Doğru Protein Tüketimi Nasıl Olmalıdır?

Protein vücudun yapıtaşı olan bir makro besin ögesidir. Hücre onarımından, hücre haberleşmesine, bağışıklık yanıtına kadar vücudun her yerinde yaşamsal fonksiyonlara sahip olan proteinlerin kendine has olmasını sağlayan özel aminoasitlerin dizilimleridir. Aminoasitlerin bir kısmı karaciğerde sentezlenebilirken yetişkinler için 8, bebekler için 10 adet olan elzem amino asitler vücut içerisinde doğal olarak sentezlenemez ve besinler yoluyla vücuda alınırlar.

Proteinin 1 gramından 4 kalori gelmektedir. Günlük kalori ihtiyacımızın ise ortalama olarak %12-16’sı proteinlerden karşılanır. Protein ilk tercih edilen enerji kaynağı değildir. Vücut içerisinde düzenli bir protein sentezi ve ölümü vardır. Ömrü biten proteinler vücuttan atılması ve protein sentezi arasında bir denge vardır. Bu dengenin sağlanmaması kas yıkımı denilen olayı meydana getirir.

Proteinlerin sindirimi mide ve bağırsakta gerçekleşmektedir. Midede parçalanan proteinler bağırsaktan emilerek doku yapımı ve onarımı, hormon salınımı gibi durumlarda kullanılmak üzere karaciğere geçiş yapar.

Yapılan araştırmalara göre yetişkin bir bireyin protein ihtiyacı ideal kilosunda ise 0.8 g/ kg olarak belirlenmiştir. Örneğin; 70 kilo olan bir yetişkinin günlük protein ihtiyacı; 70 x 0.8 = 56 gr proteindir.

Doğal protein kaynakları hayvansal ve bitkisel olarak ikiye ayrılır. Bitkisel kaynaklı proteinlerin hayvansal kaynaklı proteinlere göre organizma içinde kullanımları daha düşük olduğu için düşük kaliteli proteinlerdir. Proteinlerin içinde %100 kullanılabilenler anne sütü ve yumurtadır. Bu ikisi, örnek protein olarak kabul edilmektedirler.

Protein değeri yüksek olan besinler ise şöyle sıralanabilir;

Hayvansal Kaynaklı Proteinler;

Anne sütü,

Yumurta,

Kırmızı et,

Süt ürünleri.

Bitkisel Kaynaklı Proteinler;

Soya ürünleri,

Tahıllar,

Mercimek,

Fasulye,

Kinoa,

Yağlı tohumlar (fındık, badem, ceviz gibi).

Diyette Proteinin Yeri

Son dönemlerde karbonhidrat yerine protein ağırlıklı beslenerek zayıflama oldukça popüler. Protein içeriği yüksek olan diyetler uzun süre tokluk sağlaması ve iştahı baskılaması nedeniyle tercih edilmektedir. Kısa vadede kilo kaybı sağlayan diyetlerin uzun vadede vücuda verdiği birçok zararın yanı sıra geri dönüşü olmayan sağlık problemlerine de neden olabilmektedir. Unutulmamalıdır ki kilo vermenin tek yolu harcanan kalorinin alınan kaloriden fazla olmasıyla sağlanır. Sağlıklı ve dengeli kilo vermek için diyetlerde her besin grubu yeterli miktarlarda bulunmalıdır.