İnsan vücudunu oluşturan önemli yapıtaşlarından biri de proteinlerdir. Proteinler, vücutta sağlıklı hücre oluşması ve hücre onarımında rol alırlar. Proteinler aminoasitlerden oluşur. İşte bugün ki yazımızın konusu olan arginine de bu aminoasitlerden biridir.
Arginine hakkında konuşmaya başlamadan önce aminoasitler hakkında biraz bilgi verelim. Aminoasitler, zincir şeklinde bağlanarak proteinleri oluşturan yapılardır. Bu nedenle proteinlerin yapıtaşı olarak isimlendirilirler. Sadece insanların değil tüm canlıların hayatlarını sürdürebilmesi için düzenli olarak protein sentezleyebilmeye ihtiyaçları vardır. Proteinlerin de sentezlenebilmeleri için işte bu aminoasitlere ihtiyaçları vardır. Doğal yaşamda yaklaşık 200 civarı aminoasit çeşidi bulunur. Bu aminoasitlerden sadece 20 kadarı protein sentezinde rol oynar. Yani sağlıklı bir yaşam için bu 20 aminoaside mutlaka ihtiyacımız vardır. Aminoasitlerin bir kısmı vücudumuzda üretilebilirken bir kısmı vücutta üretilmesine rağmen dışarıdan da desteklenmesi gerekir bir kısmı ise sadece dışarıdaki kaynaklardan alınabilir. Bugün bahse konu olan arginine vücut tarafından üretilebilen ancak yeterli düzeye ulaşabilmesi için de dışarıdan takviye edilmesi gereken aminoasitler grubuna girer.
Proteinlerin yapıtaşı olan aminoasitleri alabileceğimiz besin kaynaklarına bir göz atarsak bunlar proteinden zengin besinler olarak bildiğimiz kuru fasulye, nohut, barbunya gibi bakliyatlar, soya fasulyesi, fındık, kinoa gibi bitkisel kaynaklı proteinler ile süt ve süt ürünleri, yoğurt, balık, et ve tavuk gibi hayvansal gıdalardır. Tüm bunların dışında ihtiyaç halinde kullanılabilecek hazır aminoasit preparatları da bulunmaktadır.
Şimdi vücudumuz için bu kadar önemli olan aminoasitlerden argininin faydaları nelerdir birlikte bir bakalım.
Arginin vücutta üretilebilen aminoasitlerden bir tanesidir. Yarı esansiyel aminoasit olarak adlandırılır. Yaklaşık % 65’lik kısmı vücutta üretilebilirken, kalan kısmı dış ortamdan alınır.
Argininin Faydaları:
Kalp Damar Sistemi
Arginine vücutta yeterli miktarda bulunduğu zaman nitrik okside dönüştürülür. Nitrik oksitte dolaşım sisteminde damarların genişleyerek kanın rahatlıkla dolaşmasını sağlayan önemli bir maddedir. Damar yolunda meydana gelen genişleme sayesinde kan damar içinde rahatlıkla akış sağlayabilir. Bu sayede damar yolunda tahribat oluşmaz ve tansiyon düşük seviyelerde kalır. Böylece inme, kalp krizi gibi hastalıkların görülme olasılığı azalır. Bu nedenle arginine düzeyinin iyi olması damar tıkanıklıkları ve kanın yavaş akması nedeni ile oluşabilecek hastalıkları önlemekte etkilidir. Özellikle ilerleyen yaşlarda kaçınılmaz olarak görülen bu sağlık sorunlarından korunmak için arginine düzeyi önemlidir.
Kas İskelet Sistemi
Kanın dokulara ve kaslara yeterli ulaşımını sağlamak için özellikle sporcular nitrik asit seviyelerini artırmak için arginine takviyesi kullanırlar. Arginine seviyesinin yeterli düzeyde olması spor yapanlarda görülen kas ağrılarını azaltır. Spor kapasitesini artırır. Sporcunun performansını artırır.
Üreme Sistemi
Kan damarlarının genişleyerek dokulara yeterli kan ve besinin ulaşması doğurganlığı da artırır. Erkeklerde erektil disfonksiyon ve kısırlık tedavisinde etkili olur. Sperm sayısı ve hareketliliğini artırdığı yönünde birçok çalışma vardır.
Bağışıklık Sistemi
Daha iyi beslenen dokular sayesinde bağışıklık sistemi güçlenir. Böylece dokularda oluşması muhtemel her çeşit enflamasyonla çok daha iyi savaşılır. Azalan enflamasyon ve güçlü bağışıklık sistemi ile yaşlanma karşıtı bir görev görür.
Sinir Sistemi
Arginin düzeyi yeterli kişilerde iyi beslenen sinir sistemi dokusu sayesinde bilişsel zeka daha uzun süre korunur. İyileşen mental aktivite sayesinde demans görülme oranı azalır.
Boşaltım Sistemi
Artan kan akımı sayesinde böbrek fonksiyonlarını artırır.
Endokrin Sistem
Arginin aminoasidi vücutta bazı hormonların salgılanması için gerekli olan aminoasitlerden biridir. Özellikle büyüme hormonu ve insülin sentezi için arginine gereklidir.
Arginine hangi besinlerde bulunur?
- Süt ve peynir, yoğurt, kefir gibi süt ürünleri
- Yumurta
- Sağlıklı kırmızı et kaynağı olan büyük ve küçükbaş hayvanlar
- Balık
- Spirulina (bir çeşit yosun)
- Badem
- Susam
- Kabak çekirdeği
- Hindistan Cevizi ilk akla gelebilecek arginine kaynaklarıdır.
Bu gıdaların doğru miktarda tüketilmesi neticesinde yaklaşık günlük 4 – 6 grama kadar arginine alınabileceği bilinmektedir.
Vücutta üretilen arginine miktarı kişinin genetik yapısı, fiziki özellikleri, beslenme şekli, yaşı ve cinsiyetine göre değişiklik gösterebilir. Özellikle genetik sorunu olanlar, sigara içenler, proteinden fakir beslenenler, besinlerin emilimini bozan sindirim sistemi hastalıkları olanlarda arginine üretimi azalabilir.
Özellikle ilerleyen yaşlarda ve spor yapanlarda artan hücre yıkımı nedeni ile yeterli miktarlarda arginine alınmalıdır.
Ancak ilave preparatlarla arginine kullanma kararı mutlaka işin profesyonellerince verilmelidir. Bilinçsiz olarak takviye ürün kullanımı diğer ilaçlarla etkileşimi nedeni ile sıkıntı yaratabilir.
İlave arginine kullanan kişiler genellikle aktif spor yapan kişilerdir. Bu kişilerin arginine preparatlarını almaları için en uygun zaman antrenmana başlamadan yaklaşık 20-30 dakika öncesidir. Kas gelişimi için kullanıldığı durumlarda günlük 10 mg alınması önerilir. Toplam alınacak miktarın gün içinde 2 ya da 3 seferde alınması uygun olur. Hazır preparatlar piyasada toz veya kapsül şeklinde bulunabilmektedir.
Ancak sporcular dışında genel vücut sağlığını desteklemek amacı ile günde 1 mg başlanabilirken büyük ameliyatlardan sonra iyileşmeyi hızlandırmak için çok daha yüksek dozlarda önerilebilir.
Gereğinden fazla arginine kullanımı fazla protein alımına bağlı mide bulantısı, karın ağrısı, ishal veya gut hastalığı meydana gelebilir. Bu nedenle mutlaka uzman kontrolünde kullanılmalıdır.
Eğer arginin hakkında daha detaylı bilgi edinmek istiyorsanız ilgili bir diğer yazımıza da göz atmanızı öneririz.
Albatros Bilişim Kooperatifi