Öncelikle diş çürüğüne nelerin sebep olduğunu belirleyelim. Ağız floramızda milyarlarca mikroorganizma bulunduğundan bahsetmiştik. Bu mikroorganizmalar yaşamak ve üremek için tıpkı bizler gibi gıdaya ihtiyaç duyarlar. Bu gıda; bizlerin tükettiği yiyeceklerden dişlerimizin üzerine yapışan ve dilimizdeki tat tomurcuklarının arasına doluşan artıklardan sağlanır. Yine tıpkı insanlarda olduğu gibi mikroorganizmalarda da beslenme sonrası birtakım artıklar oluşur. Bu artıklar son derece asidiktir. Dişlerimizin en dış tabakasını oluşturan, vücudumuzun en sert dokusu olan mine tabakasına bile zarar verebilecek güçtedir. Her yemek sonrası, özellikle karbonhidrattan zengin bir beslenme sonrası mikroorganizmalar için adeta bir şölen başlar. Toplu bir beslenme ve sindirim sonrası oluşan o şiddetli asidik artıklar bizim ‘’asit atakları’’ dediğimiz tabloyu oluştururlar. Milyarlarca mikroorganizmanın aynı anda artık üretmesi olayıdır bu. Bu asit atakları gün içerisinde ne kadar sık ve ne kadar uzun süre gerçekleşirse, dişlerimiz de o ölçüde etkilenir. Buradaki kritik eşik süredir. Örneğin; sabah kahvaltınızı yaptınız, ilk yarım saat içerisinde ağzınız pH’ı hızla düşer ve ortam asidik bir hal alır. Mine dokusunda henüz geri dönüşümü olacak boyutta yıkımlar başlar. Ağzına attığınız son lokma bir peynirse bu asit atağı daha minimal olur. Fakat ekmeğe sürülmüş bir çikolatalı fındık ezmesi tabloyu bakterilerin lehine hızla çevirir. Kahvaltınız bittikten sonra dişlerinizi fırçaladıysanız, o günün kazananı sizsiniz demektir. Artıkları uzaklaştırır, bakterileri ve ziyafetlerini yok etmiş olursunuz. Macun içerisindeki flor da mine tabakasındaki minimal hasarı güçlendirir ve çürük oluşmaz.
Bir de tam tersine bakalım. Tüm gün yediniz içtiniz. Gece yorgun argın yatağa girdiniz ve asla dişlerinizi fırçalayacak haliniz yok. Öylece uyudunuz. Ağzınız içinde sessizce çoğalmaya ant içmiş bakteriler için şölen vaktidir. Tüm gece boyunca kapalı kalan ve yaklaşık 36 derece sıcak olan ağzınızın içinde sabaha kadar sürecek asit atakları hem dişlerinizin harap olmasına hem de ağzınızın kokmasına sebep olacaktır. Yaz günü dışarıda unutulan bir tabak yemek sabaha nasıl bozulmuş ve kokuşmuş olursa, ağzınız içinde olanlar bundan farksızdır. Bu kötü senaryo ne kadar çok tekrarlanırsa çürüklerle başınız o derece derde girecek demektir. Artık dişlerde gözle görülen siyah lekelenmeler şeklinde başlayan ve giderek oyuklar halini alan çürükler oluşacaktır. Bu oyuklara daha fazla yiyecek artığı dolacak, temizlemesi güçleşecek ve yıkım günden güne hızlanacaktır.
Özetle; yiyecek artıkları ve mikroorganizmalar ağzınızda ne kadar uzun süre birlikle vakit geçirirse çürüğün oluşma ve ilerleme ihtimali o kadar yüksektir. Hastalar genellikle çürüğe genetik yatkınlıkları olduğuna inanırlar fakat bu bilimsel olarak güçlü verilerle kanıtlanmış değildir. Çürük denklemini bozmak bizim elimizdedir. Yani çürüksüz bir hayat mümkündür. Etkili bir ağız, diş bakımından, fırçalama rağmen oluşabilen çürüklerden ilerleyen yazılarımızda bahsedeceğiz. Sağlıkla kalın.
Albatros Bilişim Kooperatifi