Kefal balığı ülkemiz denizlerinde kıyıya yakın ılık bölgelerde, dere ve akarsuların ağızlarında sürüler halinde yaşayabilen bir balıktır. Yani hem tatlı hem tuzlu sularda yetişebilir. Oldukça lezzetli bir beyaz eti ve havyarı olan kefal balığı sevilerek tüketilen balıklar arasında yer alır. Kefal balığı doğada yaşamını sürdürebilmek için kirlilik oranının yüksek olduğu sularda bile yaşama yeteneği geliştirmiştir. Bu tip kirli sularda yetişen kefal balıklarının kötü bir kokusu olur ve karın zarları siyahtır. Kirli sularda yetişmiş balıkların yenmesi tavsiye edilmez. O yüzden kefal balığı tüketilirken dikkatli olmak gerekir. Ülkemizde birkaç çeşit kefal balığı türü bulunur. En küçüğü İlerya olarak isimlendirilir. En sık mavri kefal, has kefal, altınbaş kefal görülür. Ama içlerinde en bilineni Van Gölünde yetişen İnci Kefalidir.
Kefal Balığının Faydaları
Kefal balığı yakalaması kolay balıklardan olduğu için tüketimi de fazladır. Balık kış ve bahar aylarında tüketilmelidir. Diğer aylar yumurtlama mevsimidir. Bu aylarda tüketilmemesi gerekir.
Yüksek vitamin, mineral ve omega 3 içeriği ile sağlığa dost bir balıktır.
Kefalli Tarifler
Kefal balığı buğulama, ızgara ya da ülkemizde çok yaygın olmasa da tütsüleme tekniği ile pişirilebilir. Ayrıca kefal balığının yumurtası da meze olarak sevilerek tüketilir.
Kefal balığı pullu bir balıktır. Bu nedenle pişirilmeden önce pullarının temizlenmesi gerekir.
Kefal Buğulama
Malzemeler
- 1 kilogram kefal balığı
- 1 orta boy kuru soğan
- 3-4 diş sarımsak
- 2 domates
- Yarım demet maydanoz
- 3-4 tane yeşil sivri biber
- 1 limon
- 3-4 kaşık zeytinyağı
- 3-4 tane defne yaprağı
- Tuz, karabiber
Yapılışı
İyice temizlenip suları süzülen balıklar yuvarlak kalın parçalara ayrılır. Eğer balıklar çok büyük değilse dilimlenmeden de pişirilebilir. Dilimlenen balıklar bir fırın tepsisine dizilir. Aralarına maydanozlar yerleştirilir. Halka şeklinde doğranmış soğan, sarımsak, domates ve biberler üzerine koyulur. Biraz zeytinyağı gezdirilir. Tuzu ilave edilir. Arzu edilirse en üste defne yaprakları ve limon dilimleri koyularak üzeri uygun bir kapak, alüminyum folyoya da yağlı kağıtla kapatılır. Ocakta kaynadıktan sonra kısık ateşte 15- 20 dakika pişirilir.
Kefal Balığı Pilakisi
Osmanlı mutfağında yer bulmuş bir yemektir kefal pilaki.
Malzemeler
- 1 kilogram kefal balığı
- 1 havuç
- 2-3 orta boy kuru soğan
- 2 domates
- 1 patates
- 1 adet kereviz sapı
- 3-4 adet defneyaprağı
- 5-6 diş sarımsak
- 2 tatlı kaşığı toz şeker
- 1 demet maydanoz
- Zeytinyağı
- Tuz, karabiber
Yapılışı
Temizlenip suyu süzülen kefal balıkları 2-3 santimlik parçalara ayrılır. Balıklar tuzlanarak en az 15-20 dakika dinlendirilir. Ayrı bir tavanın içinde zeytinyağı (yaklaşık yarım su bardağı kadar) kızdırılır. Piyazlık doğranan soğanlar ve halka halka kesilen havuçlar zeytinyağında sotelenir. Daha sonra bu karışıma domates, sarımsak, tuz, şeker ve defne yaprakları eklenerek domatesler suyunu salan kadar pişirilir. Domatesler suyunu salınca küçük küçük doğranan patatesler ile kereviz sapı eklenir. Yaklaşık 1 çay bardağı kadar su eklenerek tüm sebzeler kısık ateşte pişirilir. Bir başka tencerede kızdırılmış zeytinyağında balık dilimlerinin iki yüzü de orta ateşte kızartılır. Kızaran balıklar sebzelerin yanına alınır. Yine yaklaşık bir çay bardağı su eklenerek balıklar ve sebzeler birlikte pişirilir. Pişen pilaki servis tabağına alınır ve ince kıyılmış maydanozla süslenerek servis edilir.
İnci Kefali Tava
Van Gölünün tuzlu sodalı karışımında yaşayan tek canlı olduğu kabul edilen inci kefali adı kefal olmasına rağmen aslında sazangiller ailesine mensuptur. Dünyada Van Gölü dışında yaşadığı bir başka coğrafya yoktur. Bu çok özel balığa sofamızda nasıl yer verebiliriz.
Malzemeler
- 1 kilogram kefal balığı
- 1 su bardağı kadar un
- 1 limon
- Tuz
- Zeytinyağı
Yapılışı
Temizlenip suyu süzülen inci kefalleri tuz ve limonla harmanlanır. 10 dakika kadar dinlendirilir. Daha sonra balıklar tek tek una bulanır ve kızgın yağda iki tarafları da kızaracak şekilde pişirilir. Yanında bol salata ile servis edilir.
Kefalli Börek
Malzemeler
- Yarım kilogram kadar kefal
- 1 soğan
- 1 küçük boy domates
- 7-8 tane mantar
- 1 tutam dolmalık fıstık
- 1 tutam kuş üzümü
- Tuz, karabiber
- 2 tane yufka
- 1 su bardağı kaşar peyniri rendesi
Yapılışı
Temizlenmiş ve iyice yıkanmış balıklar haşlanarak börek yapımına başlanır. Orta ateşte ocağa alınan bir tavada 1 çorba kaşığı kadar tereyağı eritilir. Küçük doğranan soğanlar sotelenir. Soğanlar pembeleşince küçük küçük doğranan domates ve mantarlar eklenir. Kuş üzümü, dolmalık fıstık, tuz, karabiber ve 1 çay bardağı kadar sıcak su eklenerek 10-15 dakika pişirilir. Karışım suyunu çekince üzerine daha önceden haşlanan kefal balıkları eklenir. Karışım 5- 6 dakika kavrulur. Hazırlanan iç biraz soğuyunca yufkalara sarılır. Sarılmış yufkalar önceden ısıtılmış fırına verilerek pişirilir. Börekler sıcak servis edilir.