Kızılcıklar oldu mu? Selelere doldu mu? Gönderdiğim çoraplar ayağına oldu mu sözleri ile hepimizin zaman zaman diline dolanan türkünün kahramanı kızılcıktan bahsedeceğiz bugün. Türkünün kahramanları birbirine aşık Edirneli bir genç kız ile onun askerliğini Karadeniz bölgesinde yapan nişanlısı. Genç kız nişanlısına özlemini kızılcıkları bahane ederek dile getirmiş ve hepimizin diline dolanan türkünün doğmasına neden olmuştur.
İçinde bulunduğumuz sonbaharın en güzel hediyelerinden bir de kırmızı rengi, buruk tadıyla kızılcık meyvesidir. Kiren, kiran, ergen, eğren gibi isimlerle de tanınan bu meyve türkülere de konu olmuştur.
Kızılcık, bir sonbahar meyvesidir. Diğer mevsimlerde de tüketilebilmesi için farklı saklama yolları ile saklanır. Daha çok reçeli ya da marmelatı yapılan meyve bazı yörelerde tarhananın da içine koyularak diğer mevsimlere aktarılır.
Aslında mayhoş tadı nedeni ile herkes tarafından çok sevilmeyen bu meyve özellikle mevsiminde taze olarak tüketilmesi önerilen meyveler arasında yer alır. Genellikle zeytin büyüklüğünde olan kızılcık çok eski tarihlerden itibaren insanların tükettiği meyveler arasında yerini almıştır. Dünyada 50 civarında kızılcık çeşidi bulunur. Ülkemiz Karadeniz Bölgesi başta olmak üzere birçok bölgesinde kızılcığın yetiştiği şanslı ülkelerden bir tanesidir.
Kızılcığın Faydaları
- Kızılcık meyvesinin içeriğinden en iyi şekilde faydalanabilmek için mevsiminde ve çiğ olarak tüketilmesi önerilir.
- 100 gram kızılcık meyvesi yaklaşık 60 kalori içerir.
- 4 gram lif içeren kızılcık meyvesinde hiç yağ bulunmaz.
- Kızılcık A, B, C, E ve K vitamini içeriği ile genel vücut sağlığı ve bağışıklık sistemi için önemli bir destek kaynağıdır.
- Antioksidan olarak görev yapan kızılcık bu sayede kanserle savaşta destek sağlar.
- Demir, kalsiyum, sodyum, potasyum ve bakır gibi mineraller açısından da oldukça zengin bir meyvedir.
- İçeriğinde bol miktarda lif ve su içeriği bulunan kızılcık sindirim sitemine dost bir meyvedir. Taze kızılcıkların çok büyük bir kısmını su oluştururken kalanı karbonhidrat ve liften oluşur. Mideyi geç terk eden bir besin olan kızılcık meyvesi çabuk acıkmanın önüne geçtiği için uzun süre tokluk hissi verir.
- Mineral içeriği sayesinde kan basıncının dengelenmesine katkıda bulunan kızılcık yüksek tansiyona bağlı görülebilecek kalp damar hastalıkları, inme için koruyucu rol oynayabilir.
- Kızılcık aynı zamanda içerdiği salik asit sayesinde kan pıhtılaşması üzerinde etkilidir. Kızılcık tüketimi ile kanda pıhtılaşma oranı azalır. Ancak bu noktada pıhtılaşma ile ilgili kullanılan ilaçlarla etkileşebileceği unutulmamalıdır.
- Güçlü vitamin içeriği sayesinde desteklenen bağışıklık sistemi sayesinde vücudun enfeksiyonlarla savaşına destek olur.
- Kızılcık melatonin de içeren bir meyvedir bu nedenle uyku düzenine de katkı sağlayabilir.
- Kızılcık içeriğindeki maddeler sayesinde dişlerde plak ve tartar oluşumunu da azaltabilir.
- Kızılcığın cinsel gücü artırıcı etkisi olduğu da bilinmektedir.
- Kızılcık suyunun böbrek taşı düşürmede, idrar yolu enfeksiyonlarının azaltılmasında rol oynadığı da düşünülmektedir.
Sizin için derlediğimiz marmelat ve tarhana tariflerimizi de mutlaka deneyin:
Kızılcık Marmelatı
Mevsiminden sonra kızılcık tüketebilmenin en sevilen yollarından bir tanesi de kızılcığı marmelat olarak saklamaktır.
Malzemeler
Yaklaşık yarım kilogram kızılcık
1.5 su bardağı şeker
1-1.5 su bardağı su
2-3 damla limon suyu
Yapılışı
Kızılcıkları iyice yıkadıktan sonra üzerine suyu ilave ederek kızılcıkları ara sıra karıştırarak kısık ateşte iyice yumuşayana kadar pişirin.
İyice yumuşayan kızılcıkları bir süzgeç yardımı ile bir başka tencereye süzerek alın.
Püre halinde aldığınız kızılcıkların üzerine şekeri ilave ederek kısık ateşte kendi suyu ile kısık ateşte 10-15 dakika kaynatın.
Marmelatı ocaktan almadan limon suyunu ilave edin.
Marmelatınız kışın kahvaltılarda ya da tatlı yaparken sofralarınızda sunulmaya hazırdır.
Bu tarifle elde ettiğiniz kızılcık püresini iterseniz daha da sulandırarak soğuk içecek olarak tüketebileceğiniz gibi kızılcık pürenizi et yemeklerinin yanında sos olarak ta sunabilirsiniz.
Kızılcık Tarhana
Tarhana zaten kendi başına bulunmaz bir probiyotik besinken tarhana yapımı esnasında kızılcık kullanarak hem çok farklı bir lezzet hem de farklı besin değerleri katmak mümkündür.
Malzemeler
1 kilogram olgun kızılcık
1 kilogram un
1 tatlı kaşığı tuz
Yapılışı
Kızılcık tarhanası diğer tarhana gibi mayalandırılarak yapılan bir tarhana çeşidi değildir. Kızılcık zaten kendisi ekşi olduğu için bir gün beklemesi yeterlidir. Ama yine de istenirse 1-2 kaşık yoğurt eklenerek hamur yoğurulabilir.
Olgun kızılcıklarınızı iyice yıkayıp temizledikten sonra üzerine çıkacak kadar su ilavesi yaparak iyice pişirin ve bir süzgeç yardımı ile püre haline getirin.
Püreyi yaparken çekirdekleri ayırın ama posa kısmını atmayın.
Posa kısmı ve püreyi robottan geçirerek daha pürüzsüz hale getirin.
Kızılcıklarınızı, tuzu ve hamuru uygun miktarda su ile karıştırarak poğaça hamurundan biraz daha sert ele yapışmayacak kıvamda bir hamur yoğurun.
Daha sonra bu hamuru temiz bir kabın içinde üzerini örterek bir gece dinlendirin.
Daha sonra bu hamuru küçük parçalara ayırarak tepsilere bölün.
Güneş görmeyen bir alanda tepsiler içinde hamurları ara sıra ters çevirerek 1-2 gün kurumasını sağlayın.
Hamurlar elle ufalanabilecek kıvama gelince elinizle ya da robot yardımı ile ufalayın.
Tarhananızı tekrar tepsilere sererek havalandırın.
Tarhanayı bez torbalara kaldırmadan tekrar robottan geçirin.
Albatros Bilişim Kooperatifi