Bir yaz tatilinin daha sonuna gelirken, çocukları ve aileleri yeni bir okul döneminin heyecanı sarmış durumda. Çocuklarımızın bir kısmı okula dönüş için sabırsızlanırken bir kısmı ise bazı kaygılar taşıyor olabilir.
Kaygıları olan çocuklar için nasıl bir yol izlemeliyiz?
Tatil döneminde önemli sorumluluklar almak zorunda kalmayan, istediği saatte yatıp istediği saatte kalkabilen, televizyon, cep telefonu ve bilgisayarla uzun vakitler geçiren çocukların büyük kısmı okula başlamak için kendilerini çok ta hazır hissetmeyebilirler. Ancak okula dönecek olan çocukların bir grubunda okul öncesi dönemde kaygı oluşmasındaki ana sebeplerden biri de ebeveynlerdir. Aile tarafından her istedikleri yapılan, çocuk merkezli evlerde büyüyen, özgüveni gelişmemiş çocuklar okul ortamına dönmekle ile ilgili daha çok kaygı yaşarlar. Ebeveynlerin okul ve okul ortamı ile kaygılarını yüksek sesle dile getirdikleri, kendilerinin de kaygılı olduğu çocukların okula dönüş ile ilgili kaygı yaşama ihtimaller daha yüksek.
Okula Dönüş Kaygısını Gidermek İçin Yapılabilecekler
Öncelikle ebeveynlerin okula dönüş ile ilgili kaygılarını çocuklarının yanında gündeme getirmemeleri gerekir. Ailelerin okul ile ilgili çözümünü bekledikleri sorun ve sıkıntılar varsa bunu öğretmenler, okul idaresi ile paylaşarak çocuğa hissettirmeden çözüme ulaştırmaları ve takip etmeleri daha uygundur.
Eğer çocuğun okula dönmekle ilgili çekinceleri varsa bu çocuklarla açıkça konuşulmalı, çocuğun kendi duygu ve düşüncelerini ifade etmesine fırsat tanınmalıdır. Bir önceki sene yaşadığı ders başarısızlıkları, zorlayıcı arkadaş ilişkileri gibi sorunlar mutlaka okul başlamadan önce çözümlenmeye çalışılmalıdır. Aman bu da sorun mu, bunu mu dert ediyorsun tarzı yaklaşımlar yanlıştır. Bunun yerine çocuğu dinlediğiniz, anlamaya çalıştığınız mesajını verin. Sorun sizin için ne kadar önemsiz olsa da onun için önemli olduğu için mutlaka çözüm önerileri için onun da fikirlerini alarak bir yol hartası çizin. Gerekirse dersleri için yardım alabileceği, ödevleri için bir büyüğünün ona yardımcı olacağı ya da arkadaşları ile sosyal ilişkilerinde sorunları nasıl halledebileceği konusunda yardımcı olun. Böylece çocuğunuz okulda ne sorun yaşarsa yaşasın sizinle paylaşabileceğini bilecek ve sorunlarını sizinle çok daha rahat paylaşabilecektir. Bazen sadece dinlemeniz bile onun için yeterli olacaktır.
Çocukların okula dönüş için hazırlanması için okula dönüşün yaklaştığı dönemlerde evde okuldan ve okulda çocuğun sevdiklerini, arkadaşlarını konu alan sohbetler açılarak çocuklar hazırlanmaya başlanılmalıdır.
Evde oynanan oyunların içine okul ile ilgili oyunlar eklenmelidir. Böylece hadi pazartesi okul başlıyor diyerek çocuğu hazırlıksız yakalayarak strese sokmak yerine bu dönem hazırlık dönemi olarak değerlendirilerek geçirilmelidir.
Yeni okul dönemi için ihtiyaçlarını belirleyerek alışverişe birlikte çıkın. İhtiyaçlarını alırken onun da fikirlerini alarak yapacağınız alışveriş çocuğunuzun okula seveceği eşyalarla birlikte gitmesini sağlayacaktır.
Uyku düzenini değiştirmeye başlayın. Okul açılmadan önceki dönemde artık okul saatlerine uygun saatlere de uyuyup uyanma düzeni kurmaya başlamanız okula dönüş için uyum sürecini kolaylaştıracak bir girişim olacaktır. Çünkü istediği saatte yatmaya sabah geç kalkmaya alışan çocuklar için birden sabah erken kalkmak zorlayıcı olabilir. O nedenle okula dönüş tarihinden bir hafta kadar önce ailecek uyku saatlerini düzenlemeniz gerekir. Sevdiği okul arkadaşlarından bir kaçı ile sosyal aktiviteler planlayarak çocukların birbirlerini hatırlamalarına katkıda bulunabilirsiniz.
Okula dönmek istemeyen çocuklara okula gitmemek gibi bir seçenekleri olmadığı, yaşıtları ile birlikte büyüyebilmek ve öğrenmek için okula gitmesinin gerekli olduğu, gitmemek için göstereceği bahanelerin geçerli olamayacağı mesajı gayet açık biçimde verilmelidir.
Okula dönmesi gereken çocuk ailesinden ayrılmak zorunda kalacağı için de kaygı yaşayabilir. Bu kaygıyı azaltmak için ilk gün okula kadar çocuğa eşlik etmek, okul çıkışı mümkünse çocuğu alarak eğlenceli bir zaman dilimi geçirmek ona okullar açıkken de birlikte olabileceğinizin bunun önemli bir sorun olmadığı mesajını vermeye katkıda bulunur.
Çocuğunuzun okula dönüş için kaygı duymasını istemiyorsanız çocuğunuza okul ve okuldan beklentilerinizi için gerçekçi olun. Sürekli ne kadar çok eğleneceği, derslerin çok kolay olacağı, ev ödevi olmayacağı gibi yanlış ve yanıltıcı bilgiler vermeyin. Ona bazı dersleri öğrenmesinin zaman alabileceği ama birlikte yapabileceğiniz, oyun oynayacak zamanları olsa bile okulda sadece oyun oynanmayacağını hatırlatmanız gerekir. Böylece gereksiz beklentiler içine girmeyen çocuğunuzun okula dönüşü daha kolay olacaktır.
Çocukların okula dönme ile kaygılarının temelinde sınıfındaki ya da ailedeki diğer çocuklarla ebeveynlerin onları karşılaştırması da yatabilir. Bu çocuk eğitiminde yapılabilecek en büyük hatalardan biridir. Bu nedenle çocuğunuzu sadece okul başarısı için değil hiçbir konuda başka çocuklarla kıyaslamayın.
Çocuğun okula dönüş için duyduğu kaygıyla başa çıkması için yardımcı olabilecek seçeneklerden biri de bazı kararları ona bırakmak olabilir. Bu gereksiz gerilimi azaltacaktır. Okula giderken götürmek istediği eşyaları, kahvaltıda yemek istediği besinler gibi bazı noktalar için onun karar vermesine izin verin.
Tüm bunlara rağmen çocuğunuz hala okula dönmek ile kaygı yaşıyor, okula gitmek istemiyor ve siz bununla baş edemiyorsanız süreç okul açıldıktan sonra 2 hafta içinde çözülmüyorsa mutlaka bir uzmandan destek almanız gerektiğini unutmayın.