Evet sevgili hayvan sever dostlar kedi ve köpek anne-babaları toplanın önemli bir şey anlatacağım; konumuz kusma!
Kedi ve köpeklerde kusma her zaman bir hastalık belirtisi değilken, birçok hastalığın belirtisi de olabilir. En yaygın kusma sebeplerinden bahsedecek olursak:
Kıl Topağına Bağlı Kusma
Bu durum kedilerde görülür. Kedi kendini yalayıp temizlerken tüylerini yutar ve midesinde kıl topakları oluşur. Kıl topağını kusmaya çalışırken çıkarmayı başaramazsa, onu kusmayı başarana kadar defalarca kusmaya devam eder. Yediği mamaları kusar, su kusar en son hasta sahibinin sarı su diye nitelendirdiği mide ve safra sekresyonlarını kusar. Bu durumda halsizlik görülmez, iştah azalabilir ya da etkilenmeyebilir, ishal yoktur. Düzenli malt macun kullanarak bu durumun önüne geçilebilir. Malt macuna rağmen ayda bir kez veya daha seyrek kıl topağı kusabilir. Klinik tedaviye ihtiyaç yoktur. Kusma engellenmemelidir.
Hazımsızlığa Bağlı Kusma
Kedini veya köpeğiniz çok iştahlı bir çocuksa ve mamasını hızlıca çiğnemeden yiyorsa yediği mamaları hazmedemez ve kusar. Günde defalarca bile kusabilir. Benim kediciklerden biri de buna bir örnek. İçlerinden biri öyle hızlı yiyor ki, bir gün eve geldim 7-8 kez kusmuş. Bu durumda halsizlik ve iştahsızlık görülmez. Yavaş yeme kaplarıyla çözüm sağlanabilir. Klinik tedaviye gerek yoktur.
Sindirim Sistemi Enfeksiyonları, Gıda Zehirlenmesi Gibi Durumlar
Bu tip kusmada ishal ve kusma birlikte seyreder. Halsizlik, genel durumda bozulmalar görülür. Ateş yükselebilir, iştah tamamen kesilebilir. Vakit kaybetmeden veteriner kliniğine götürüp hekiminizin uygun gördüğü tedaviye derhal başlamak gerekir. Serum, antibiyotik, vitamin ve destekleyiciler gibi bir tedavi protokolü izlenmelidir. “4 gündür kusuyor, acaba neden iyileşmiyor?” demeyin. 4 KOCA GÜN!!! Sakın beklemeyin, derhal hekiminize danışınız.
Gıdanın Tolere Edilememesi
Kuru mama dışında, dayanamayıp veya kıyamayıp verdiğiniz her şey yani ev yemekleri, masadan peynir, azıcık sosis, küçük parça salam, bir kıymık tavuk, yoğurt, süt vb. size çok az gözükse de petiniz için az değildir. Ve bu durum anlatıldığında “Bizimkisi hep yiyor hiçbir şey olmuyor.” diyen hasta sahiplerini duyar gibiyim. Şimdiye kadar bir şey olmaması bu durumun sonsuza kadar süreceği anlamına gelmiyor sevgili hayvan dostu. Bugüne kadar ishal ya da kusma yapmaması, yapmayacağı anlamına gelmediği gibi daha elzem olan şudur ki; karaciğer bu besinleri belli bir süre tolere ve metabolize edecektir. Ancak bir süre sonra yağlanacak; böbrek, karaciğer ve pankreas sorunlarına yol açacaktır. Hatta öyle ki bazen bu durum geri dönülmez olur. Hafife alınacak bir durum asla değildir. Bu konuda kuralcı olmalısınız. Asıl tüm o karmakarışık gıdaları vermek petinize kıymaktır.
Yabancı Cisim Yutmaları
Kediniz veya köpeğiniz meraklı ve yaramazsa, poşet, ip gibi objelerle oynamayı çok seviyorsa yandınız! Evde çok tedbirli olmalı ve her şeyi ortada bırakmamalısınız. Ev hayvanlarının yabancı cisim yutmalarında dışkı çıkışı olmazken kusma görülür. İleri dönemlerinde iştah kesilir. Sindirim sistemini röntgen filminde radyodens görmemizi sağlayan özel ilaçlı filmlerle veya ultrason desteğiyle tanı konulur. Yabancı maddenin çıkışı gerçekleşmediyse bu üzücü haberi bizden duyun istemezdik ama vakit kaybetmeden ameliyata alınmalıdır.
Böbrek Hastalıkları
Bu durumda hastada üre ve kreatinin değerleri yükselmiştir. Hasta hayvan çok su içerek üreyi düşürmeye çalışır. Biyokimyasal kan analiziyle tanı konulur. Serum ve diğer desteklerle tedavi izlenir. Halsizlik, iştahsızlık, genel durumda bozulmalar, ileri safhalarda ise kansızlık gibi semptomlar görülebilir.
Karaciğer, Pankreas Hastalıları Safra Tıkanıkları
Biyokimyasal kan analiziyle tanıya gidilir. Klinik tedavi şarttır. Sabır gerektiren tedaviler arasındadır. İhmal edilirse sarılığa kadar gidebilir. Sarılık aşamasında da kusma görülür. Hastanızın idrarı çok sarıysa diş etleri göz mukozası sarıysa sarılıktan şüphelenebilirsiniz. Hekiminiz kesin tanıyı koyacaktır.
“Kedim kustu kan gördüm, kan kusuyor yavrum.” Hemen paniğe kapılmayın sevgili hasta sahibi, boğazını tahriş etti oradaki kılcallar basınçtan dolayı kanadılar ufak bir tahriş durumu yani. Ancak tabi ki yabancı cisim yırtmaları da olabilir siz yine çok da hafife almayın derim ben…
Paraziter, çeşitli viral veya bakteriyel enfeksiyonlar, evdeki fayansta yatma, pencerede oturma gibi durumlardan dolayı üşüme, boş mideye çok su içme ve daha birçok sebepten kusma olabilir. Kusma birçok hastalığın ilk semptomları arasındadır. Kan veya çeşitli tahliller yaptırmanız ve röntgen çektirmeniz gerekebilir. Kediniz günde birkaç kez kusmaya başladıysa hekiminize danışmanızı tavsiye ederiz. Kedinize sağlıklı mırlamalar dileriz.
Yazı ilk olarak Vetrepublic blog’da yayınlanmıştır.
Albatros Bilişim Kooperatifi