Seda Gülbaş 2017 yılında fizyoterapist olarak İstanbul Gelişim Üniversitesi’nden mezun oldu. Yaklaşık 2,5 sene spor merkezinde çalıştıktan sonra 8 aydır rehabilitasyon merkezinde çalışmaya devam ediyor. Manuel terapi, nörobilim, egzersiz üzerine ve ağrı yönetimini de ele alan Türkiye'nin ilk fizyoterapi konsept eğitimi MANEX’in ilk mezunlarından olup diğer alanlarda da birçok eğitim ve kursu tamamlamıştır. Yoga, pilates başta olmak üzere danışanlara egzersizi kişiye özel bir şekilde kliniğe entegre ederek online ve yüz yüze şekilde hizmet vermekte, aynı zamanda danışanlara evde fizyoterapi, manuel terapi hizmeti vermeye devam etmekte.

Boyun Ağrısı Tedavisinde Güncel Yaklaşımlar

3 Dakika

Hareketi hayatımızın bir parçası haline getirmeye başladığımızda kurtulmaya başladığımız ilk ağrılardan biri de boyun ağrısıdır. 2020 yılında yapılan güncel çalışmalar ile boyun ağrısına dair birkaç farklı yaklaşıma bu metinde göz atma fırsatı elde edeceğiz.

Hangi Egzersiz Yöntemini Seçelim?

Tek bir üstün fiziksel egzersiz türü yoktur.40 randomize kontrollü çalışmanın ağ meta- analizi ile sistematik bir incelemesi sonucunda motor kontrol, yoga / Pilates / Tai Chi / Qigong ve güçlendirme egzersizlerinin eşit derecede etkili olduğuna dair çok yetersiz derecede kanıt vardır.

Egzersiz-Manuel Terapi İlişkisinin Etkisi?

Kronik boyun ağrısı günümüzde tüm kas-iskelet sistemi sağlık sorunlarının %14,6’sını oluşturmaktadır. Tüm yetişkinlerin %50’sinin her yıl bir noktada bir tür boyun ağrısı yaşadığı tahmin edilmektedir.

Üst servikal omurgada servikal rotasyonun %60’ından fazlası meydana gelir, servikal fonksiyon için temel bir bölgedir. Üst servikal eklemlerden kaynaklanan hareketlilik eksikliği ve semptomlar, üst servikal manuel tedavi yaklaşımının ana endikasyonu olarak kabul edilir. Üst servikal disfonksiyon, servikal egzersizin etkinliğini sınırlayabilir.
Kronik boyun ağrısı ve üst servikal omurga disfonksiyonu olan 58 hasta belirlenmiştir:

EGZERSİZ GRUBU

Dört hafta boyunca haftada bir gün egzersiz programı uygulanmıştır. Her egzersiz seansı 20 dakika sürdü ve her egzersiz 10 saniye uygulama, her tekrar arasında 40 saniye dinlenme ve setler arasında iki dakika olmak üzere 10 tekrarlı iki setten oluşmuştur.

Hastalara Stabilizer Pressure Biofeedback Unit yardımıyla kasılmayı gerçekleştirmeleri öğretildi. Sonraki seanslarda derin fleksörlerin farklı pozisyonlarda kasılmasında da ilerleme eklendi. 2., 3. ve 4. seanslarda diğer kasları ve farklı hareketleri içeren egzersizler (fleksiyon / ekstansiyon / rotasyonlar) uygulandı. Egzersizlerin yoğunluğunu artırmak için dış direnç
kullanıldı ve tek taraflı olarak en semptomatik tarafa ilerletildi. Tüm egzersizler, derin
fleksörlerin önceden kasılmasıyla gerçekleştirildi.

MANUEL TERAPİ+EGZERSİZ GRUBU

Egzersiz grubu ile aynı sürede dört hafta boyunca haftada bir gün gerçekleştirildi.
Manipülasyon ve/veya mobilizasyon teknikleri üst servikal omurganın servikal egzersizle birleştirildi. MT + E grubu egzersiz sırasında 40 saniye yerine tekrarlar arasında 30 saniye dinlendi. Bu, manuel terapi tekniklerini uygulamak ve egzersiz grubuyla aynı seans uzunluğunu (20 dakika) sürdürmek için yapıldı.

*MANİPÜLASYON TEKNİKLERİ

*MOBİLİZASYON TEKNİKLERİ

SONUÇ?

Hastalarda 20 dakikalık dört seanslık egzersiz ve ev egzersizi programına manuel terapi eklemenin manuel terapi içermeyen aynı egzersiz programından daha etkili olduğu görülmüştür.

Boyun fonksiyon indeksinde sonuçlar, hastaların iyileşme algısı, üst servikal hareket açıklığı, ağrı yoğunluğu ve basınç ağrı eşikleri kısa (3 ay) ve orta vadede (6 ay) düzeldi ve kraniyoservikal fleksiyon testi manuel terapi alan hastalarda orta dönemde daha iyiydi.

Sanal Gerçekliğin ve Egzersizi Karşılaştırırsak?

Boyun ağrısının yönetimi için dikkati ağrıdan uzaklaştırmak olarak tanımlanan dikkat dağınıklığı yaygın olarak kullanılan bir stratejidir. Bu bağlamda, sanal gerçeklik (VR), kullanıcıların içindeki nesnelerde gezinme ve onları manipüle etme izlenimine sahip olduğu yapay bir dünya yaratmak için kullanılan bir bilgi işlem sistemi olarak tanımlanmaktadır. Bu tedavi sayesinde hasta, sanal bir dünyada görsel, işitsel, dokunsal veya kinestetik uyaranları algılayarak sezgisel olarak etkileşime girebilir. Bu nedenle, tekniği güçlü bir ağrı kesici mekanizmaya dönüştürerek daha fazla geri bildirim sunar.
Kronik boyun ağrısı olan 44 hasta VR tedavi grubuna veya boyun egzersizleri grubuna randomize edildi. Süreç dört hafta ve sekiz seans olmak üzere haftada iki tedavi seansından oluşmuştur. Dört ölçüm anı (başlangıçta, müdahaleden hemen sonra, 1 ay ve 3 ay sonra) dikkate alınmıştır.

İlk grup: Hasta, bir evin oturma odasını simüle eden bir ortama daldırıldı ve aynı zamanda önceden seçilmiş fotoğraflardan oluşan bir galeri görselleştirildi. Ardından, boynunu iki tarafa
eğerek vizördeki görüntüleri değiştirmek ve görüntülenen fotoğraflara isim vermek zorunda kaldılar. Hastaya yeni bir faktör tanıtmak ve egzersiz programıyla onları motive etmek için her hafta yeni görüntüler eklendi. Hasta kendini sistemde rahat hissettiğinde ve kulaklığa adapte olduktan sonra 1 dakika dinlendikten sonra fleksiyon, ekstansiyon ve rotasyon hareketlerinin eklendiği bir uygulama ile egzersiz programının zorluğu artırıldı.

2.grup: Boyun Egzersizleri: Egzersizler arasında 30 saniye dinlenerek, her egzersizi 10 tekrarlı üç seri gerçekleştirdi. Araştırmacı, tüm katılımcılar için aynı sözlü komutları kullanarak egzersizlerin düzgün bir şekilde yürütülmesi için gerekli sözlü düzeltmeleri sağlamıştır.

SONUÇ NE OLDU?

VR, NS-CNP’li hastalarda ağrı yoğunluğu, CPM, ROM, korkudan kaçınma inançları, PPT veya anksiyeteyi iyileştirmede egzersizden üstün değildi. Kinezyofobi, sanal gerçeklik ile egzersiz arasında 3 ayda farklılık gösteren tek değişkendi, sanal gerçeklik grubunda yaklaşık 10 puan düşüşe karşın egzersiz grubunda 4 puandan daha az azalma oldu. Bu nedenle, sürükleyici VR, NS- CNP’de ağrıya bağlı hareket korkusunu azaltmak için daha etkili bir araç olduğunu gösterdi.

Seda Gülbaş 2017 yılında fizyoterapist olarak İstanbul Gelişim Üniversitesi’nden mezun oldu. Yaklaşık 2,5 sene spor merkezinde çalıştıktan sonra 8 aydır rehabilitasyon merkezinde çalışmaya devam ediyor. Manuel terapi, nörobilim, egzersiz üzerine ve ağrı yönetimini de ele alan Türkiye'nin ilk fizyoterapi konsept eğitimi MANEX’in ilk mezunlarından olup diğer alanlarda da birçok eğitim ve kursu tamamlamıştır. Yoga, pilates başta olmak üzere danışanlara egzersizi kişiye özel bir şekilde kliniğe entegre ederek online ve yüz yüze şekilde hizmet vermekte, aynı zamanda danışanlara evde fizyoterapi, manuel terapi hizmeti vermeye devam etmekte.
Albatros Bilişim Kooperatifi tarafından yapılmıştır. @2020 Albatros Bilişim Kooperatifi tarafından yapılmıştır.