda Gülbaş 2017 yılında fizyoterapist olarak İstanbul Gelişim Üniversitesi’nden mezun oldu. Yaklaşık 2,5 sene spor merkezinde çalıştıktan sonra 8 aydır rehabilitasyon merkezinde çalışmaya devam ediyor. Manuel terapi, nörobilim, egzersiz üzerine ve ağrı yönetimini de ele alan Türkiye'nin ilk fizyoterapi konsept eğitimi MANEX’in ilk mezunlarından olup diğer alanlarda da birçok eğitim ve kursu tamamlamıştır. Yoga, pilates başta olmak üzere danışanlara egzersizi kişiye özel bir şekilde kliniğe entegre ederek online ve yüz yüze şekilde hizmet vermekte, aynı zamanda danışanlara evde fizyoterapi, manuel terapi hizmeti vermeye devam etmekte.

Covid-19 Sürecinde Kalp Rahatsızlığı Olanlar Egzersize ve Çalışmaya Nasıl Geri Dönüş Yapabilir?

2 Dakika

SARS-CoV-2 koronavirüsü, hızlı iyileşme ile asemptomatik veya hafif enfeksiyona neden olabilir. Vakaların bir kısmında akut ve kalıcı komplikasyonlar ortaya çıkar. Hayatta kalanlar için iyileşme süresi uzayabilir ve bazı hastaların uzun süreli ve güçten düşüren bir hastalığı vardır.

Karşılaştırmalı araştırma verileri ve verilerin mevcut olduğu değişken (toplum ve hastane) popülasyonların eksikliği göz önüne alındığında, komplikasyon oranı kolayca tanımlanamaz. Açık olan şey, şiddetli COVID-19’un çok sistemli bir bozukluk olduğu biliniyor ve potansiyel olarak kalp ve vasküler sistem dahil olmak üzere çeşitli vücut sistemlerini içeren geniş bir klinik sekel yelpazesine yol açıyor. Doğru bir teşhis, uygun tıbbi araştırma gerektirir.

Örneğin, devam eden nefes darlığı şikâyeti, kalp yaralanmasından ziyade pulmoner fibroz veya emboli gibi birincil bir solunum nedenine sahip olabilir.

COVID-19 enfeksiyonu kardiyak aritmiler, miyokardit(kalp kası iltihabı) ve diğer kardiyovasküler komplikasyonlarla komplike hale gelebilir ve potansiyel olarak ölümcül sonuçlar doğurabilir.

Ateş ve diğer solunum semptomları olmasa bile, yeni başlayan göğüs ağrısı/ basıncı, çarpıntı, nefes darlığı veya egzersize bağlı baş dönmesi veya senkop(bayılma) öyküsü olan hastalarda kardiyak tutulum düşünülmelidir. “İyileşmiş” hastaların bile olumsuz kardiyak olay riski altında olabileceğine dair endişeler vardır. Kanıtlar bugüne kadar sınırlıdır, 64 yaşında bir erkekte başlangıçta neredeyse asemptomatik SARS-CoV-2 enfeksiyonundan 6 hafta sonra şiddetli miyokardit vakası bildirilmiştir.

Mevcut kanıtlar en azından daha şiddetli COVID-19 vakaları için iyileşmeyi aktif olarak izleme ihtiyacını önerecektir. Bir grup uluslararası uzman, Avrupa Önleyici Kardiyoloji Derneği’nin

(EAPC) Spor Kardiyolojisi ve Egzersizi bölümü tarafından desteklenen COVID-19’dan semptomlara ve iyileşmeye dayalı olarak sporcularda egzersiz önerileri yayınlamıştır.

EAPC, hafif COVID-19 hastalığı öyküsü olan sporcular için 7 gün boyunca semptomsuz olana kadar egzersiz yapmaktan kaçınmayı ve eğitime dereceli bir şekilde devam etmeyi önerir. Seçilmiş, riskli vakalar için uygun, COVID açısından güvenli bir ortamda kardiyovasküler inceleme önerir. Daha fazla araştırma için kriterler şunlardır:

-Kişi COVID-19 hastalığı sırasında hastaneye kaldırılmışsa,

-Akut enfeksiyon sırasında miyokardit semptomları ortaya çıkarsa,

-Eğer hastalık zayıflatıcı (birkaç gün yatağa bağlı) veya uzamışsa (> 7 gün sürüyorsa),

-Kişi görünüşte ‘iyileşmiş’ olsa bile egzersiz intoleransının devam etmesi şikayeti varsa.

EAPC, egzersiz tolerans testinin değerlendirilmesinden önce tüm bu durumlar için 12 derivasyonlu bir EKG ve bir ekokardiyogram önerir. Ek olarak, EAPC tam kan sayımı tavsiye eder, anormal ön araştırmalara sahip kişiler ve miyokarditi düşündüren kalıcı semptomlar yaşayanlar için kan troponin ve C-reaktif protein (CRP) seviyeleri ve kardiyak MRI’a bakılmasını önerir.Miyokarditi olanlar için, yorucu fiziksel egzersize dönmeden önce, tavsiye edilen kısıtlama süresi 3-6 ay olan bir kardiyoloji görüşü önerilir.

COVID-19 hastalığı olan yorucu fiziksel işlerde çalışan çalışanlar için aşağıdaki eylemler göz önünde bulundurulmalıdır:

-COVID-19 nedeniyle kardiyovasküler ve diğer komplikasyon riskleri konusunda işveren ve çalışanı bilinçlendirmek

-işe dönüş uygunluk değerlendirmeleri sırasında COVID-19 ve miyokardit için semptom sorgulama,

-hafif-orta veya kısa süreli COVID-19 semptomları öyküsü olan çalışanlara, en az 7 gün semptomsuz kalana kadar yorucu fiziksel egzersizden kaçınmaları ve fiziksel egzersize kademeli bir şekilde devam etmeleri konusunda tavsiyede bulunmak,

-önceden var olan altta yatan kalp rahatsızlığı olan hafif-orta dereceli COVID-19 vakaları için risk değerlendirmesi,

-Çalışmaları yorucu fiziksel egzersiz içeren ve COVID-19 hastalığı hastanede yatmayı içeren çalışanlar için kardiyak incelemeyi göz önünde bulundurarak, miyokardit semptomları, zayıflatıcı hastalık veya uzun süreli semptomlar,

Uzun süreli COVID-19 hastalığı değerlendirilirken ve özellikle yorucu fiziksel egzersiz içeren işler bağlamında iş tavsiyesi için uygunluk sağlanırken düşük dereceli kardiyak yaralanmanın devam etme olasılığı dikkate alınmalıdır. Multidispliner işbirliği ile vakaların hayatına devam edebilme sürecinde mümkün olan en iyi yönetimi sağlamaya yardımcı olunmalıdır.

Seda Gülbaş 2017 yılında fizyoterapist olarak İstanbul Gelişim Üniversitesi’nden mezun oldu. Yaklaşık 2,5 sene spor merkezinde çalıştıktan sonra 8 aydır rehabilitasyon merkezinde çalışmaya devam ediyor. Manuel terapi, nörobilim, egzersiz üzerine ve ağrı yönetimini de ele alan Türkiye'nin ilk fizyoterapi konsept eğitimi MANEX’in ilk mezunlarından olup diğer alanlarda da birçok eğitim ve kursu tamamlamıştır. Yoga, pilates başta olmak üzere danışanlara egzersizi kişiye özel bir şekilde kliniğe entegre ederek online ve yüz yüze şekilde hizmet vermekte, aynı zamanda danışanlara evde fizyoterapi, manuel terapi hizmeti vermeye devam etmekte.
Albatros Bilişim Kooperatifi tarafından yapılmıştır. @2020 Albatros Bilişim Kooperatifi tarafından yapılmıştır.