Fazla şeker sağlığa zararlıdır, bunu artık hepimiz biliyoruz. Şeker, işlenmiş gıdaların önemli bir parçasıdır ve tatlandırıcı, mısır şurubu gibi birçok etiket altında listelenmiş bir üründür. Aynı zamanda şeker içeriği yüksek olan sadece şekerlemeler ve unlu mamuller değildir; ekmek ve ketçap gibi birçok tuzlu atıştırmalık da şeker içerir ve şeker vücuda birçok yönden zarar verir. İşte şekerin bilmeniz gereken zararlı etkileri;
- Kilo Alımı
Şeker tüketimi kilo artışına neden olur. Araştırmalar, çok fazla kola, meyve suyu ve diğer şekerli içecekler tüketerek vücuda alınan şekerin zararlı etkilerine defalarca işaret etti. Zaten hepimizin bildiği üzere açlıklarını bastırmak için abur cubur ve işlenmiş yiyeceklere çok fazla yönelenler, sağlıklı beslenenlerden daha kiloludur. Obezite ise dünyadaki kalp hastalıklarının önde gelen nedenidir.
- Depresyon
Şekerli atıştırmalıklar yemek, vücutta iyi hissettiren bir kimyasal olan dopamin salınımına yol açar. Bu dalgalanma azaldıkça, beyin aynı yüksek seviye için tekrar can atmaya başlar. Bu nedenle yüksek şeker alımı yetişkinlerde depresyona bağlanmıştır.
- Kalp Hastalığı
Yüksek şeker tüketimi, artan iltihaplanma, yüksek trigliserit seviyeleri ve yüksek kan basıncı seviyeleri ile ilişkilendirilmiştir. Bütün bunlar kalp hastalığına karşı savunmasızlığın artmasına neden olur. Ayrıca, artan şeker alımı, ateroskleroza yol açan arterlerde yağ birikmesine neden olabilir.
- Kötü Cilt
Şeker sivilceleri arttırır. Kan şekeri ve insülin seviyelerindeki ani artış, cildin dokusunun bozulmasına yol açan yağ üretimini ve androjen salgısını artırır.
- Diyabet Riski
Kanda çok fazla şeker bulunması, insülin direncine yol açar ve bu da diyabete yol açar. Şeker hastalığının bir diğer nedeni olan obezite de aşırı şeker alımından kaynaklanmaktadır.
- Kanser
Çalışmalar, yüksek şekerli bir ortamın hücre çoğalmasına elverişli olduğunu göstermiştir. Şeker vücuttaki iltihabı arttırır ve dünyadaki kanser insidansının artmasından sorumludur.
- Ciltte Sarkma ve Kırışıklıklara Neden Olur
Yüksek şekerli bir diyet, cilt yaşlanmasını hızlandırır. Şeker yiyenler, yemeyenlere göre daha fazla kırışıklığa ve sarkmalara sahiptir. Şeker tüketimi, vücuttaki şeker ve protein molekülleri arasındaki reaksiyonun sonucu olan bileşikler olan AGE’lerin (İleri Glikasyon Son Ürünleri) oluşumuna yol açar. Bu AGE’ler, cildin elastikiyetinden sorumlu olan cildin kolajen ve elastinine zarar verir.
- Çürüklerin Oluşumu
Diş hekimleri, dişlerde oluşan çürüklerin birincil nedeninin şeker olduğunu iddia ediyor. Her tatlı yediğinizde dişlerinizi fırçalasanız bile, yine de dişlerinizi bozma riskiniz vardır.
- Eklem Ağrısı
Eklem ağrısı çeken ve şeker alımını azaltan kişiler, ağrı seviyelerinde önemli bir azalma olduğunu fark ederler. Şeker, romatoid artrit riskinin artmasıyla bile bağlantılıdır.
- Yağlı Karaciğer
Yüksek şeker tüketimi, şekerin glikojene parçalanmasından sorumlu olduğundan ve fazla miktarlar yağ olarak depolandığından, karaciğer yağlanması riskinin artmasıyla ilişkilidir.
- Enerjinizi Boşaltır
Eklenen şeker oranı yüksek gıdalar, kan şekerini ve insülin seviyelerini hızla yükselterek enerji artışına neden olur. Şeker yüklü ürünler, kan şekerinde hızlı bir düşüşün ardından kısa bir enerji artışına neden olabilir, bu da enerji seviyelerinde büyük dalgalanmalara yol açabilir.
Şeker Alımını Azaltmak İçin İpuçları
Aşırı ilave şekerin birçok olumsuz sağlık etkisi vardır. Eğer bir sağlık sorununuz yoksa az miktarda şeker tüketmek sorun olmasa da şekeri mümkün olduğunca azaltmaya çalışmalısınız. İşte bazı ipuçları:
- Gazlı içeceklere, enerji içeceklerine veya meyve sularına hayır deyin ve şekersiz maden suyu tüketin.
- Sade kahve için veya doğal tatlandırıcı kullanın.
- Eklenmiş şekerli aromalı yoğurt satın almak yerine, sade yoğurdu taze veya dondurulmuş meyvelerle tatlandırın.
- Porsiyon başına 4 gramdan az şeker içeren hazır ürünlere yönelin
- Hazır tatlı kremalar yerine doğal fındık / fıstık kreması kullanın.
- Şeker ile tatlandırılmış alkollü içeceklerden kaçının.
İlave şeker alımınızı sınırlamanın en iyi yolu ise evde kendi sağlıklı yemeklerinizi hazırlamak ve ilave şeker oranı yüksek paketlenmiş yiyecek ve içecekleri satın almaktan kaçınmaktır.