Dumansız Hayat İçin Öneriler

Sigara içmek zararları bilinse bile bağımlıları tarafından bırakılması zor bir alışkanlık. Ancak ağır kronik hastalıklara yol açan sigaradan kurtulmak imkansız da değil. İşte dumansız bir hayat için yapabilecekleriniz…

Sigarayı Bırakmak İçin Yapılması Gerekenler Nelerdir?

2019 yılında yapılan araştırmaların gösterdiği üzere, ne yazık ki sigara kullanımı geçen yıllara oranla daha da arttı. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre dünyadaki 1 milyar 100 milyon sigara kullanıcısının yaklaşık %80’i düşük ve orta gelirli ülkelerde yaşıyor. Dünya çapında yaklaşık 7 milyon (yıllık ortalama) ölüme sebebiyet veren sigara ve tütün kullanımı, ağır kronik hastalıklara da yol açarak, yüz milyonlarca insanın hayatını doğrudan etkiliyor.

Damar tıkanıklığı, sigaranın en yaygın zararları arasında ilk sırada yer alıyor. Cilt kanseri, dudak kanseri, gırtlak kanseri gibi birçok kanser hastalığına neden olduğu da net olarak biliniyor. Bağışıklık sistemine doğrudan zarar veren sigara ve diğer tütün ürünleri, sindirim sistemi üzerinde de olumsuz etkilerde bulunuyor. Dişlerde sararmalar, diş eti hastalıkları, diş çürükleri, diş kaybı ve ağız kokusu da sigaranın en çok bilinen zararları arasında… Koronavirüsün ortaya çıktığı ülke olan Çin’de yapılan bir çalışma, sigara kullanan kişilerin bu virüse yakalanma riskinin 14 kat daha fazla olduğunu gösteriyor!

Sigarayı Bırakmak Neden Zor?

Sigaranın etken maddesi nikotin, beynin ödül merkezini etkileyerek bağımlılığa yol açar. Kullanımı sırasında öncelikli olarak akciğerlere hasar bırakır, daha sonra da kan dolaşımına katılır. 7 saniyeden daha kısa bir süre içerisinde beyne ulaşır. Beyin hücrelerimiz olan nöronlar arası iletişimi sağlayan asetilkolini taklit eder. Böylece mutluluk hormonu olarak bilinen dopaminin salgılanmasına sebep olur. Böylece bağımlılar, sigara kullanımını zihinsel olarak mutluluk ile eşleştirir ve mutluluğa sebep olan etkenin sigara olduğu yanılgısına kapılır.

Nikotin yoksunluğu sırasında huzursuzluk, konsantrasyon zorluğu, çeşitli seviyelerde anksiyete ve hatta depresyon görülmektedir. Bu sebeple bağımlılar kısa süreli yaşanan bu kriz anlarının sürekli olacağı yanılgısına kapılarak sigaradan asla kopamayacağını düşünür. Herkes, mucize sigara bırakma yöntemi arayışında ancak uzmanlar bu sürecin bir anda, mucizevi şekilde sona erdirilemeyeceği konusunda hemfikir.

Sigarayı Nasıl Bırakabilirsiniz?

Sigara bağımlısı bireyin sigarayı bırakma süresinde destek alması çok önemlidir. Bu destek öncelikle bilişsel destekler olarak öne çıkar. İlaç tedavisi ve gıda takviyeleri de yaygın olarak kullanılan yöntemler arasındadır.

• L-sistein gıda takviyesi, sigarayı bırakma sürecini nasıl kolaylaştırır?

Ağızda çözünen L-sistein tabletlerinin tükürükteki asetaldehiti nerdeyse tümüyle engellediği ve sigaradan alınan haz duygusunu azalttığı çeşitli çalışmalarla gösterilmiştir. Böylece bağımlılığın ve olası krizlerin azaltılmasına yardımcı olmuştur. Geniş bir popülasyon ile yapılan klinik çalışmada, L-sisteinin ağızda eriyen tablet formunda verildiği sigara içen popülasyon arasında sigarayı bırakma oranı %45,3 olmuştur. (Çalışma: Syrjanen, Anticancer Res. 2017)

• L-theanine gıda takviyesi, sigarayı bırakma sürecini nasıl kolaylaştırır?

L-theanine etken maddesi sigaranın ödül etkisini azaltmaktadır. Yapılan bir çalışmada sigara filtresine eklenen L-theanine, sigaranın toksik etkilerini ve nikotin bağımlılığını azalttığı gösterilmiştir (Çalışma: Yan J et al. China Life Sci. 2010). L-theanine verilen kişiler arasında sigarayı azaltma oranı %50’nin üzerinde ve bırakma oranı %32 olarak saptanmıştır.

L-sistein ve L-theanine amino asitlerinin, oral/bukkal yoldan emiliminin olması, sigara dumanındaki zararlı bileşenlerin bağlanabilmesi ve aynı zamanda alınan haz duygusunun azalması için büyük önem teşkil etmektedir. Dolayısıyla, yapılan klinik çalışmalar da göz önünde bulundurularak, bu iki amino asitin ağızda eriyen bir tablet veya pastil formülasyonu şeklinde kullanılması, sigarayı bırakma tedavisinin etkinliği açısından önemlidir.

Bunun yanında dikkat etmeniz gereken başka önemli maddeler de var. Sigarayı bırakma süreci boyunca sigarayı unutturacak aktivitelere yönelmeniz faydalı olacaktır. Düzenli yapılan yürüyüşler ve spor, düzenli uyku ve sağlıklı beslenme, yine süreci sizler için süreci kolaylaştıracak aktiviteler arasında yer alıyor. Özellikle kadın sigara kullanıcılarının, ‘’Sigarayı bırakırsam kilo alırım!’’ endişesiyle sigarayı bırakmaya cesaret edemediği bilinmektedir. Bu kaygıyı minimize etmek adına, doktor diyetisyen tavsiyelerine başvurmanız sizlere büyük avantajlar getirebilir.

Sigara bırakma sonrası, sigara içilen dönemlerdeki yaşam tarzını devam ettirmek ise en sık yapılan yanlışlardan biridir. Sigara içilen dönemde yaptığımız rutinleri sonrasında da devam ettirmek, sigara bağımlılığından kurtulma sürecini daha da zorlaştıracaktır.