Sağlıklı bir yaşam için sağlıklı beslenme yani mevsiminde taze sebze ve meyve tüketimi esastır. Yaza girmeye hazırlandığımız bu günlerde bize bu mevsim değişikliğine hazırlayacak bitkilerden bir tanesi de faydaları saymakla bitmeyecek olan enginar.
Enginar, çiğ ya da pişmiş olarak tüketilebilir. Üstelik sadece çiçeğin çanak kısmı değil enginar yaprakları ve sapı da tüketilebilen bir bitkidir. Önerilen, konserve ya da dondurulmuş olanından ziyade enginarın taze tüketilmesidir. Türk mutfağında önemli bir yeri olan zeytinyağlı enginar yemekleri veya enginar dolması zevkle tüketilebilir. Pişmiş enginar pilav ya da salatalara da eklenebilir. Sizin için hazırladığımız birbirinden leziz enginarlı tariflere buradan ulaşabilirsiniz!
Enginar, Akdeniz ve Ege mutfağının sevilerek tüketilen bir üyesidir. Bu bitki Papatyagiller ailesine aittir. Mor renkli çiçekleri ile içimizi açacak bahar aylarına yakışan bir görünüme sahiptir. Genelde ılıman bölgeleri seven enginar Ülkemizde en çok Marmara ve Ege Bölgesinde yetiştirilir. Yaygın olarak sebze olarak isimlendirilse de enginar aslında bir devedikeni çeşididir.
Enginar çok eski çağlardan beri insanların yiyecek olarak tüketmek amacı ile yetiştirdiği bitkilerden biridir. Ekonomik olarak değeri oldukça yüksek bir bitki olan enginar ancak zenginlerin tüketebildiği bir bitki olduğu için tarihte bir dönem soylu bitki olarak da isimlendirilmiştir. Günümüzde enginar üretimi artmış olsa da ekonomik olarak hala oldukça değerli bir bitki olma özelliğini korumaktadır.
Enginarın İçeriği
Bir porsiyon pişmiş enginarda yaklaşık 14 gram karbonhidrat, 3.5 gram protein, 0.4 gram yağ, 6.8 gram lif bulunur. Antioksidan içeriği de oldukça yüksektir. Orta boy bir enginarla günlük C vitamini ihtiyacının % 20’si, K vitamini ihtiyacının ise yaklaşık % 18’i karşılanır.
Enginar içerik olarak aynı zamanda tam bir vitamin ve mineral deposudur. Demir, potasyum, magnezyum, fosfor, çinko ve kalsiyum gibi mineraller ile A, B1, B2, B6, C ve K vitamini içeriği açısından oldukça yüksektir. Kalorisi düşük, lif oranı da oldukça yüksektir.
Enginarın Faydaları
- Enginar faydaları nedeni ile çok eski dönemlerden beri tıbbın hizmetinde olan bir bitkidir. Özellikle Roma ve Yunan tıbbında enginar yaprakları sindirim sitemine ait şikayetler için kullanılmıştır.
- İçeriğindeki demir sayesinde kansızlık; özellikle de demir eksikliğine bağlı anemi ile savaşta oldukça iyi bir destektir.
- Enginarın halk arasında en çok bilinen özelliklerinden biri de karaciğeri temizleyici etkisidir. Antioksidan içeriği ile enginar vücuttan toksinlerin atılımını sağlayarak karaciğerin temizlenmesini sağlar. Aynı zamanda safra üretimini de artırır. Bu nedenle safra kesesi sorunu olanlar dikkatli tüketmelidir.
- Antioksidan içeriği sayesinde enginar aynı zamanda çağımızın sık görülen ve sonuçları oldukça can sıkıcı olabilen kanserle savaşta vücuda önemli bir destektir. Özellikle yüksek lif içeriği sayesinde daha iyi çalışmasını sağladığı kalın bağırsak kanserine karşı koruyucu rol oynar.
- Enginarın daha az bilinen faydalarında biri de yüksek protein içeriği sayesinde kasları özellikle kalp kasını desteklemesidir. İçeriğindeki aminoasitler sayesinde hem tokluk süresini uzatır hem de protein ihtiyacının karşılanmasına destek olur.
- Potasyum minerali sayesinde kalp damar sağlığına önemli bir destektir. Vücuttaki sodyum potasyum dengesini sağlayan enginar sayesinde kan basıncı düşer. Sinarin içeriği ile de kolesterol ve özellikle de kötü kolesterolü düşürür. Özellikle enginar yapraklarının kolesterolü düşürücü etkisi vardır. Düşük tansiyon ve düşük kolesterol sayesinde kalp damar sağlığı için enginar oldukça önemli bir sebzedir. Damar tıkanıklığı ve inmeye karşı koruyucu rol oynayan enginar kalp damar sistemine tüm bu destekleri sayesinde kalp krizi riskini de azaltır.
- Enginar düşük kalorisi ve yüksek lif içeriği ile diyetlerde oldukça değerli bir besindir. Pişmiş bir porsiyon enginar yaklaşık 50 kalori içerir. Bu nedenle özellikle şeker hastaları için enginar şeker seviyesini düzenli tutarken oldukça sağlıklı bir öğün olur.
- Benzersiz içeriği sayesinde yüksek lif, düşük yağ ve kalori ve proteinden zengin bir öğün sağlayan enginar zayıflamak isteyenler için de ideal bir besindir. Bu nedenle diyetlerde olmazsa olmazlar arasında yer alır.
- Yüksek lif içeriği sayesinde sindirim sistemine dost bir sebzedir enginar. İnülin olarak bilinen lif içeriği aslında bir probiyotiktir. Bu probiyotik sayesinde şişkinlik, gaz, bulantı gibi bağırsak şikayetlerini azaltır. Aynı zamanda kabızlık ve ishal gibi sindirim sistemi sorunlarını azaltır. Enginar sindirim sistemine olan bu katkıları nedeni ile İBS olarak bilinen bir sindirim sistemi hastalığı olan İrritabl Bağırsak Sendromu hastalığına ait şikayetleri de azaltır.
- Enginar özellikle sigara içenlerin tüketmesi gereken bir sebzedir, çünkü nikotin seviyesinin düşmesini sağlar.
- Kalsiyum, fosfor, magnezyum içeriği sayesinde enginar iskelet sisteminin en önemli üyesi olan kemik sağlığına destek verir. Artan kemik yoğunluğu sayesinde kemik erimesi riskini azaltır.
- Enginar, folat açısından oldukça zengindir. Bu nedenle hamile kalmak isteyenler ve hamileliğin ilk dönemlerinde enginar tüketimi önerilir. Böylece yeni doğacak bebeğin bazı hastalıklara karşı korunmasına destek olur.
- Enginar, idrar sökücü olarak bilinir. Böylece de vücuttan toksinlerin atılımın hızlandırır. İdrar söktürücü özelliği sayesinde böbrek kumu ve böbrek taşlarının atılımını hızlandırır.
- Yüksek vitamin, mineral ve antioksidan içeriği ile enginar bağışıklık sistemini güçlendirir. Serbest radikallerle savaşta önemli bir rol üstlenir. Böylece genel vücut sağlığına destek olur.