Özellikle son yıllarda giderek artan yüksek katlı yapılaşmanın bir sonucu olarak artık yeşil bahçeler evlerin balkonlarına taşınıyor. Balkon bahçeciliği adı verilen yeni bir bahçecilik gelişiyor.
Balkonda sınırlı bir alanda genellikle saksılar içinde çeşitli bitkileri yetiştirme çalışmaları balkon bahçeciliği olarak adlandırılır. Son dönemde birlikte evde geçirdiğimiz zamanın çokça arttığı bu günlerde balkon bahçeciliği ile uğraşan kişi sayısı da giderek artıyor. Eğer bahçeli bir eviniz yoksa sabah kahvaltıları için taze yeşillik, domates, salatalık ya da biberi dalından toplayarak sofraya koyma şansınızın olmadığını düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Çünkü eğer bir balkonunuz varsa balkonunuzun elverdiği ölçüde bahçeler oluşturabilirsiniz. Bu balkonlarda ister çiçek, ister sebze yetiştirme şansınız her zaman var.
Balkon bahçeciliği yaparak hem kendinize sizi dinlendirebilecek bir hobi kazandırır ve hem de mutfak bütçenize katkıda bulunabilirsiniz. Aslında şehir yaşamının içinde yeşil balkonlar hem sizin hem görenlerin psikolojisine iyi gelirken hem de bu bitki örtüsü ile mikro eko sistemler oluşturabilirsiniz. Bu bile doğanın kendini iyileştirmesine sizin adınıza bir katkı sağlar.
Balkon bahçeciliği yaparken bazı püf noktalara dikkat edilmesi halinde çok başarılı sonuçlar alınabilir:
Balkon Büyüklüğü: Eğer balkon bahçeciliği yapmaya karar verdiyseniz önce balkonunuzun ne kadarlık alanını bu iş için ayırabileceğinize karar verin. Daha sonra belirlediğiniz alanda yetiştirmek için uygun boyutlarda büyüyen bitkiler seçin. Amacınız daha fazla ürün yetiştirmek ise ve de alanınız kısıtlı ise geniş alana yayılmayan, boyu kısa, bodur ama çok ürün veren bitkiler tercih edin.
Eğer balkonunuzun büyüklüğü sorun yaratıyorsa bazı saksılarınızı pencere önüne yerleştirerek alanı genişletebilirsiniz.
Tam tersine teras gibi oldukça geniş alana sahipseniz küçük tarlalar oluşturarak istediğiniz bitkiyi yetiştirebilirsiniz. Ayaklı bitki saksıları kullanarak kendiniz için çalışması daha konforlu tarım alanları yapabilirsiniz.
Saksı Seçimi: Balkon bahçeciliği yapılırken ilk dikkat edilmesi gereken hususlardan biir doğru saksı seçimi yapılmasıdır. Balkonunuzun bahçecilik için yapılmadığını düşünürseniz balkonunuzun hem saksıların hem de içindeki toprağın ağırlığını kaldırabilmesi için uygun miktar ve büyüklükte saksılar seçin. Görünüşleri her ne kadar daha cazip olsa da seramik saksılar yerine plastik saksıları tercih edin. Balkon bahçeciliği yaparken soğanları üzerlerine delikler açılan pet şişelerde, kök sebzeleri ise yetiştirme çuvallarında büyütmeyi tercih edebilirsiniz. Saksı yapmak için evdeki tenekelerden faydalanabilirsiniz.
Balkon bahçeciliği yapılırken ağırlık kadar saksıların şekli de mevcut alandan maksimum yaralanacak biçimlerde seçilmelidir. Hatta bazı bitkiler için duvara monte edilebilen saksılar kullanılabilir.
Toprak Seçimi: Saksılarınız için seçeceğiniz toprak besin değeri yüksek, fazla suyu drene edebilecek, gevşek bir toprak olmalıdır.
İklim Koşulları: Saksı seçimi kadar balkonunuzun konumu da oldukça önemlidir. Bitkilerin büyüyüp gelişebilmesi için en az 7 – 8 saat güneş görmeleri gerektiğini unutmayın bu nedenle bitkilerinizi balkonunuzun güneş gören alanlarına yerleştirin. Eğer balkonunuz yeterince güneş alabilecek bir konumda değilse güneş ışığına çok ihtiyaç duymayan sebzelerden seçmeye dikkat edin.
İklim koşulları içinde güneş kadar önemli olan bir diğer faktör de rüzgârdır. Rüzgâr alan balkonlarda saksılarınızı balkon demirlerine asmak yerine zemine koyun ve etraflarına rüzgârı kesebilecek eşyalar yerleştirin.
Sulama: Uygun boyutlu saksılarda yetiştirdiğiniz bitkilerin düzenli sulanması önemlidir. Toprağı belli aralılarla kontrol ederek nemli kalmasını sağlayın. Ancak sulamanın sabah saatlerinde yapılması önerilir.
Gübreleme: Balkon bahçeciliğinde yetiştirilen bitkiler sık gübre ihtiyacı duymazlar. Mevsim başında yavaş salınan doğal gübrelerin verilmesi çoğunlukla yeterli olur.
Peki tüm koşulları sağladınız balkonunuzda hangi sebze ve meyveleri yetiştirebilirsiniz bir bakalım:
Domates: Balkonlarda sık yetiştirilen bir sebzedir. Kilit nokta balkonun en az 6 saat güneş almasıdır. Küçük bir balkonunuz varsa bodur veya çeri domates yetiştirebilirsiniz. Daha geniş alanlara domates fideleri dikilirken fideleri çok sık dikmemeye dikkat etmek gerekir.
Maydanoz: Nane, fesleğen, maydanoz gibi yeşillikler hızlı büyür ve çok büyük alanlara ihtiyaç duymadan balkonlarda yetişebilir. Bu nedenle balkon ya da pencere önünde kolayca yetiştirilebilirler.
Biber: Balkon sebzeciliğinde sık yetiştirilen bir diğer sebze de biberdir. Güneşli bir balkonda oldukça kolay yetişirler. Ancak diğer bitkilere göre daha kolay hastalıklara yakalanabildikleri için düzenli bakıma ihtiyaç duyarlar.
Salatalık: Yine balkon sebzeciliğinin gözde bitkilerindendir. Güneş gören, yeterli büyüme alanı olan balkonlarda kolayca yetişir. İçine tırmanabilecekleri uzun çubukların dikilebileceği saksılarda yetişirler. Salatalık geniş yaprakları ile gölge sağladığı için yanına gölge seven bir bitki yerleştirebilirsiniz.
Fasulye: Yine balkonda yetiştirilebilecek bir sebzedir. Fasulye hikayelere konu olacak kadar çok uzayan bir bitki olduğu için balkon duvarınızı bu tırmanma için uygun hale getirerek fasulye yetiştirebilirsiniz. Saksıda yetiştirmeniz durumunda sırıklardan faydalanabilirsiniz. Fasulye çok küçük balkonlar için çok uygun bir sebze değildir.
Bunların yanı sıra patlıcan, soğan, semizotu, sarımsak, patates, bezelye de balkonda yetişebilecek sebzeler arasında sayılabilir.
Peki balkonda sadece sebze mi yetişir. Tabii ki hayır balkonunuzda meyve de yetiştirebilirsiniz. Çilek, kumkuat, bodur mandalina, bodur limon yine balkonda yetiştirilebilecek meyveler arasında sayılabilir.
Evde yetiştirdiğiniz bu sebze ve meyveleri daha sonra ofiste sağlıklı kahvaltılıklar hazırlarken de kullanabilirsiniz, tarifler için tıklayın!
Albatros Bilişim Kooperatifi