Ülkemizin hemen her yöresinde sıklıkla tüketilen, özellikle soğuk kış sofralarında vazgeçilmez bir lezzet olan tarhana çorbası en şifalı çorba çeşitlerinden biridir. Neredeyse Türkiye’nin tüm yörelerinde kış mevsimine girmeden önce hazırlanan kışlık yiyeceklerden biri olan tarhananın insan vücudu için onlarca faydası vardır. Vitamin ve mineral açısından zengin olan tarhana buğday unu, yoğurt, maya, domates, biber, soğan, sarımsak ve çeşitli baharatların yoğrulduktan sonra kurutulmasıyla elde edilir. İçeriğinde A, B grubu, C vitamini ile çinko, demir ve kalsiyum mineralleri bulunur, aynı zamanda protein ve likopen kaynağıdır.
-Düzenli tüketimi bağışıklığı günlendirdiği için özellikle kış mevsiminde haftada bir kez tüketilmesi tavsiye edilir. Vücudun direncini artırması sayesinde özellikle kış mevsiminde sıklıkla görülen grip ve soğuk algınlığına da iyi gelir, hastalığın tedavi sürecinin kısalmasını sağlar.
-Tokluk hissinin sağlanmasında etkili bir çorba olan tarhana zayıflama diyetleri boyunca rahatlıkla tüketilmesi mümkündür. İçeriğinde bulunan birçok vitamin ve mineralin yanı sıra tarhana çorbasının orta boy kasesi 115, büyük boy kasesi ise yaklaşık 180 kaloridir. Oldukça düşük kalorisine rağmen sağladığı tokluk hissi ile diyet listelerinde yer alan bu besin, yemeğin başında tüketildiğinde iştah kontrolüne yardımcı olur.
-Yapımında yoğurt ve birçok baharat bulunan tarhana bu sayede sindirim sisteminin düzenlenmesinde etkili olur ve sindirimi kolaylaştırır. Hem probiyotik, hem de prebiyotik özellikler taşıdığı için “sinbiyotik” olarak tanımlanan tarhana bu özellikleri sayesinde özellikle sindirim enzimi yetersizliğinin çok daha sık olarak görüldüğü yaşlı insanlar ve bebekler için de oldukça uygun bir besindir.
-Vücuttan fazla tuzun atılmasına yardımcı olan tarhana bu sebeple özellikle diyabet hastalarına önerilen besinler arasında yer alır.
-İçeriğinde bulunan A, B1, B2 gibi vitaminlerin yanı sıra kanseri önleyen bileşenlere de sahip olan bu zengin besin kaynağı kansere karşı koruyucu özelliktedir.
-Mideye iyi geldiği bilinen tarhana çorbası özellikle ağır ve yağlı yemeklerden önce tüketildiğinde midenin rahatsız olmasını engeller ve hazmı kolaylaştırır. Ayrıca yine yemeklerden önce içilen bir kase tarhana çorbası mide asidini önemli ölçüde dengeler.
Hamilelikte Tarhana Çorbası Faydaları
Protein İçeriği: Tarhana çorbası, hamilelikte önemli olan protein ihtiyacını karşılayabilir. Protein, bebeğin sağlıklı büyümesi ve gelişimi için temel bir besindir.
Vitamin ve Mineral Kaynağı: Tarhana çorbası içinde bulunan malzemeler (örneğin, un, yoğurt, sebzeler) çeşitli vitamin ve mineraller içerir. Özellikle folik asit, demir, kalsiyum gibi besin maddeleri, hamilelik döneminde anne ve bebek sağlığı için önemlidir.
Kolay Hazırlanabilirlik: Tarhana çorbası hazırlanması kolay bir yemektir. Hamilelik döneminde enerji seviyeleri değişebilir ve zaman zaman yorgunluk hissedilebilir. Bu nedenle, pratik ve kolay hazırlanabilen besinler tercih edilebilir.
Mide Rahatlatıcı Özellik: Bazı hamile kadınlar mide bulantısı veya hazımsızlık gibi sindirim sorunları yaşayabilir. Tarhana çorbası, hafif ve sindirimi kolay bir yemek olduğu için bu tür sorunları olan kadınlar için rahatlama sağlayabilir.
Ancak, her hamile kadının ihtiyaçları farklıdır ve bir besin maddesinin faydaları, kişinin genel sağlık durumu, beslenme alışkanlıkları ve hamilelik sürecindeki özel gereksinimleri göz önünde bulundurularak değerlendirilmelidir. Hamilelik döneminde doktorunuzun veya bir beslenme uzmanının önerilerine uygun şekilde beslenmek önemlidir. Bu nedenle, hamilelik sürecinde tarhana çorbası gibi besinlerin tüketiminden önce sağlık uzmanınıza danışmanız önemlidir.
Tarhana Çorbasının Bebeklere Faydaları
Tarhana çorbası bebekler için genellikle 8-9 aydan sonra yavaş yavaş ek gıda dönemine geçişte tercih edilebilir. İşte tarhana çorbasının bebeklere faydaları:
Besleyici İçerik: Tarhana çorbası, un, yoğurt ve bazı sebzeler gibi besleyici içeriklere sahiptir. Bu içerikler bebeklerin büyüme ve gelişimine katkıda bulunabilir.
Demir Kaynağı: Tarhana çorbası içinde bulunan un ve yoğurt gibi malzemeler demir açısından zengindir. Demir, bebeklerin kan hücrelerinin oluşumu ve beyin gelişimi için önemlidir.
Kalsiyum ve Protein İçeriği: Tarhana çorbası içindeki yoğurt, kalsiyum ve protein bakımından zengindir. Kalsiyum, bebeklerin kemik ve diş gelişimi için önemli bir mineraldir. Protein ise büyüme ve hücre yenilenmesi için gereklidir.
Sindirime Yardımcı Olabilir: Tarhana çorbası, bebeklerin sindirim sistemine yardımcı olabilir. Yoğurt içeriği, bebeklerin bağırsak florasını destekleyebilir ve sindirim sağlığını koruyabilir.
Ancak, bebeklerin beslenmesinde yeni bir gıda tanıtılırken dikkatli olunmalıdır. Bebeğinizin tarhana çorbasını tüketmeye başlamadan önce, doktorunuza veya bir beslenme uzmanına danışmanız önemlidir. Ayrıca, bebeğin yaşına, beslenme ihtiyaçlarına ve alerji risklerine dikkat etmek de önemlidir.
Tarhana Hangi Hastalığa İyi Gelir?
Tarhana çorbası geleneksel olarak sağlıklı bir besin olarak kabul edilir ve çeşitli sağlık faydalarıyla ilişkilendirilir. Ancak, belirli bir hastalığa doğrudan iyileştirici etkisi olduğu kanıtlanmamıştır. Bununla birlikte, tarhana çorbasının bazı bileşenlerinin sağlık için faydalı olduğu düşünülmektedir.
Örneğin, içeriğinde bulunan yoğurt probiyotik bakteriler içerir ve sindirim sistemi sağlığını destekleyebilir. Ayrıca, tarhana çorbasında bulunan sebzeler ve tahıllar vitamin, mineral ve lif açısından zengindir, bu da genel sağlığı destekleyebilir.
Tarhana çorbasının, özellikle mide bulantısı veya hazımsızlık gibi sindirim sorunları yaşayan kişilere yardımcı olabileceği düşünülmektedir. Hafif ve sindirimi kolay bir yemek olduğu için sindirim sistemini rahatlatabilir.
Ancak, bir hastalığın tedavisi veya yönetimi için tek başına bir besinin kullanılması yerine, dengeli bir beslenme planı ve uygun tıbbi tedaviye ihtiyaç vardır. Bu nedenle, bir sağlık durumuyla ilgili belirli bir sorunu tedavi etmek için tarhana çorbasının kullanılması yerine, bir doktora veya beslenme uzmanına danışmak daha uygun olacaktır.
Tarhana Çorbası Kilo Aldırır Mı?
Tarhana çorbasının kilo aldırıcı olup olmadığı, tüketim miktarına, diğer beslenme alışkanlıklarına ve yaşam tarzına bağlı olarak değişebilir. Ancak, genel olarak, tarhana çorbası sağlıklı bir besin olarak kabul edilir ve aşırı tüketilmediği sürece kilo alımına neden olmaz.
Tarhana çorbası, genellikle yüksek protein içeriğine sahip olup, bu da tokluk hissini artırabilir ve açlık hissini azaltabilir. Ayrıca, içeriğindeki lif miktarı sayesinde sindirimi destekleyebilir ve sindirim sisteminin düzenli çalışmasına yardımcı olabilir.
Ancak, tarhana çorbası hazırlanırken kullanılan malzemeler ve eklenen yağ miktarı gibi faktörler tüketilen kalori miktarını etkileyebilir. Özellikle, tarhana çorbasına yağlı soslardan veya fazla miktarda yağ eklenirse, bu kalori alımını artırabilir ve kilo alımına katkıda bulunabilir.
Dolayısıyla, kilo kontrolü konusunda dikkatli olmak önemlidir. Dengeli bir beslenme planı içinde, tarhana çorbası gibi sağlıklı bir yiyecek uygun miktarlarda tüketildiğinde, kilo kontrolüne yardımcı olabilir. Ancak, kilo verme veya kilo koruma amacıyla beslenme planınızı oluştururken, tüm besinleri dengeli bir şekilde tüketmek ve porsiyonları kontrol etmek önemlidir.
Tarhana Çorbası Kaç Kaloridir?
Tarhana çorbasının kalorisi, kullanılan malzemelere ve tarifin özelliklerine göre değişiklik gösterebilir. Genellikle, 100 gram tarhana çorbasının yaklaşık ortalama kalorisi 50 ila 100 arasında olabilir.
Tarhana Çorbası Besin Değerleri
İşte tipik bir 100 gram tarhana çorbası için yaklaşık besin değerleri:
Kalori: 50-100 kcal
Protein: 2-4 gram
Yağ: 1-3 gram
Karbonhidrat: 8-12 gram
Lif: 1-2 gram
Kalsiyum: 20-50 mg
Demir: 0.5-1 mg
A Vitamini: 50-100 IU
C Vitamini: 1-3 mg
Bu değerler tarifte kullanılan malzemelere, ölçülere ve hazırlama yöntemine göre değişebilir. Özellikle tarhananın içeriğindeki tahıl unu, yoğurt ve sebzelerin miktarı, besin değerlerini etkileyen önemli faktörlerdir.
Tarhana Sadece Çorba Değildir!
Neredeyse binlerce yıldır Anadolu topraklarında yapılan özel bir karışım olan tarhana, her ne kadar genellikle çorba olarak tüketilse de bundan çok daha fazlası aslında! Bir tür sos ya da harç olarak tanımlayabileceğimiz tarhananın ana malzemesi tahıldır. Bu tahıl yöreden yöreye değişmekle birlikte genellikle un, buğday kırması, irmik veya bunların karışımı kullanılır. Ayrıca yöreye göre yoğurt, süt, maya, biber, domates, baharat ve çeşitli otlar karıştırılarak yoğurulur ve mayalandırılır. Sonrasında kurutulup, öğütülerek toz halde ya da sıkılıp şekil verilerek yaş olarak kullanılır. Tüm bu aşamalardan sonra ise sofralara çorba olarak konuk olan bu karışımı farklı bir şekilde denemeye ne dersiniz?
Soslarınıza katıp, cips dahi yapabileceğiniz tarhanayı bugün pirinçle bir araya getirip enfes bir yemeğe dönüştürüyoruz…
Tarhanalı Pirinç Köftesi
- 1 çay bardağı pirinç ya da bir gün önceden kalmış pilav
- 1 avuç maydanoz
- 1 avuç dereotu
- 1 avuç nane
- bir kaç taze soğan
- 2 yemek kaşığı kaşığı labne ya da sürülebilir başka bir peynir
- Tuz, karabiber, pul biber, nane
- 1 su bardağı kuru tarhana
- 2 adet yumurta beyazı
NOTLAR
İsteğe göre bir gün önceden artmış pilavla dahi yapabileceğiniz bu tarif için önce pirinçleri ıslatıp bir süre nişastasından arınmasını bekleyelim. Sonra bir tencereye alıp üstüne çıkacak kadar su ilave ederek, 10 dakika kadar lapa olmasın diye kontrol ederek haşlayalım ve süzüp soğumaya bırakalım.
Pirinçler soğurken bir yandan maydanoz, dereotu ve yeşil soğanı ince ince doğrayalım. Haşlanmış pirinçler, doğradığımız yeşillikler, labne peyniri ve baharatları bir araya getirelim. İyice birbirine karışana kadar harcımızı yoğuralım ve yuvarlayalım.
Ortalama bir ceviz büyüklüğünde hazırladığımız pirinç köftelerimizi önce yumurta beyazına sonra tarhanaya ve sonra tekrar yumurta beyazına bulayalım. Bir tavada kızdırdığımız bolca yağın içerisine atalım her tarafını iyice kızartalım. Fazla yağının süzülmesi için, kağıt havlunun üstünde dinlendirdiğimiz pirinç köftelerini ılık olarak, isteğe bağlı yoğurtla birlikt servis edelim. Afiyet olsun!