Günümüz stresli yaşamının hayatımıza getirilerinden biri de depresyon sanırım. Depresyon en basit tanımı ile kişinin yaşadığı hayattan zevk almaması, motivasyonunun düşük olması, tüm sosyal faaliyetlere genel isteksizlik duyması halidir. Depresyonu tetikleyen bir çok faktör vardır. Bu faktörlerden biri de hava durumudur. Kapalı alanlarda daha fazla vakit geçirmek zorunda kalınan, gün ışığının daha az görülebildiği kış mevsiminde ne yazık ki duygu durumumuz daha negatif bir açıya döner. Mevsimsel duygu durum bozukluğu olarak ta tanımlanan bu durum kış depresyonu olarak ta isimlendirilmektedir.
Depresyonu hava durumu kadar etkileyen diğer faktörlere kısaca bir bakarsak cinsiyet depresyonda yine etkili ve önemli faktörlerden biridir. Kadınlar ne yazık ki depresyona yakalanmaya daha meyillidir. Özellikle kadınların hamilelik ve lohusalık dönemlerinde daha savunmasız oldukları bilinir. Depresyonu tetikleyen faktörlerden biri de yaşanan travmatik olaylardır. İş, ev değişimi, bir yakının kaybı, maddi problemler depresyonu tetikleyen diğer faktörler arasında sayılabilir.
Kış aylarında günlerin kısalması biz kuzey yarımkürede yaşayanların güneş ışığını daha az görmesi anlamına gelir. Bu nedenle güneşin vücudumuzda salgısına katkıda bulunduğu hormonların salgısı azalır. Azalan hormon seviyesi nedeni ile kişi kendini daha hüzünlü ve kırılgan hisseder. Negatif bir bakış açısına bürünür. Kış mevsiminde havanın soğuk olması bu nedenle çok katlı giyinmek zorunda olmak ta insanların çok hoşlanmadığı bir durumdur. Açık havada yapılan sosyal faaliyetlerin yapılamaması, faaliyetlerin kapalı alanlara taşınması da ruh halimize pek te olumlu bir katkı sunmaz.
Bugün içinde bulunduğumuz kış aylarında yaşamamız muhtemel olan kış depresyonundan nasıl uzak dururuz ona bir göz atalım.
-Gün ışığından daha fazla faydalanmak için mutlaka küçük fırsatları değerlendirmek gerekir. Gün içinde mümkünse iş yerinde ve ya diğer mekanlarda oturmak için cam kenarları seçilmelidir. Eğer evinizin konumu uygunsa perdeler açık uyumak bir başka öneri olabilir. Böylece günün ilk ışıklarını yakalamak mümkün olur.
-Düzenli egzersiz yapılmalıdır. Soğuk günlerde egzersiz yapma fikri çok uzak ve zor gelse de yapılacak düzenli egzersizler iyi hissetmeye oldukça katkıda bulunur. Mümkünse egzersizlerin açık havada yapılması önerilir. Sabahları yapılacak egzersizler güne zinde başlamaya, günün ileri saatlerinde yapılacak egzersizler ise günün yorgunluğunu atmaya yardımcı olur.
-Müzik dinlemek yüzyıllardır insanlara hep destek olur. Hatta bir çok kültürde hastalıkların tedavisinde kullanılır. Bu nedenle kış aylarında kış depresyonundan uzak kalabilmek için sevilen canlı, pozitif mesajlar veren hareketli müzikler dinlenilmesi önerilir.
-Dış görünüşe önem vermek insanların kendini iyi hissetmesine, özgüveninin artmasına katkıda bulunur. Soğuk havalarda kat kat giyinmek zorunda olunsa bile canlı renklerden oluşan rahat, sıcak tutan giyişler giymek, kişisel bakıma önem vermek, cilt, saç, sakal bakımı yapmak aynaya her baktığınızda kendinizi daha iyi hissetmenizi sağlar. Aynada öz bakımı iyi olmayan, her gün aynı kıyafeti giyen bir yüzle karşılaşmak güne enerjik başlamak için iyi bir motivasyon aracı olmayacaktır.
-Dış görünüş kadar yaşanan, çalışılan mekanlarda önemlidir. Bu alanlarında temiz ve düzenli olması kendinizi iyi hissetmenizi sağlar. Canlı renkleri olan objelere yer verilmelidir.
-Hava sıcaklığının uygun olduğu her fırsatta mutlak açık havada vakit geçirilmelidir. Açık havada yapılabilecek doğa yürüyüşleri, öğlen aralarında verilebilecek kısa yemek ve kahve molaları bile kendinizi daha iyi hissetmenizi sağlayacaktır.
-Beslenme düzeni depresyonla mücadelede oldukça önemlidir. Kış aylarında yaşanabilecek depresif ruh hali ile baş edebilmek için mutlaka sağlıklı ve düzenli beslenmeye dikkat edilmelidir. Bol taze sebze, meyve tüketmek, öğün atlamamak, şekerden, kızartmalardan ve hamur işlerinden uzak durmak gerekir. Kış aylarında kafein alımı da azaltılmalıdır. Kafein yerine bitki çayları tercih edilmelidir. Özelikle antioksidan içeriği yüksek yeşil çay önerilen içecekler içindedir. Aynı şekilde alkolden uzak durulmalıdır.
-Günlerin iyice kısaldığı gecelerin uzadığı kış aylarında uyku düzeni de depresyondan uzak durmak için oldukça önemlidir. Uyku düzeninden kopmamak, aynı saatlerde yatıp aynı saatlerde uyanmaya devam etmek, en az 8 saat uyumak gerekir.
-Uzun kış gecelerinde eve kapanmak yerine mutlaka size iyi gelen, hayata pozitif bakan insanlarla zevk alınan sosyal faaliyetler planlamalıdır. Ancak bu planlamalar yapılırken pandemi de olduğumuz unutulmadan maske , sosyal mesafe ve temizliğe azami dikkat ederek planlamalar yapılmalıdır.
-Dijital teknolojiden uzak durulmalıdır. Sosyal medya ya da ekran başında uzun süre geçirmek hem hareketsiz bir hayata hem de sosyal alanlardan uzak kalmaya neden olur. Bu nedenle kış günlerinde sosyal medyada geçirilen süre mutlaka kontrol altında tutulmalıdır.
-Dijital teknolojiden uzaklaşabilmek için onun yerine başka hobiler koyulmalıdır. Yeteneklerinize uygun hobiler edinmek depresyonla mücadelede önemlidir. Mesela örgü örmenin mutluluk hormonu salgısını artırdığı bilinir. Maket yapmak, yap boz yapmak, seramik kurslarına gitmek hem vaktinizi geçirmenize hem se sosyalleşmenize katkıda bulunur.
-Gülmek insanın kendini iyi hissetmesini sağlar. Bu nedenle her fırsatta gülmek için sebepler yaratmak depresyonla mücadele için önemli bir silahtır.
Eğer tüm bunlara rağmen hala hayattan zevk alamıyorsanız o zaman mutlaka bir uzmandan durumun tedavisi için destek almak gerektiği unutulmamalıdır.
Albatros Bilişim Kooperatifi