Domuz Gribi Nedir?
Domuz gribi, A(H1N1) tipi virüs kaynaklı viral bir hastalıktır. İlk olarak Meksika ve Amerika’da görülmüş sonrasında ise Dünya’ya yayılmıştır. Domuz gribinin adı, domuzlarda görülen bir virüse benzerliğinden gelir.
2009’da, A(H1N1) Dünya’ya yayıldı, bu yüzden Dünya Sağlık Örgütü (WHO) pandemi (salgın) ilan etti. O zamandan beri, eskiden olduğu kadar olmasa da, insanlar domuz gribi hastalığına yakalanmaya devam ediyor.
Domuz gribi birkaç yıl önceki kadar korkunç olmasa da, hala hastalıktan kendinizi korumanız önemli. Ciddi sağlık tehditlerine neden olabilir. Bu tehditlerden korunmak için bağışıklık sisteminin desteklenmesi ve düzenli olarak her yıl grip aşısı olmak gibi önlemler alınabilir. Domuz gribi aşıya eklenen virüslerden bir tanesidir.
Domuz gribi (A/H1N1) nasıl bulaşır? Domuz gribi (A/H1N1) bulaşıcı mıdır?
Mevsimsel grip ile benzer şekilde bulaşır. Hastalığa sahip insanlar öksürdüğünde veya hapşırdıklarında havaya bulaşıcı virüs tanelerini salarlar. Eğer bu tanelerle temas ederseniz, yani tanelerin indiği herhangi bir yüzeye değerseniz (örneğin; kapı kolu veya lavabo) veya hastalığı taşıyan kişinin dokunduğu herhangi bir nesneye dokunursanız, A(H1N1) domuz gribi virüsüne yakalanabilirsiniz.
Hastalığa sahip kişiler, hastalığın belirtileri gözükmeden bir gün önce, hastalığın belirtileri görünmesinden itibaren de 7 gün sonrasına kadar hastalığı bulaştırabilirler. Çocuklar ise 10 gün boyunca hastalığı bulaştırabilirler.
Domuz gribi yüzeylerde ne kadar yaşar?
Bardak, çatal, masa vb. yüzeylerde 2-8 saat arası canlı kalabilir. Yüzeylerin ve ellerin sıklıkla temizliği bulaşma riskinin azalmasında yardımcı olabilir.
Domuz Gribinin yaygın belirtileri (Semptomları)
Domuz gribi belirtileri ile mevsimsel grip belirtileri çok benzerdir. Bu semptomlardan bazıları:
Uyuşma, Bezginlik ve İştahsızlık
Ateş
Baş ağrısı, Vücut ağrısı
Eklem ve Kas ağrısı
Burun akıntısı
Öksürük ve Boğaz Ağrısı
Bulantı ve Kusma
İshal
Normal grip gibi domuz gribi de eğer tedavi edilmezse çok daha ciddi hastalıklara neden olabilir. Örneğin; zatürre, ciğer iltihabı ve diğer nefes alma problemleri. Aynı zamanda şeker hastalığı veya astım gibi hastalıkları daha kötü etkiler. Eğer sizde nefes kesilmesi, şiddetli kusma, karın bölgesinde ağrı, baş dönmesi var ise doktorunuzu veya 112’yi arayın.
Domuz gribi testi var mı?
Evet var. Test olmadan normal mevsimlik gribe mi yoksa domuz gribine mi yakalandığınızı söylemek zor çünkü semptomları neredeyse aynı. Eğer domuz gribiyseniz, normal gripte olduğundan fazla şekilde hasta hissedebilir ve daha kuvvetli istifra etme isteğine sahip olursunuz. Ancak yine de bir laboratuar testi en güvenli olabilir. Kliniklerde olduğunuz hızlı bir grip testi bile sonucu en doğru şekilde vermeyebilir.
Domuz gribi testi uygulamak için, doktorunuz bir aparat yardımıyla burnunuzdan ve boğazınızın iç kısmından örnek alır. Ancak bu test normal grip testi gibi yaygın ve bulunabilir bir test değildir. Bu yüzden bu testin yapılması gereken kişiler sadece domuz gribine karşı yüksek hayati risk taşıyan veya hastanelerde yatan hastalardır. Bunlar :
– 5 yaşından küçük çocuklar
– 65 yaş üstü kişiler
– (18 yaşından küçük) uzun süreli ilaç(Asetilsalisilik asit) tedavisi gören ve Reye sendromuna yakalanma risk grubunda olan çocuklar ve gençler. Reye sendromu hayati tehlikesi olan bir hastalıktır ve çocukluklarda ilaç (Asetilsalisilik asit) kullanımı nedeniyle oluşur.
– Hamileler
– Kronik ciğer, kalp, karaciğer, kan, sinir sistemi, nöromüsküler veya metabolik problemleri olan yetişkinler ve çocuklar
– Bağışıklık sistemi zayıflamış olan yetişkinler ve gençler. (bağışıklık sistemini kontol altında tutan ilaçlar kullanan kişiler ve HIV(Aids) hastalığına sahip olan kişiler dahildir.)
– Huzur evlerinde ve diğer uzun süreli bakım sağlayan yerlerde bulunan insanlar.
Nasıl tedavi ediliyor?
Mevsimsel gribi tedavi etmek için kullanılan, virüslere karşı etkili olan ilaçların bazıları da A(H1N1) domuz gribine karşı da kullanılabilir. Bu ilaçlar için sadece doktorunuza danışınız.
Bu ilaçlar iyileşmenizde yardımcı olabilir. Kendinizi iyi hissetmenizi de sağlayabilir. Gribin ilk belirtilerinden sonraki 48 saat içinde kullanıldığında en üst düzeyde etki sağlayabilirler, ancak daha sonra kullanmanız da yararlı olacaktır.
Antibiyotiklerin hiçbir yararı olmaz. Çünkü gribe sebep olan bir bakteri değil, bir virüstür.
Ağrı kesici tedaviler, grip ve soğuk algınlığı ilaçları ağrılardan ve ateş yüksekliğinden kurtulmanızda yardımcı olabilir. Reye sendromu riski bulunduğundan 18 yaş altı çocuklarda ilaç(Asetilsalisilik asit) uygulaması yapılmamalıdır. Soğuk algınlığına karşı tedavilerin çocuklara uygulanmasından önce içinde aspirin olmamasından emin olmanız gerekmektedir.
Domuz gribi aşısı var mı?
Mevsimlik gripten koruyan bilindik grip aşısı domuz gribi türüne karşı da koruma sağlar. Normal bir aşı gibi veya burun spreyi şeklinde uygulatabilirsiniz. Her iki yolda da bağışıklık sisteminize virüs ile nasıl savaşması gerektiğini öğreticektir.
Domuz gribinden korunmanın yolları
- Ellerinizi gün boyunca sabunla yıkayın. Yeterince uzun süre yıkadığınızdan emin olun, alkol bazlı el dezenfektanı da kullanabilirsiniz.
- Kirli eller ile gözünüze, burnunuza ve ağzınıza dokunmayın.
- Hasta olan insanlardan uzak durun.
- Öksürürken ya da hapşırırken mutlaka tek kullanımlık mendil kullanın. Kullanılan mendili çöpe atın.
- Öksürük ve hapşırık sonrasını ellerinizi iyice yıkayınız.
- Bulunduğunuz mekanı havalandırın.
- Bulaşmaması için çevrenizdeki insanlardan uzak durunuz.
- Gribe karşı bağışıklık sisteminizi güçlendirmek için beta glukan başlığını inceleyebilirsiniz.
Kaynak:
– http://www.webmd.com/cold-and-flu/flu-guide/h1n1-flu-virus-swine-flu
– grip.saglik.gov.tr