Çocuğunuza Nasıl Okuma Alışkanlığı Kazandırırsınız?

Hayatımıza ait bir çok alışkanlık çocukluk döneminde elde edilir. Bu nedenle çocuklarımıza bu dönemde doğru alışkanlıklar kazandırmalıyız. Bu alışkanlıkların başında da okuma alışkanlığı yer almalıdır.

Peki nasıl yapabiliriz, çocuklarımıza okuma alışkanlığını nasıl kazandırabiliriz birlikte bir bakalım.

Okuma, insan hayatında oldukça önemli bir rol oynar. Okumak, okuduğu anlamak insana kendini ifade edebilme, iletişim kurabilme, değişik bakış açıları geliştirebilme gibi bir çok özellik kazandıran bir eylemdir.

Rol Model

Çocuklar genellikle onlara söylenenleri değil, gördüklerini uygularlar. Hatta bazı şeyleri yapmalarını söylediğinizde de ters teper ve tam tersine o yapılması gereken hareketten uzaklaşırlar. Bu nedenle ebeveynlere düşen çocuklarının davranmaları istedikleri şekilde kendilerinin de günlük hayatta aynı şekilde davranmalarıdır. Üstelik bunu yaparken samimi olmaları gerektiğini de eklemek gerekir. Çocuklar göründüklerinden çok daha zekidirler ve çevrelerini çok iyi izlerler. Bu nedenle gördüklerini çok iyi analiz edebilirler.

Okul öncesi dönemde öncelikle anne babalar ve yakın çevrede yaşayanlar; daha sonra okul dönemi geldiğinde ise öğretmenler çocuklar için önemli birer rol model olurlar. Rol modellerin davranışlarını taklit eden çocuklar bir çok alışkanlığı bu dönemde rol modellerini izleyerek kazanırlar. Bu dönemde onlara doğru örnek olabilmek için aile bireylerinin düzenli olarak kitap okumaları gerekir. Evde tüm ailenin birlikte olduğu zaman dilimlerinde kitap okuma saatlerinin düzenlenmesi öneriler arasında yer alır. Ancak bu süreler için kesin kurallar koyulması çok da doğru değildir. Çünkü çocukların ilgisi sizden çok daha kısa sürede dağılacaktır. Bu nedenle sizinle aynı sürede kıpırdamadan kitap okumalarını beklemek yanlış olur. Burada amaç belli zaman dilimlerinde okuma alışkanlığı kazandırmaya çalışmak olmalıdır. Anne babasının düzenli olarak kitap okuduğunu gören çocuklar da kitap okuma alışkanlığı kazanmaya daha yatkın olurlar.

Birlikte Kitap Okuma

Özellikle okul öncesi dönemde çocukların yaşına ve gelişim seviyelerine uygun kitapların anne babalarca çocuklara okunarak birlikte kaliteli vakit geçirilmesi, çocukların kitap okuma alışkanlığı kazanmasına destek olur. Çocuklara kitap okumaya ne kadar erken başlanırsa çocuklar o kadar çok kitap okuma alışkanlığı elde edebilir. Çocuklar aynı kitapların tekrar tekrar okunmasından hoşlanırlar. Bu durumda anne babaların her seferinde sabırla ve aynı hevesle kitabı çocuğa okumaya çalışması gerekir. Sesli uyaranların tekrarlanması çocukların hem kelime haznelerinin gelişimine hem de birlikte vakit geçirmelerine katkı sağlar. Resimli kitaplar aynı zamanda çocukların hayal gücünün gelişimini de tetikler. Böylece çocuklar kitaplarla eğlenceli vakit geçirmeyi öğrenmiş olurlar.

Evde kitaplar hakkında konuşmak yeni çıkan kitapları takip etmek te kitaplara olan ilgiyi canlı tutacak bir alışkanlık olacaktır.

Çocukların Kitapla Bütünleşmesine İzin Vermek

Kitapları okurken kitap karakterlerini çocukla birlikte yorumlamak çocukların kendilerini onların yerine koymalarını sağlamak da çocukların kitapları sevmesine katkı sağlar. Kitabı okurken resimlere dokunmak, yazıları okurken birlikte elle takip etmek, kitap kahramanlarının yerine kendini koyabilmek gibi küçük dokunuşlar çocuklara kitap okumayı sevdirecektir. Hikayedeki kişinin yerinde olsa nasıl davranırdı, hikayedeki kahramanın yaptığı doğru muydu, acaba sırada ne var, hikaye nasıl bitecek gibi sorular çocukların kitaptan aldığı keyfi artıracaktır. Çocuk böylece kitabın bir parçası haline gelecektir.

Hediye Olarak Kitap

Çocuklara uygun zamanlarda hediye almayı düşündüğünüzde kitap alın. Onların ilgi alanlarına uygun kitaplar onlar için iyi birer hediye alternatifi olacaktır.

Çevrelerinde Kitap Bulundurun

Çocukların kitaba ulaşımlarını kolaylaştırmak önemlidir. Bu nedenle çocuklar boş kaldıklarında çevrelerinde kitap bulunursa o boşluklarını kitap doldurabilir. Bu nedenle odalarında, uzun araba yolculuklarında, hijyen kısmı tartışılsa da tuvalette  mutlaka kitap bulundurmaya çalışın.

Kitap Temalı Geziler

Çocuklarınızla yapacağınız kitap fuarları, kütüphaneler ya da imza günleri  ile ilgili geziler onların ilgisini çekebilir. Fuarlarda ya da imza günlerinde kitabı yazan yazarlarla tanışma imkanı bulmaları, kütüphanelerde ne kadar çok kitap olduğunu görmeleri onlar için cezbedici olabilir. Bu gezilerden istedikleri kitapları alarak dönebilmek onlar için oldukça kıymetli olacaktır.

Teknoloji ve Kitap Ayrımını Yapmak

Çocuklara telefonla oynama, çok televizyon seyretme, bilgisayar başında çok vakit geçirme demek kolay ancak zor olanı çocukların bu işleri yaparken geçirdikleri vakti kitapla doldurma şansı vermek gerekir. Üstelik bunları söylerken ebeveynler rol model olma konusunu bu eylemlerde de gerçekleştirmelidirler. Yani sizde her boş kaldığınızda kumandayı ya da telefonunuzu elinize alırsanız çocuğunuzda sizi örnek alacaktır. Üstelik bu çocukların oldukça tercih ettiği bir davranış şekli olacaktır. Ancak bir şeyleri tamamen yasaklamak yasaklanan şeye olan ilgiyi ve hevesi artıracaktır. Daha cazip hale gelmesine neden olacaktır. O nedenle yaşına uygun süre ve oyunlarla teknolojik aletlerle vakit geçirmeleri de sağlanmalıdır. Teknolojinin kendisinin değil uzun ve gereksiz kullanımının zararlı olduğu mesajı verilmelidir. Çünkü günümüzde bir çok işimizi teknoloji aracılığı ile halletmek, ondan yararlanmak mümkündür.

Unutmayın ki her kitap okuyana ayrı bir dünyanın kapılarını açar ve o dünyayı okuyan kişi şekillendirir. Çocuklara farklı dünyaların kapılarını açma yolunu sunmanın yolu kitap sevgisini aşılamaktan geçer. Ama tüm alışkanlıklar gibi kitap okuma alışkanlığının da kazandırılması oldukça sabır isteyen bir süreçtir.