İnsanoğlunun tarih yolculuğunda belli dönemler vardır. Taş devri, maden devri derken şu an içinde bulunduğumuz devri teknoloji devri olarak tanımlamak yanlış olmaz sanırım. Hayatımızın her alanında teknolojik aletlerle birlikteyiz. Bu aletlerle birlikte mikroçipler de artık hayatımızın değişmez ve vazgeçilmez birer parçası oldular. Pek çok farklı sektörde kullanılan teknolojik aletlerde mikroçipler bulunur. Kullandığımız otomobiller, bilgisayarlar, telefonlar, beyaz eşyalar mikroçiplerin en sık kullanıldığı alanlardır. Hatta artık en yakın dostlarımız olan evcil hayvanlarımızda bile mikroçipler kullanılıyor.
Peki nedir bu mikroçipler?
Mikroçipler günümüzden yaklaşık 70 yıl kadar önce 1950’li yılların sonunda geliştirildi. İki mühendis Jack Kilby ve Robert Noyce tarafından birbirinden bağımsız olarak çok yakın zamanlarda hayatımıza getirildiler ve günden güne geliştiriliyorlar. Mikroçip, teknik olarak germanyum ya da silikon gibi bir yongaya basılmış ya da kazınmış elektronik bileşenlerden oluşan bir küme olarak tanımlanabilir. Çok kısa sürede çok fazla işlem yapma kapasitesine sahip yaklaşık büyüklükleri bir pirinç tanesi kadar olan işlemcilerdir. Bu işlemleri çipe yerleştirilmiş transistörler yapar ve bu transistörlerin sayısı ne kadar çoksa mikroçipin işlem gücü o kadar yüksek olur. Mikroçiplerde entegre devre adı verilen bilgisayar devreleri bulunur.
Kullandığımız tüm elektronik cihazların çok farklı fonksiyonlar geliştirmesi bu çipler sayesinde mümkün hale geldi. Bugün otomobillerde ve kullanılan elektronik tüm makinelerde beyin olarak tabir edilen parça aslında mikroçiplerdir.
Günümüzde çip yapımında kullanılan bazı malzemelerin az bulunur olması nedeni ile yaşanan çip sıkıntısına ilişkin haberleri sık sık duyuyoruz. Bu haberlerin temelinde çip üretiminde kullanılan yarı iletken malzeme sıkıntısı yatıyor. Ve bu sıkıntı tüm elektronik cihazları ciddi biçimde tehdit ediyor. Bu sıkıntıyı aslında tetikleyen son iki yıldır savaştığımız pandemi oldu. Dünyada bir anda fabrikalar kapandı. Tüm üretim yavaşladı. Evde kalan insanların vakit geçirebilmek için teknolojik cihazlara talebi arttı. Bu da farklı sektörler arasındaki çip talebi dengesini bir anda bozdu. Hayat tekrar normale dönmeye başlayıp otomotiv sektörü gibi yavaşlayan diğer sektörlerde tekrar çip talebi yapınca mevcut çip üretimi yetişmekte sıkıntı çekti. Bu nedenle şu anda otomotiv sektörü başta olmak üzere birçok sektörde çip krizi yaşanmaktadır.
Teknoloji ve dolayısıyla çipler günlük hayatımızı kolaylaştıran tüm elektronik cihazların içine yerleştiği gibi son dönemde insan sağlığını değerlendirmek ve hatta farklı tedavi yöntemleri bulmak için de kullanılır hale geldiler. Kısırlık tedavisinden, çeşitli hormon düzeyleri ölçümüne kadar çok geniş bir yelpazede kendilerine kullanım alanı bulabilmektedirler.
Ülkemizde 2021 yılından itibaren yürürlüğe giren bir yasa ile evcil hayvanlarımızın da mikroçipler aracılığı kimlik sahibi olmaları zorunlu hale getirilmiştir.
2021 yılında köpek sahiplerinin, 2022 yılı boyunca da en geç 1 yıl içinde tamamlanmak kaydı ile kedi ve gelincik sahiplerinin kimliklendirme işlemlerini tamamlaması Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından zorunlu hale getirilmiştir.
Peki nedir bu pet mikroçipler?
Pet mikroçip uygulamasında amaç evcil hayvanlara takılacak mikroçipler aracılığı ile hayvanların elektronik bir kimliğe sahip olmaları ve bu verilerin tek bir sistemde toplanmasıdır. Bu çiplerde evcil hayvana ait yapılmış tüm sağlık işlemlerinin kayıtları ile sahiplerine ait bilgiler mevcuttur. Avrupa Birliği ülkelerine yapılacak yolculuklarda mikroçip uygulaması zorunludur. Pet mikroçip uygulaması ilk anda anlaşıldığı gibi bir takip uygulaması değildir. Çünkü hayvanlara takılan çipler pasif çiplerdir. Kayıtlı veriler ancak okundukları zaman görünür olurlar. Sürekli bir veri yayını söz konusu değildir. Burada amaç kaybolan hayvanların bulunmaları durumunda bu mikroçiplerin okunabildiği merkezlerde, barınaklarda veya veteriner kliniklerinde tanınarak sahiplerine ulaştırılmasıdır. Pet mikroçipler 15 rakamdan oluşan tüm dünyada tek ve benzersiz olan bir kimlik numarası içerirler.
Evcil hayvanlara mikroçip uygulaması oldukça kolay, hayvanı üzmeyen basit bir işlemdir. Hayvan çok kısa sürede normal hayatına geri döner. Ağrı çok az olur. Peki evcil hayvana mikroçip ne zaman takılmalıdır derseniz aslında hayvan sahiplenildikten sonra mikroçipin takılması uygundur. Çünkü yapılan araştırmalar 3 evcil hayvandan birinin hayatının bir döneminde kaybolma riski taşıdığını ve ne yazık ki çok az kısmının evlerine dönebildiğini gösterir. Özellikle kedilerin sahiplerine geri dönebilme oranları oldukça düşüktür. Bu nedenle tatsız olayların riskini azaltmak için en kısa sürede evcil hayvanlarımıza mikroçip taktırmak gereklidir. Mikroçipi veteriner kliniklerinde oldukça uygun fiyatlara taktırmak mümkündür. Mikroçipler genellikle hayvanların kürek kemiklerinin arasına ya da boynun sol tarafında kulağa yakın kısmına takılırlar. Takılan mikroçipler hayvana hiçbir şekilde zarar vermezler. Alerji yapma potansiyelleri düşüktür ve canlı organizmalar için toksik değillerdir. İşlem steril bir işlem olarak yapıldığından enfeksiyon riski de çok düşüktür. Hayvan günlük hayatında vücudunda bir çip taşıdığını hissetmediği için bir rahatsızlık duymaz. Şu ana kadar yapılan uygulamalarda herhangi bir yan etki ya da zarar saptanmamıştır. Mikroçipler yaklaşık 25 yıl kullanılmak üzere planlanmışlardır.
Albatros Bilişim Kooperatifi