Baş ağrısı, hemen herkesin hayatında en az bir kere yaşamış olduğu bir problem. Peki, bu sorunu neden ve ne zaman yaşıyoruz?
Baş ağrısının sebepleri irdelenmeden önce, baş ağrısının tipleri ve bu ağrıya sebep olabilecek bütün etkenler derinlemesine incelenmelidir. Çünkü bazı durumlarda geçmeyen, şiddetli baş ağrıları; çok ciddi sonuçlara yol açabilen önemli sağlık problemlerinin habercisi olabilir. İstenmeyen sonuçlardan mümkün olduğunca korunmak için de ağrıyı tanımak son derece önemlidir.
Baş Ağrısı Tipleri
Baş ağrısı tipleri, temelde fonksiyonel ve sekonder tip olmak üzere ikiye ayrılırlar. Bu ayrımın sebebi, fonksiyonel baş ağrılarının altta yatan sebeplerinin bilinmemesi; sekonder baş ağrılarında ise ağrının başka bir sağlık probleminin sonucu olarak ortaya çıkmasıdır.
Fonksiyonel baş ağrısı tipleri şunlardır:
• Gerilim tipi baş ağrısı
Bu tip baş ağrısı, genelde kişilerin stres altında oldukları dönemlerde görülür. Stres, bu tip baş ağrısının en önemli tetikleyicisidir.
Ağrı, başın üst kısmını bir şeritle sarılmışçasına tutar. Alın ve şakaklar, gerilim tipi baş ağrısında sanki bir basınçla karşı karşıyaymışçasına ağrır. Epizodik ve kronik tip olmak üzere klinikte ikiye ayrılır.
• Migren tipi baş ağrısı
Migren, toplumda azımsanmayacak bir sıklıkta görülür. Bazı migren ağrıları ortaya çıkmadan önce, geleceğinin sinyallerini verir. Bu migren tipine auralı migren adı verilir. Migren tipi baş ağrıları oldukça şiddetli olabilir, bu durumlarda kişilere bir sağlık kuruluşunda ağrı kesici iğne yapılması gerekebilir.
• Küme tipi baş ağrısı
Küme tipi baş ağrısı, adından da anlaşılacağı üzere belirli bir noktada “kümelenme” şeklinde kendini gösteren ağrı tipidir. Genellikle mevsimsel olarak ortaya çıkar. Ağrılar gün içinde belirli aralıklarla ortaya çıkabilir, bu şekilde bir ay devam edebilir. Uykudan uyandıran, gözlerin yaşarmasıyla seyreden baş ağrılarında küme tipi baş ağrısından şüphe edilir.
• Nevralji tipi baş ağrısı
Nevralji, sinirlerle ilgili olan baş ağrısı tipidir. Ani olarak ortaya çıkar, hızlıca bıçak sokulması veya elektrik çarpması şeklinde kendini gösterir. Sinir uçlarının bilinmeyen bir sebepten dolayı hassaslaşması, sinir iletim yollarında meydana gelen bazı sorunlar bu tip baş ağrısına neden olabilir.
Sekonder baş ağrıları ise çok çeşitli sağlık sorunlarına paralel olarak görülebilir. Hipertansiyon, kalp ve damar hastalıkları, subaraknoid kanama, beyinde kitle veya tümör oluşumları; baş ağrısına sebebiyet verebilen etkenlerin önde gelenleri olarak sayılabilir.
Baş ağrısı tipleri ve baş ağrısına iyi gelen bazı yöntemler hakkındaki yazımıza bu linkten ulaşabilirsiniz.
Baş ağrısına neler sebep olabilir?
Baş ağrısına yol açtığı bilinen çok fazla kişisel ve çevresel faktör bulunur. Kişilerin gün içerisinde yaşadığı stres, korku, panik gibi duygular baş ağrısının en çok görülen sebepleri arasındadır. Yeteri kadar su tüketmeme, uyku veya beslenme bozuklukları, hareketsiz yani sedanter bir yaşam tipi, çeşitli nedenlerden kaynaklanan metabolik rahatsızlıklar (Örneğin Tip II Diabetes Mellitus); baş ağrısının diğer yaygın sebepleri olarak sayılabilir.
Bazı ciddi sağlık sorunları da kendilerini baş ağrısıyla ele verebilirler. Baş ağrısı; yüksek tansiyon, beyne giden herhangi bir damarda yaşanan tıkanıklık, kafa içinde kanama, travma, beyinde kitle ve kanser gibi çok ciddi sağlık problemlerinin en önemli belirtilerinden biridir. Bu gibi sağlık problemlerinden şüphelenilmesi durumunda hiç beklemeden direkt olarak bir doktora başvurulmalı, muayene olunmalıdır. Yaşanan baş ağrısı, doktorun kontrolünde doğru bir şekilde tedavi edilecektir.
Baş ağrısına ne iyi gelir?
Baş ağrısına neyin iyi geldiği, kişide görülen baş ağrısı tipine ve bu baş ağrısının ana kaynağına bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Örneğin yorgunluk, uykusuzluk gibi durumlardan dolayı yaşanan baş ağrısı için doktor tarafından önerilen basit bir ağrı kesici yeterli olacağı gibi, biraz uyumak da ağrıyı ortadan kaldırabilir. Susuz kalmanın da baş ağrısının en önemli sebeplerinden biri olduğu unutulmamalı, eğer susama hissiyle birlikte baş ağrısı yaşanıyorsa mutlaka yeterli düzeyde su tüketimine öncelik verilmelidir. Özellikle migren tipi baş ağrısı yaşayan kişiler, alın veya ense bölgelerine uygulayacakları soğuk kompresyonla birlikte ağrıyı büyük ölçüde azaltabilirler. Ancak soğuk kompresyon gereğinden uzun süre yapılırsa cilt yanıklarına yol açabileceğinden, aralıklarla yapılması daha iyi olacaktır.
Yüksek tansiyon, damar problemleri, çeşitli metabolik hastalıklar veya beyinde kitle oluşumuyla seyreden hastalıklardan kaynaklanan baş ağrısı ise; ciddi bir semptom olarak görüleceğinden doktor tarafından dikkatli bir şekilde izlem altında tutulmalıdır. Bu gibi durumlarda doktor, hastanın semptomlarını ve hastalığın kaynağını yok edecek çeşitli medikal ve cerrahi tedavi yöntemlerine başvurabilir. Konu hakkında daha detaylı bilgi içeren yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.
Şunu bir kez daha altını çizerek belirtelim: Baş ağrısı çok ciddi sağlık sorunlarının habercisi olabilir ve göz ardı edilmemesi gerekir. Ayrıca yaşanan baş ağrısından hemen kurtulmak için reçetesiz bir şekilde alınan ağrı kesici ilaçların bilinçsiz bir şekilde kullanılması da bireylerde önemli klinik tabloların görülmesine yol açabilir. Bu sebeple ağrı kesici ilaçların mutlaka bir doktor kontrolünde alınması gerekir.