Saunalar tahmin ettiğinizden çok daha uzun yıllardır kullanılıyor ve günümüzde hala popülerler. Sauna, insanların gevşemesine ve rahatlamasına yardımcı olmasının yanı sıra başka sağlık yararları da olan bir uygulama. Terleme uzun zamandır bir terapi olarak kullanılıyor ve günümüzde de spor salonlarının bazılarında sauna gibi imkanlar da bulunmaktadır.
Saunaların stresten kurtulma başta olmak üzere birçok faydası olduğu bilinse de herkes için uygun olmayabilir…
Sauna Nedir?
Sauna tipik olarak 70° ila 100° arasında ısıtılan bir odadır. Geleneksel Fin saunaları genellikle kuru ısıyı kullanır ve bağıl nem genellikle yüzde 10 ila 20 arasındadır. Diğer sauna çeşitlerinde nem oranı daha fazladır; Türk tarzı saunalar daha fazla nem içerir.
Sauna kullanımı cilt sıcaklığını kabaca 40°C’ye yükseltebilir. Cilt ısısı yükseldikçe yoğun terleme de meydana gelir. Vücut serin kalmaya çalışırken kalp atış hızı yükselir. Saunada kısa bir süre geçirirken dahi çok fazla ter kaybetmek nadir rastlanan bir durum değildir.
Sauna Nasıl Kullanılır?
- Saunadan önce duş alın ve kurulanın, çünkü kuru cilt nemden daha hızlı terler.
- İlk sauna seansınızda saunada yaklaşık 8 ila 10 dakika kalın.
- Saunada vücudunuzun ahşaba temas etmemesi için altınıza havlu koyun. Saunada ne kadar yüksekte oturursanız, sıcaklık o kadar yüksek olur. Saunadayken oturabilir veya uzanabilirsiniz. (Üst sıralarda kısa ama şiddetli terlemek en etkilidir. Henüz sauna deneyiminiz yoksa orta veya alt sıra ile başlamak en iyisidir.)
- Her zaman sağlığınıza dikkat edin! Son 1-2 dakika, döngüyü tekrar dik duruşa getirmek için her halükârda oturmanız gerekir.
- Saunada her ısınmadan sonra soğuma başlar. Dolaşım için en nazik şey, soğuk dökümleri sağ ayak bileğinden bacaklara ve kollara doğru kalbe yönlendirmektir. Sabit bir dolaşımınız ve normal kan basıncınız varsa, kendinizi soğuk suya da sokabilirsiniz. Ancak bunun belli durumlarda tehlikeli olabileceğini de unutmayın.
- Saunadan sonra temiz havada hareket edin, ardından vücudu rahatlatmak için dinlenin. Vücudunuzun soğumadığından emin olun. Sıcak bir ayak banyosu da yatıştırıcı olabilir. Sauna seansları arasındaki mola yaklaşık 30 – 45 dakika sürmelidir.
- Tamamen dinlenmiş hissettiğinizde her şey yeniden başlayabilir. Terlemek için saunaya gidin, sonra tekrar serinleyin ve dinlenin. İkinci ve muhtemelen üçüncü sauna seansı daha sonra 15 dakikaya kadar sürebilir. Saunayı kullandıktan sonra yeteri kadar su içtiğinizden emin olun.
Sauna Ne Sıklıkla Kullanılır?
Sauna ziyareti hoş bir şekilde rahatlatıcıdır ancak yalnızca düzenli sauna ziyaretleri ile kalıcı olumlu etkiler elde edilir: bağışıklık sistemi güçlendirilir, metabolizma aktive edilir ve kardiyovasküler sistem eğitilir. Bunun için haftada en az bir kere saunaya gitmelisiniz. Sağlıklıysanız ve kendinizi zinde hissediyorsanız, haftada birkaç kez saunaya da gidebilirsiniz. Kendinizi iyi hissettiğiniz ve sık sauna kullanımı ile sauna seans sayısını ayarladığınız sürece, günlük sauna banyosu yapmak bile zararlı değildir. Aksine, yakın tarihli bir araştırma, saunayı ne kadar sık kullanırsanız o kadar iyi olduğunu göstermektedir.
Saunanın Faydaları
Saunanın nasıl ısıtıldığına veya nem seviyesine bakılmaksızın, vücut üzerindeki etkileri benzerdir.
Bir kişi saunada oturduğunda kalp atış hızı artar ve kan damarları genişler. Bu, sauna kullanım süresine bağlı olarak düşük ila orta dereceli egzersize benzer şekilde dolaşımı artırır. Sauna kullanırken kalp atış hızı dakikada 100-150 vuruşa kadar çıkabilir. Bu, bazı sağlık yararları sağlayabilir.
- Artan dolaşım, kas ağrısını azaltmaya, eklem hareketini iyileştirmeye ve artrit ağrısını hafifletmeye yardımcı olabilir.
- Saunadaki ısı dolaşımı iyileştirdiği için rahatlamayı da teşvik edebilir. Bu, stres seviyelerini azaltabilir.
- Sauna kullanırken stres seviyelerindeki azalma, daha düşük kardiyovasküler olay riskiyle bağlantılı olabilir.
- Sauna kullanımı ayrıca düşük kan basıncı ve gelişmiş kalp fonksiyonu ile ilişkilendirilebilir.
- Kuru sauna kullanım sırasında cildi kurutur. Sedef hastalığı olan bazı kişiler sauna kullanırken semptomlarının azaldığını görebilir, ancak atopik dermatiti olanlarda durum kötüleşebilir.
- Astımlı kişiler sauna kullanmanın bir sonucu olarak bazı semptomlardan kurtulabilir. Sauna hava yollarını açmaya, balgamı gevşetmeye ve stresi azaltmaya yardımcı olabilir.
Sauna Ne Zaman Zararlıdır?
Bunu öğrenmek için yapabileceğiniz tek bir şey var; vücudunuzu dinleyin! Bu yüzden her zaman kendi duygularınıza dikkat edin. Nabzınız keskin bir şekilde hızlanıyorsa veya kendinizi rahat hissetmiyorsanız, saunadan çıkın ve vücudunuzu yavaşça soğutun, asla soğuk duş almayın çünkü bu durumda soğuk bir banyo oldukça zararlı olacaktır. Kardiyovasküler problemler veya akut enfeksiyon gibi fiziksel bir rahatsızlığınız olsa bile kendinizi iyi hissetmiyorsanız sauna banyosu yapmamalısınız.
Yüzme havuzunda sauna ısısı ile soğuk su arasında geçiş yapılması kan basıncını yükseltebileceğinden önerilmez. Sauna kullanımı da kan basıncının düşmesine neden olabilir, bu nedenle düşük tansiyonu olan kişiler sauna kullanımının güvenli olduğundan emin olmak için doktorlarıyla konuşmalıdır. Yakın zamanda kalp krizi geçirmiş kişiler de önce doktorlarıyla konuşmalıdır.
Dehidrasyon, terleme sırasında sıvı kaybından kaynaklanabilir. Böbrek hastalığı gibi belirli rahatsızlıkları olan kişilerde dehidrasyon riski daha yüksek olabilir. Ayrıca artan sıcaklıklar da bazı insanlarda baş dönmesine ve mide bulantısına neden olabilir.