Vücudu dışarıdan gelen zararlı etkenlere karşı koruyan bağışıklık sisteminin yapısını biliyor musunuz?
Güçlü bir bağışıklık sistemi vücudu dışarıdan gelen saldırılara karşı korurken, zararlı maddelerin vücutta yayılmasını da engeller. Vücut için çok önemli olan bağışıklık sisteminde yer alan organ, yapı ve hücreler ayrıntılı bir etkileşim içindedir. Bu sistemin temel bileşenleri olan timus bezi, kemik iliği, dalak, lenf sistemi akyuvarlar (monosit-makrofaj sistemi) hormonlar ve bazı proteinler hepsi birlikte birbirlerini tamamlayıcı bir iş bölümü içinde çalışırlar.
Akyuvarlar
Akyuvarlar (lökosit) bağışıklık sistemimizin en önemli savaçcıları ve immünolojik savunmanın temel faktörleridir. Akyuvarlar dış etkenleri ilk karşılayan hücrelerdir. Eğer bu sistem geçilirse hastalık ortaya çıkar. Lökositler damar içinde dolanırken, tehlike sinyallerini aldıkları bölgelerde damardan ayrılıp bakteri ve ölü doku gibi yabancı cisimlerin etrafını sarabilirler. Lökositler plazma kaynaklı kan proteinleri birlikte organizmanın bütünlüğünü sağlamakta askeri güç gibi görev yaparlar. Bu savaşçıların da bakteri ve virüslerin yok edilmesinde çalışan farklı çeşitleri vardır. Lökositler monosit, lenfosit ve granülositten oluşur.
– Granülositler
Vücuda girmiş olan mikrop gibi yabancı ve zararlı maddelere karşı ilk tepkimeyi yaratan ve uzun vadede de yok olmaları için savaşan kan hücrelerine granülosit adı verilir. Bğışıklık sisteminin en önemli parçalarının biridir.
– Lenfositler
Kemik iliğinde yapılan, kan ve lenf dokusunda bulunan lenfositler, vücudu tehdit eden bakteriler, virüsler ve kanser hücreleri gibi yabancı maddelere karşı diğer kan hücreleriyle birlikte çalışır. Lenfosit oranının düşük olması, kişinin enfeksiyona karşı direncinin düşük olduğunun bir işaretidir. Ayrıca organların zarar görmesine de yol açabilir.
– Monosit
Beyaz kanın bir kısmını oluşturan ve beyaz kan içindeki en büyük hücre olan monositler enfeksiyonlara karşı mücadele ederler. Özellikle ölü hücreleri vücuttan arındırma görevini üstlenirler.
– Makrofajlar
Makrofajlar, vücuda giren mikrop gibi zararlı maddelere cevap olarak monosit hücrelerinden farklılaşan hücrelerdir. Makrofajlar, hücresel atıkları, yabancı maddeleri, mikropları, kanser hücrelerini fagositoz olarak adlandırılan bir süreçle yutar ve sindirir.
Lenf Düğümleri
Vücudun birçok bölgesinde gruplar halinde bulunur. Boyun, koltuk altı, kasıklarda olduğu gibi yüzeyde bulunan lenf düğümleri kolaylıkla fark edilebilir. Ancak göğüs ve karın boşluğunda da çok sayıda lenf düğümü mevcuttur. Bunların başlıca görevi vücuda giren yabancı maddelere karşı bir süzgeç oluşturarak, mikropların vücuda yayılımlarını engellemek ya da geciktirmektir. Düğümler içinde bağışıklık sistemine ait sayısız hücre bulunmakta, bu hücreler insana zarar verebilecek maddelerin geçişine engel olmaya çalışmaktadırlar. Bu mücadele sırasında lenf bezeleri şişerek elle ya da gözle fark edilebilecek boyutlara ulaşabilmektedir. Bademciklerimiz de birer lenf düğümüdür. Bakteriler ya da virüslerle yoğun bir biçimde savaştığında, bademciklerimiz şişer ve iltihaplanır.
Dalak
Diyaframın altında, karın boşluğunda yer alır. Kırmızı kan hücreleri ve beyaz kan hücreleri için depo olarak görev yapar, aynı zamanda kandaki yabancı maddelerin büyük bir kısmını süzer.
Timus
Göğüs boşluğu içinde yer alan iki parçadan oluşan bir organdır. Lenfosit, T lenfosit veya sadece “T hücreleri” timus’ta büyür, eğitilir ve olgunlaşır ve bağışıklık sisteminde üstlendikleri görevleri yerine getirmek üzere yeniden kana karışırlar. Küçük çocuklarda akciğer filmlerinde rahatlıkla fark edilecek kadar büyük olan bu organ 20 yaşından sonra giderek küçülür.
Kemik İliği
Kemiklerin ortasında bulunan yağlı ve gözeli bir dokudur. Bağışıklık sisteminde çok önemli işlevleri olan akyuvarlar da dahil olmak üzere bütün kan hücrelerinin yapım yeridir.
Albatros Bilişim Kooperatifi