Dünyada en yaygın eklem hastalıkları arasında olan ve halk arasında “kireçlenme” olarak adlandırdığımız osteoartrit, 50 yaş üstü bireylerde en çok diz eklemini tutarak fonksiyon kayıplarına sebep olan bir hastalık.
Eklem kıkırdağı; eklemi oluşturan kemik yüzlerini koruyan bir yapıdır. Bu kıkırdağın dizinize fazla yük binmesi, diz ekleminin tekrarlayıcı ve sık kullanımı ya genetik yatkınlık gibi sebeplerle zamanla yapısı değişmektedir. Bu durumu eklem aralığın daralması, eklem aralığında bulunan yapıların zedelenmesi ve eklemi oluşturan kemik yüzlerinin aşınması takip eder. Kireçlenme dediğimiz ağrılı eklem hastalığı da tam olarak bu olaylar sonucunda karşımıza çıkmaktadır.
Ülkemizde kireçlenme en yaygın olarak menopoz sonrası dönemlerde kadınlarda görülmektedir. Hormon eksikliği ile birlikte obezite, diz çevresindeki kaslar ve bağların kuvvet eksikliği gibi birçok faktörün birleşmesi bu sonuca sebep olabilmektedir.
· Hastalarımızda en sık gördüğümüz belirtiler ;
· Oturup kalkarken ya da merdiven inip çıkarken oluşan ve dinlenince azalan diz ağrısı,
· Kısa süreli tutukluluklar,
· Dizler de güçsüzlük,
· Diz çevresinde şişlik,
· Diz ağrısının yarattığı hareket korkusudur.
Çok sık karşılaşılan bir hastalık olsa da her diz ağrısının kireçlenme belirtisi olmayabileceğini göz önünde bulundurmalı ve uzman desteği alarak gerekli değerlendirmelerin ardından doğru tanı ile tedavi sürecinize başlamalısınız.
Fizyoterapistler olarak hastalarımızın eklem aralığındaki daralma miktarını, kemik yüzlerinin aşınma derecesini , diz eklemini destekleyen kasların kuvvetini, aktivite seviyesini, günlük yaşantılarında ki fonksiyonellik düzeyini ve en önemlisi de ağrı durumunu değerlendirerek kişiye özel bir tedavi programı oluşturuyoruz. Değerlendirmelerimiz sırasında mutlaka ayak bileği ve kalça ekleminin hareketliliğini ve dayanıklılığını da kontrol ediyor böylece hastalarımızda bütüncül bir tedavi ile egzersizlerin doğru formda oluşmasını sağlıyoruz.
Diz Eklem Sağlığınız Bazı Günlük Yaşam Tavsiyelerimiz ;
· Ağrı kontrolü için ilk dönemler de dizlik kullanabilirsiniz.
· Kilo kontrolünüzü sağlamalısınız , ideal kilonuz için diyetisyen desteği bu dönemde size yardımcı olabilir.
· Kilo kontrolünü sağlama sürecinizde baston gibi yardımcı cihazlardan destek alarak yük aktarımı sağlayabilirsiniz.
· Sabit pozisyonda uzun süre ayakta kalmaktan kaçınmalısınız
· Günlük en az 30 dk olacak şekilde ortopedik bir ayakkabı ile yürüyüş yapabilirsiniz.
· Egzersizleriniz sırasında diz üstü pozisyonlarda uzun süre kalmamalısınız.
· Ağır cisimler taşımamalısınız.
Hastalarımızda ve risk faktörlerini taşıyan bireylerde diz eklemini destekleyen kasları kuvvetlendirmek önceliklerimiz arasındadır. Genel diz eklem sağlığına ve her yaş grubuna yönelik koruyucu bazı egzersiz tavsiyelerimiz :
1. Uzun oturma pozisyonuna geçin ve dizlerinizi düz tutarken ayak parmaklarınızı kendinize doğru çekin. Ardından dizlerinizi hiç bükmeden parmak ucunuza doğru uzanın. Arka bacağınızda ki gerilmeyi hissedin 10 sn bekleyin ve geri dönün. Bu hareketi 3 kez 10’ar sn olacak şekilde yapabilirsiniz.
2. Sırtüstü uzanın, bir dizinizi bükün. Diğer dizinizi uzatın ve tam diz ekleminizin arka kısmına bir rulo havlu yerleştirin. Dizinizin alt kısmını rulo havluya bastırın, 5 sn bekleyin ve gevşeyin. Hareketi diğer diziniz içinde tekrarlayın. Her iki dizinize de 8-10’ ar tekrarlı olacak şekilde yapabilirsiniz.
3. Sırtüstü uzanın ve ayak tabanı yerde olacak şekilde dizlerinizi bükün , dizlerinizin arasına küçük bir top yerleştirin ve bunu topu 5 sn dizlerinizin arasında sıkın, ardından gevşeyin. Bu egzersizi 8-10 tekrarlı olacak şekilde yapabilirsiniz.
4. Sırtüstü uzanın , tek dizinizin topuğunuzu yerden kaldırmadan dizinizi yavaşça bükebildiğiniz kadar bükün ardından düzeltin ve hareketi 8-10 tekrarlı yapın. Diğer diziniz içinde aynı şekilde tekrarlamayı unutmayın.
5. Bir duvarın önüne geçin, yüzünüz duvara dönük olsun ve ellerinizi duvardan destek alacak şekilde yerleştirin ardından çift bacak parmak ucuna yükselin ve geri dönün hareketi 10-12 tekrarlı olacak şekilde yapabilirsiniz.
6. Yan yatın ve altta kalan dizinizi bükün , üstteki dizinizi gövdenizi hareket ettirmeden yukarıya yükseltin 5 sn bekleyin ve geri indirin. 8-10 kez tekrarlayın ve diğer diz için yön değiştirin. Aynı şekilde 8-10 tekrarlı olarak diğer dizinize de hareketi uygulamalısınız.
Sağlıkla kalın.
Albatros Bilişim Kooperatifi