Evlerimizin neşesi kedilerimizde ne yazık ki zaman zaman hasta olabilir. Kedilerde rastlanılan hastalıklardan bir tanesi de bizlerin de yaşadığı bir hastalık olan astım hastalığıdır. Astım kedilerde en sık görülen hastalıklardan biri olmasa da ancak ciddiye alınması gereken bir hastalıktır. Kedi astımı eğer uygun bir biçimde tedavi edilmezse kediniz için tehlikeli bir hal alabilir. Kedi astımın görülme sıklığı % 1 ila % 5 arasındadır.
Kedi Astımı Nedir?
Kedi astımı solunum zorluğuna neden olan alerji kökenli bir solunum sistemi hastalığıdır. Kedilerin solunum yollarının alerjen ya da irritan maddelerle tahriş olması sonucu meydana gelir. Bu tahriş solunum yollarında akut ya da kronik olarak meydana gelen iltihaplanmaya neden olur. Bu maddelere hava yollarının aşırı cevap vermesi sekresyon (mukus) salınımının artmasına neden olur. Tahriş aynı zamanda hava yollarında kasılmalara da neden olabilir. Sonuç olarak artan sekresyon miktarı solunum yollarında mukusun birikmesine neden olur bu da kedinin nefes alıp vermesini zorlaştırır. Kedi astımı sıklıkla bronşit ile karışır.
Kedi Astımın Yol Açan Faktörler
Aslında aşağıda bahsedeceğimiz faktörler daha çok tam olarak anlaşılamayan bir mekanizma ile astım oluşmasını tetikleyen faktörlerdir. Evlerde sık kullanılan oda kokuları, parfümler, spreyler, küf, aromatik mumlar, çamaşır deterjan ve yumuşatıcılarının özellikle kokulu olanları, halı şampuanları, ortamdaki toz, polen, sigara dumanı ve kedi kumundan gelen tozlar ilk akla gelenler arasında sayılabilir. Aslında insan astımına yol açan faktörlerden çok ta farklı değildir bu ajanlar. Ayrıca kedinin şişman olması, kalp sorunları, parazit hastalıkları gibi sağlık sorunlarının olması da astım ataklarını tetikleyebilir.
Kedi Astımının Belirtileri
Kedi astımı, kedilerde hızlı nefes alıp verme, öksürük, hırıltı, ağzı açık nefes alma, normalden fazla salya akıtma ve daha ileri vakalarda ise nefes darlığına yol açabilir. Bu belirtileri gösteren kediler mutlaka bir veteriner muayenesinden geçmelidir. Özellikle kediler çok sık öksüren canlılar olmadıkları için öksüren kedi mutlaka dikkate alınmalıdır. Nefes almakta zorlanan kedi öksürürken çömelerek boynunu da ileri uzatıp sekresyonu çıkarmaya çalışır. Solunumuna dışarıdan da duyulabilen hırıltı eşlik eder.
Kedi astımı erken dönemde çok fazla belirti vermez. Bu dönemde kediniz çok koşturduğu zamanlar hafifi bir hırıltı çıkarabilir. Kedi astımın genellikle ilk belirtisi öksürüktür. Kıl yumağını çıkartırken çıkarılan sese benzer bir sesle öksürür kediniz. Bu da ilk dönemde birçok kedi sahibinin kıl çıkarma öksürüğü ile karıştırmasına sebep olur. Oldukça sert ve kuru, tahriş edici bir öksürüktür. Öksürük nöbetini öğürme, kusma, hapşırma takip edebilir. Özellikle bir ayı geçen öksürüklerde mutlaka altta yatan neden araştırılmalıdır. Hastalık tablosu oturdukça nefes almakta zorlanan kedinin neşesi ve enerjisi de kalmaz.
Çok daha ilerleyen vakalarda artık yeterince nefes alamayan kediniz de diş etlerinde morarma görülebilir.
Kedi astımında genelde ateş görülmez. Kedilerin hastalık döneminde beslenmelerinde de pek bir değişiklik olmaz.
Kedi Astımı Hangi Kedilerde Görülür?
Kedi astımı her ırk, cins ve yaştaki kedide görülebilir. Fakat Siyam ırkı ve bu ırka yakın ırklara mensup kedilerin biraz daha astıma yatkınlığı vardır. Kedi astımının görülme sıklığı 6-9 yaş arasında biraz daha artar. Dişi kediler erkek kedilere göre astıma yakalanma sıklığı açısından biraz daha şansızdır. Şişman kedilerin de astıma yakalanma riski yüksektir. Ayrıca ağız ve diş problemi yaşayan kedilerde enfeksiyon riskinin yüksek olmasına bağlı olarak solunum yolu hastalıkları görülmesi riski de artar.
Kedi astımının Tanısı
Veteriner muayenesi esnasında kedi astımının belirtileri başka hastalıklarla karışabildiği için bazen tanıyı koyabilmek için muayenenin kan tahlili ya da röntgen filmi ile desteklenmesi gerekebilir.
Kedinizden alınacak kan tahlili ile iltihabi bir durumu olup olmadığı tespit edilebilir. Çekilecek filmler ile de kedinizin akciğerinde ki iltihaplı alanlar görülür.
Daha ileri vakalarda bronkoalveoler lavaj yapılabilir. Bunun için kediye anestezi verilir ve anestezi altındaki kedinin soluk borusundan bir tüp yardımı ile örnek alınır. Bu örnek incelenerek tanı kesinleştirilir. Ancak solunum sıkıntısı olan kedilerde anestezi vermek başka riskleri de beraberinde getirebilir.
Kedi Astımı Tedavisi
Kedi astımı tam tedavisi olan bir hastalık değildir. Tedavide en önemli adım kedinin akciğerlerinde aşırı reaksiyona neden olan maddenin saptanarak ortamdan çıkarılmasıdır. Evde sigara içilmesinin önlenmesi, küf ve polenlere karşı temizliğin daha titizlikle yapılması, yaşam alanlarının iyi havalandırılması, evde kullanılan kimyasalların en aza indirilmesi, kimyasal kullanılması gereken durumlarda çevre dostu ürünlerin tercih edilmesi, kedi kumunun kokusuz kumlardan seçilmesi önerilir.
Astım atağı geçiren kedinizi rahatlamak için stres yaratan faktörleri azaltmak gerekir. Hastalık döneminde aşırı gürültü, kalabalık kedinizde stres yaratabilir. Bunların olmadığı ortamlar sağlanmalıdır.
Daha sonra şikayetlere yönelik ilaçlar verilebilir. Eğer kedinizde nefes alıp vermeyi zorlaştıran şişmanlık varsa buna yönelik olarak ta çalışmalar yapılmalıdır. Eğer kediniz nefes almakta ciddi sorun yaşıyorsa veteriner hekiminiz tarafından klinikte oksijen verilebilir.
Kedi astımı olan kediler genellikle tamamen iyileşemezler. Zaman zaman astım atakları geçirirler. Ama ataklar arası dönemde normal yaşamlarına devam ederler.
Albatros Bilişim Kooperatifi