Tırnak mantarı

Tırnak Mantarı Nedir?

Tırnak mantarı enfeksiyonu (Onikomikoz olarak da adlandırılır) dermatofitler olarak isimlendirilen mantarların sebep olduğu el veya ayak tırnaklarının enfeksiyonudur. Enfeksiyon genellikle tırnak dış kenarı boyunca başlar, renk beyazımsı-sarı, kahverengi ya da yeşile döner. Mantar tırnağın içine veya tırnak plağının altında yayılır, zamanla kalınlaşmasına neden olur. Tırnak kırılgan olur, tırnak yatağından kısmen veya tamamen ayrılabilir ve çok acı verici olabilir. Bazı durumlarda, tırnaktaki mantar enfeksiyonu kalıcı tırnak kaybına neden olur.

Dermatofitler (mantar) genellikle mantar enfeksiyonlarının en sık ortaya çıktığı alanlar olan banyo, soyunma odaları ve sağlık kulüplerinde yer alan ortak duşlar, spor salonları, yüzme havuzları, Türk hamamı vb. gibi sıcak, nemli yerlerde bulunur. Ayak mantarı (sporcu mantarı), mantar enfeksiyonunun başka bir türüdür. Ayak parmakları arasındaki deri yapısını bozar, çok bulaşıcıdır ve aynı zamanda bir veya daha fazla tırnağın enfekte hale gelmesine de neden olabilir.

Bende tırnak mantarı enfeksiyonu var mı?

Renk değişikliği varsa,
Beyazdan sarıya doğru dönüşüyorsa,
Beyaz lekeler oluşuyorsa,
Tırnağınız daha kırılgansa ve gittikçe kalınlaştığını fark ediyorsanız,
büyük olasılıkla tırnak mantarı enfeksiyonu bulunmaktadır.

Tırnak mantarı enfeksiyonu (onikomikoz) ilerleyici bir hastalıktır. Tedavi edilmediği takdirde, enfeksiyon yayılır. Başlangıcında tırnak üzerinde sadece beyaz lekeler veya pullanmalar görebilirsiniz. Bu dönemde hiç acı yoktur, sadece tırnak görünümünü etkileyen kozmetik açıdan rahatsızlık veren bir durum vardır. Yavaş yavaş mantar tırnak içinde yayılır. Bu dönemde tedavi edilmediğinde, ilerleyerek çok acı veren bir duruma gelebilir ve hatta kalıcı tırnak kaybetme riski vardır.

Bulaşıcı mı?

Dermatofitler (mantar), sıcak, nemli ortamlarda çoğalırlar. Bir kişiden diğerine veya bir ayaktan diğerine ya da yandaki tırnağa yayılabilir. Kontaminasyon (Bulaşma) riski yüksek olan ortamlar şunlardır: Duşlar, Soyunma odaları, Türk hamamı, sauna, açık ve kapalı havuzlar, abdesthaneler, cami halıları, vb.
Tırnak yapısı aşağıdaki fotoğraflarda gibi olanlar, değişerek resimlerdeki gibi belirtiler gösteren, büyük olasılıkla bir tırnak mantarı enfeksiyonuna maruzdurlar. Vakit kaybetmeden bir doktora veya eczacınıza danışın.

Görülme Sıklığı

Tırnak mantarı (onikomikoz) çok büyük nüfusu etkilemektedir. Türkiye’de 14 Milyondan fazla kişinin tırnak mantarı ile yaşadığı tahmin edilmektedir.
Tırnak mantarı, çocuklarda ender görülür, ancak 35-59 yaş arası kişilerde önemli ölçüde artmaktadır. 60 yaş ve üzeri kişilerde çok yaygındır: Görülme sıklığı yaşla birlikte artar.
Tırnak mantarı kadınlarda da, erkeklerde de cinsiyet farkı gözetmeksizin bulunur.
Tırnak mantar enfeksiyonu özellikle ayak tırnaklarını, çoğu zaman ayak başparmağını etkiler;
Tırnak mantarı enfeksiyonu, tırnak enfeksiyonlarının en sık görülen formudur ve tüm tırnak ile ilgili problemlerin yarısından sorumludur.
Ayakkabı içindeki sıcaklık, nemli ortamlar tırnak mantarının yerleşmesi için ideal koşullardır.
Abdest aldıktan sonra ayağı tam kurulamadan giyilen çorap, başkalarının terliklerinin giyilmesi, halı üzerinde çıplak ayakla dolaşmak tırnak mantarının ülkemizde diğer ülkelerden daha fazla görülmesine yol açan faktörlerdir.

Tırnak mantarının nedenleri?

Tırnak mantarına (onikomikoz) neden olan mikroorganizmaların – genellikle dermatofitler – tırnak plağında mikroskobik çatlaklardan içeriye doğru nüfuz ettiği veya tırnak etrafındaki yumuşak doku kenarından içeriye doğru yaygınlaştığı bilinmektedir.
Güçlü, sağlıklı tırnaklar, el ve ayakları enfeksİyondan korurlar.
Tırnaklarınız kırılgansa ya da bir çarpma sonucu kırık veya çatlamışsa, yapısal olarak zayıfsa tırnak mantarı enfeksyonuna karşı korumasızsınız demektir. Dermatofitler kolayca yerleşebilir ve çoğalabilirler.
Dermatofitler ortak kullanılan banyolar, soyunma odaları, yüzme havuzları, saunalar, abdesthanelerde bulaşabilmektedir. Nemli ortamlarda da çoğalabildikleri için sporcularda, namaz kılma alışkanlığı yüksek olan kişilerde, ortak ayakkabı ve terlik kullanılan yerleri kullanan kişilerde çok sıklıkla görülmektedir.
Hijyen koşullarına çok dikkat etmeden, iyi sterilize edilmemiş tırnak makası, pens ve törpü kullanılan kuaförlerde de bulaşma riski yüksektir. Özellikle bayanların hijyen koşullarına dikkat ederek tırnak bakımı yapmaları, tırnak mantarından korunmaları için önem taşır.

Tırnak mantarından koruşmak için yapılması gerekenler nelerdir?

Tırnak mantarı enfeksiyonundan korunmak için ipuçları:
Her gün çorap değiştirin ve 60° üzerindeki sıcaklıklarda yıkayın.
Ayakkabılarınızı düzenli olarak yıkayın ya da temizleyin.
Ayaklarınızı terletmemesi için nefes alan, sağlıklı ve rahat ayakkabı seçmeye özen gösterin.
Yıkadıktan sonra her iki ayağınızı da iyice durulayın. Temiz bir havlu ile parmak aralarınızı da dikkatlice kurulayın.
Uygun ve rahat bir ayakkabı ile spor yaptıktan sonra kendi terlikleriniz ile duşa girin.