Kolajen, vücutta bolca bulunan, bağ dokusunun temeli olarak bilinen ve vücuttaki proteinlerin yaklaşık yüzde 30’unu oluşturan oldukça değerli bir protein çeşididir. Genç bir ciltte daha fazla kolajen bulunur. Kolajen vücutta her yaşta üretilir fakat 20’li yaşlardan sonra üretimi azalmaya başlar. Bebek ve çocukların ciltlerinin güzel ve pürüzsüz olmasının sebebi de ciltlerinde bol miktarda kolajen bulunmasıdır. Ciltte meydana gelen buruşmalar ve çizgiler kolajen eksikliğinden meydana gelir. Vücudumuzdaki kolajen miktarını artırmanın farklı yolları vardır. Kolajen bulunduran veya kolajen üretimine destek olan besinlerle beslenerek vücuttaki kolajen miktarı artırılabilir. Kolajen hangi besinlerde bulunur, hangi besinler kolajen üretimini artırır sorusuna verilebilecek tek bir cevap yoktur. Bunların dışında vücutta bulunan kolajeni artırmanın bir başka yolu ise kolajen üretimini destekleyen kremler, kolajen hapları veya hidrolize kolajen kullanmaktır. Şaşırtıcı bir şekilde, kolajen üretimini destekleyen kremlerin içinde kolajen bulunma zorunluluğu yoktur.
Kolajenin Faydaları
Kolajenin sağlığa ve özellikle cilde katkıları çok fazladır. Pürüzsüz, lekesiz, gözeneksiz, sıkı ve esnek bir cildin anahtarı kolajendir. Tırnakları, saçları ve dişleri güçlendirmede oldukça etkilidir. Kemik ve kıkırdakların iyileşmesinde, eklem ağrılarının azalmasında da kolajen görev yapmaktadır. Kolajen, sindirim sistemini kontrol etmeye de yardımcı olur. Yoğun spor yapan bireylere takviye kolajen kullanımı tavsiye edilir çünkü kolajen kas sağlığını korumaya yardımcı olabilir.
Kolajen Hangi Besinlerde Bulunur?
Yaban Mersini
Yaban mersini içeriğinde bulunan phytonutrientler sayesinde kolajen liflerinin birbirine yaklaşmasına ve bağlanmasına destek olur. Ayrıca bu phytonutrientler kolajen üretimini de destekleyebilir.
Koyu Yeşil Sebzeler
Yaprakları koyu yeşil olan pazı, kara lahana ve ıspanak gibi besinler cildin daha fazla kolajen üretmesine yardımcı olabilir. Koyu yeşil sebzelerde lutein adlı oldukça güçlü bir antioksidan da bulunur.
Sarımsak
Sarımsak içeriğinde bulunan kükürt sayesinde ciltte ve özellikle eklemlerde kolajen üretimini artırabilir. Sarımsağın bir başka faydası ise zara görmüş kolajen liflerinin düzeltilmesine yardımcı olmasıdır.
Fasulye
Fasulyenin yapısında bulunan maddeler vücutta hyaluronik asit üretilmesine destek olur. Hyaluronik asit, cilt sağlığı için oldukça önemlidir. Cildi nemli tutan, ciltteki kırışıkların oluşmasını azaltan, cildi pürüzsüz gösteren bir maddedir. Hyaluronik asit, kolajen üretiminin artmasında da oldukça önemli bir rol oynayabilir.
Kırmızı Besinler
Kırmızı sebzeler ve kırmızı meyveler kolajen üretimini destekleyen besinler arasında yer almaktadır. Buna ek olarak kırmızı besinlerin içeriğinde bulunan likopen DNA’ların zarar görmemesine yardımcı olabilir. Vişne, elma, çilek kırmızı meyvelere; havuç, pancar, kırmızı patates, kırmızı biber de kırmızı sebzelere örnek verilebilir.
A Vitamini Açısından Zengin Besinler
A vitamini vücuttaki kolajen üretimini artırmada yardımcı olabilir. Kolajenin geç parçalanmasına ve vücutta daha uzun süre bulunmasını da destekler. Havuç, kayısı, kavun, brokoli, ıspanak ve tatlı patates A vitamini açısından oldukça zengin besinlerdendir.
C Vitamini Açısından Zengin Besinler
Kolajen sentezinde C vitamini büyük bir rol oynamaktadır. Buna ek olarak C vitamini zararlı ışınlara karşı cildi korumada da yardımcı olabilir. Mandalina, kivi, portakal, greyfurt, limon, roka, marul, biber ve çilek C vitamini deposu olarak bilinmektedir.
Kolajeni Artırma Yolları
Hidrolize Kolajen
Besinlerle alınan kolajenin yeterli olmadığı ya da takviye kolajen alınmak istenilen durumlarda farklı formlarda bulunan kolajenleri kullanmak faydalı olabilir. Farklı formlarda çok farklı çeşit kolajen bulunmaktadır, fakat bu takviyelerin çoğu istenilen etkiyi veremeyebilir. Kıkırdak ve sığır kemiğinden üretilen hidrolize kolajen, vücutta bulunan kolajeni artırmada önemli bir etkiye sahiptir. Hidrolize kolajen vücutta kullanımı ve emilimi en kolay olan takviye kolajen formudur. Hidrolize kolajenin yüzde 90’ından fazlası ilk 6 saat içinde hızlı bir şekilde emilebilir.
Uyku
Kolajen üretiminde uyku çok önemli bir yere sahiptir. Her gün en az 7 saat düzenli uyunması kolajen üretiminin artmasında oldukça büyük bir yere sahiptir. İnsan vücudu kendini uyurken iyileştiren bir mekanizmaya sahiptir. Vücuda kendini yenileyebilecek süreyi tanımak oldukça gereklidir.
Sağlıklı Beslenme
Kolajen üretimini desteklemek için sağlıklı ve düzenli beslenmek de epey önemlidir. Her besin grubundan yeteri kadar almak, bol sebze ve meyve tüketmek, vücuda zarar veren hazır yemekleri, fastfoodları en aza indirmek, kolajen üretimini artırmada faydalı olabilir. Bol şeker içeren içeceklerden ve alkolden de olabildiğinde uzak durulmalıdır. Düzenli ve dengeli bir beslenme rutini oluşturulduğunda kolajen üretiminde artış görülebilir.
Sigara İçmek Kolajeni Azaltır
Sigara içmek vücutta bulunan kolajeni ve kolajen üretimini azaltan önemli faktörlerden biridir. Yapılan bir araştırma sonucunda sigara içen bireylerdeki kolajen miktarının, sigara içmeyen bireylerdeki kolajen miktarına göre yaklaşık %20 daha az olduğu görülmüştür. Sigara içen bireylerin ciltlerinin çizgilenmesi, buruşması ve sarkması da kolajen eksikliği yüzünden meydana gelmektedir.
Doğru Zamanda Güneşe Çıkmak
Güneş ışınlarının dik geldiği zamanlarda güneşte kalmak veya güneş ışınlarına çok fazla maruz kalmak da kolajen üretimini azaltabilir. Güneşe çıkılacağı zaman mutlaka uygun güneş kremi kullanılmalıdır.
Fazla Şeker Tüketmemek
Şekerin vücuda gerektiğinden fazla alınması kolajen üretimini azaltıcı bir etken olabilir. Günlük yaşamda farkında olmadan gereğinden fazla şeker tüketilebiliyor. Şeker tüketimini azaltmak ve işlenmiş şekerli besinlerden kaçınmak kolajen üretimini artırmada yardımcı olabilir.